محققان سوئیسی دانشگاه اکول پلیتکنیک فدرال لوزان (EPFL) موفق به توسعه یک هیدروژل تزریقی نوین شدهاند که میتواند تراکم استخوان را در مدت دو تا چهار هفته 4.8 برابر افزایش دهد. این فناوری میتواند جایگزینی سریعتر و مؤثرتر برای داروهای رایج درمان پوکی استخوان باشد که معمولاً ماهها زمان نیاز دارند تا تأثیرات قابل مشاهدهای بر استخوانها بگذارند.
طبق گزارش وبسایت EPFL، پوکی استخوان زمانی رخ میدهد که بین دو نوع از سلولهای استخوانی، یعنی استئوبلاستها (سلولهای سازنده استخوان) و استئوکلاستها (سلولهای تخریبکننده استخوان) عدم تعادل ایجاد شود. استئوکلاستها در حالت طبیعی وظیفه تجزیه استخوان قدیمی و کمک به بازسازی استخوان جدید را برعهده دارند، اما در مبتلایان به پوکی استخوان، فعالیت این سلولها از حد طبیعی فراتر رفته و منجر به تحلیل استخوانها میشود.
معمولاً برای درمان این بیماری، از داروهای خوراکی استفاده میشود که یا سرعت تخریب استخوان را کاهش میدهند یا روند تولید استخوان جدید را تقویت میکنند. اما این داروها عوارض جانبی متعددی دارند و اثرگذاری آنها ممکن است تا یک سال طول بکشد.
هیدروژل جدیدی که توسط پروفسور «دومینیک پیولتی» و تیمش در دانشگاه EPFL سوئیس توسعه دادهاند، اکنون توسط شرکت Flowbone درحال تجاریسازی است. این ماده دارای دو ترکیب کلیدی است:
آزمایشهای انجامشده بر روی موشهای مبتلا به تحلیل استخوان نشان داده که پس از تزریق مستقیم هیدروژل به نواحی آسیبدیده استخوان، ظرف دو تا چهار هفته، تراکم استخوان در آن ناحیه بین دو تا سه برابر افزایش یافته است.
در گروه دیگری از موشها، علاوهبر تزریق هیدروژل، از هورمونهای تقویتکننده استخوان و داروهای کاهشدهنده تخریب استخوان نیز استفاده شد. در این حالت، افزایش تراکم استخوان تا 4.8 برابر مشاهده شد. این نتایج نشان میدهند که ترکیب هیدروژل با سایر روشهای درمانی میتواند به تسریع فرایند درمان و کاهش عوارض جانبی مفید باشد.
محققان درحالحاضر منتظر دریافت تأییدیههای قانونی برای شروع آزمایشهای انسانی هستند. اگر این فناوری تأیید شود، میتواند بهعنوان یک روش مؤثر و سریع برای پیشگیری از شکستگیهای ناشی از پوکی استخوان به کار رود. این دستاورد میتواند تحولی در درمان پوکی استخوان ایجاد و به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند.
نتایج پژوهش حاضر در مجله Bone منتشر شده است.