همشهری آنلاین-لیلا شریف: محسن رشیدی با مقاله «چه ستاره‌هایی ظرفیت بیشتری برای کشف سیاره‌های سکونت‌پذیر دارند» اتفاقی خاص را با نام دانش‌آموزان ایرانی رقم زد و فرصتی برای چاپ یک مقاله علمی در نشریه دانشگاه وندربیلت به‌دست آورد. اهمیت چاپ این مقاله در دانشگاه وندربیلت زمانی عیان می‌شود که بدانیم این دانشگاه تحقیقاتی از سوی پژوهشگران در سراسر جهان شناخته شده‌است.
نوجوانی عاشق نجوم
محسن رشیدی که از دوران کودکی به علوم علاقه‌مند بود، با تلاش و پشتکار فراوان توانست در کنار تحصیل، روی یک پروژه تحقیقاتی کار کند. او با مطالعه منابع علمی معتبر، انجام آزمایش‌ها و استفاده از روش‌های نوین، نتایج قابل‌توجهی به‌دست آورد. انتشار مقاله او در دانشگاه وندربیلت نشان‌دهنده سطح بالای تحقیق و نوآوری اوست. این دانش‌آموز که در سال دهم رشته ریاضی مشغول تحصیل است، در گفت‌وگو با همشهری از روند چاپ مقاله‌اش در این دانشگاه صحبت کرد و در مورد دلایل علاقه‌اش به نجوم گفت: «از بچگی برایم سؤال بود که ماهیت و دلیل به‌وجود آمدن ستاره‌ها و اجرام آسمانی چیست؟ به همین دلیل علاقه‌مند شدم که درباره دلیل ایجاد این اجرام آسمانی تحقیق کنم.»
او توضیح داد: «در مطالعه‌هایم درباره نجوم، این سؤال در ذهن من مطرح شد که آیا می‌توان از طریق ستاره میزبان سیاره‌ها، اطلاعاتی در مورد سیاره پیدا کرد یا خیر؟ یک مقاله در این رابطه نوشتم و در مسابقه‌های علمی و پژوهشی در داخل کشور شرکت کردم. این مقاله تا مراحل نهایی کشوری پیش رفت؛ اما ایرادهایی داشت و رتبه نیاورد. بعد از مدتی با کمک استاد رکنی که در دانشگاه زنجان مشغول تدریس هستند، ایرادها را رفع کردم.»
اینطور که رشیدی توضیح می‌دهد، این مقاله با راهنمایی‌های استاد دانشگاه زنجان بهبود یافت، تا جایی که یک نشریه خارجی که به‌عنوان یکی از نشریه‌های مهم علمی و دانشگاهی جهان شناخته می‌شود، آن را چاپ کرد.
چرا چاپ مقاله یک دانش‌آموز ایرانی مهم است؟
دلیل اهمیت این موضوع را باید در صحبت‌های محسن رشیدی جست‌وجو کرد. به‌گفته او، «این نشریه به‌طور معمول مقاله‌های کشورهای اروپایی و آمریکایی را چاپ می‌کند که با دولت‌ها و شرکت‌های خصوصی برای نوشتن مقاله همکاری مشترک دارند. من در ایران به شکل مستقل و بدون هیچ حمایتی این کار را انجام دادم و تا الان دانش‌آموز ایرانی ندیده‌ام که در این نشریه مقاله داشته باشد.»
او که این روزها مشغول آمادگی برای المپیاد نجوم است، درباره شرایط درس‌خواندنش گفت: «من برای آمادگی در المپیاد نجوم یک سال از مدرسه فرصت گرفته‌ام. هدفم برای حضور در المپیاد این بود که با مبحث نجوم بیشتر آشنا شوم و مدال‌آوری برای من در مرحله بعد قرار می‌گیرد. دلم می‌خواهد در دانشگاه صنعتی شریف رشته فیزیک بخوانم؛ چون این رشته مرتبط‌ترین رشته به حوزه نجوم است.»
چند نکته در مورد دانشگاه وندربیلت
برای اینکه اهمیت چاپ مقاله این دانش‌آموز ایرانی در دانشگاه وندربیلت مشخص شود، بهتر است نیم‌نگاهی به جایگاه علمی این دانشگاه به‌خصوص در حوزه نجوم و اخترفیزیک داشته باشیم:
۱-رصدخانه وندربیلت: این رصدخانه نه‌تنها برای تحقیقات علمی بلکه برای برنامه‌های آموزشی عمومی و رویدادهای نجومی استفاده می‌شود.
۲-پروژه‌های تحقیقاتی مهم: بررسی ستارگان متغیر و کهکشان‌های فعال و حضور در پروژه مهم و جهانی نقشه‌برداری دیجیتال آسمان، بخشی از پروژه‌های تحقیقاتی این دانشگاه است.
۳-استفاده از هوش مصنوعی در نجوم: گروه نجوم وندربیلت با استفاده از الگوریتم‌های یادگیری ماشین و هوش مصنوعی، داده‌های عظیم نجومی را تحلیل می‌کند.
