مجموعه گاد آف وار (God of War) یا خدای جنگ، یکی از مهم‌ترین فرنچایزهای اکشن-ماجراجویی در تاریخ صنعت بازی‌های ویدیویی است و در چند روز آینده، بیستمین سالگرد خود را جشن خواهد گرفت. به همین دلیل، در این مطلب نگاهی به تاریخچه کامل این بازی و مهم‌تر از آن، چگونگی تکامل آن در طول سال‌ها خواهیم داشت.
اولین بازی مجموعه گاد آف وار در تاریخ ۲۲ مارس ۲۰۰۵ (۲ فروردین ۱۳۸۴) برای کنسول پلی‌استیشن ۲ منتشر شد. این بازی توسط دیوید جفی و استودیوی سانتا مونیکا ساخته شده بود. شخصیت اصلی بازی یعنی کریتوس، یک جنگجوی اسپارتایی است که الهه آتنا او را مأمور می‌کند تا آرس، خدای جنگ را بکشد. آرس پیش‌تر کریتوس را فریب داده بود تا بدون آگاهی، خانواده خود را به قتل برساند. به دلیل این اتفاق هولناک، کریتوس لقب «شبح اسپارتا» را دریافت کرد؛ زیرا خاکستر خانواده‌اش برای همیشه بر پوست او باقی ماند.
سه بازی نخست خدای جنگ در دنیای اساطیر یونان جریان دارند؛ جایی که کریتوس باید با خدایان متعدد و دشمنان دیگر مبارزه کند. این بازی‌ها به دلیل گیم‌پلی سریع و سیستم مبارزات کُمبویی مشهور شدند. کریتوس در این نبردها از تیغه‌های آشوب (Blades of Chaos) که به عنوان نماد او شناخته می‌شوند، برای از بین بردن خدایان و هیولاها استفاده می‌کند. حرکات تمام‌کننده بی‌رحمانه، به یکی از ویژگی‌های اصلی این مجموعه تبدیل شدند و کریتوس را به عنوان یک ضدقهرمان خشمگین و بی‌رحم تعریف کردند.
اساطیر یونان، پس‌زمینه‌ای برای مسیر انتقام کریتوس فراهم می‌کنند. در طول بازی‌ها، او با شخصیت‌های معروفی مانند آرس، زئوس، پوسایدون و هادس به عنوان دشمنان قدرتمند روبه‌رو می‌شود. بسیاری از افسانه‌های یونانی در داستان بازی قرار دارند، اما اغلب با برداشتی رادیکالی و خشن‌تر بازآفرینی شدند که به روایت تاریخ باستانی، حال و هوایی تازه و بی‌رحمانه بخشیده است.
سری اصلی بازی‌های اولیه شامل سه عنوان است:
God of War (۲۰۰۵): معرفی کریتوس و سفر او برای انتقام از آرس
God of War II (۲۰۰۷): شورش کریتوس علیه کوه المپوس
God of War III (۲۰۱۰): نبرد خونین با زئوس و پایان عصر اساطیر یونان
با انتشار بازی گاد آف وار ۲۰۱۸، استودیوی سانتا مونیکا مسیر این مجموعه را کاملاً متحول کرد. این پروژه به رهبری کوری بارلوگ انجام شد؛ کسی که پیش‌تر روی بازی خدای جنگ ۲ نیز کار کرده بود. او به‌طور آگاهانه قصد داشت شخصیت کریتوس را احساسی‌تر و پخته‌تر از قبل به تصویر بکشد. این بازی در تاریخ ۲۰ آوریل ۲۰۱۸ (۳۱ فروردین ۱۳۹۷) به‌صورت انحصاری برای پلی‌استیشن منتشر شد و در سال ۲۰۲۲ نسخه رایانه‌های شخصی آن نیز در دسترس قرار گرفت.
پس از نابودی مجمع خدایان یونانی در بازی‌های قبلی، گاد آف وار وارد اساطیر نورس می‌شود. در این بازی، شخصیت‌های جدیدی مانند بالدر، فریا، ثور (که به او اشاره شده) و اودین (که ذکر شده) معرفی می‌شوند. کریتوس نیز تغییر کرده است. او اکنون پیرتر و پخته‌تر شده و در میدگارد همراه با پسرش آترئوس زندگی می‌کند. پس از مرگ همسرش فِی، کریتوس تصمیم می‌گیرد با فرزندش سفری را آغاز و خاکستر او را در بلندترین قله‌ی سرزمین‌های جدید پراکنده کند.
رابطه پدر و پسری، نقش بسیار مهمی در بازی دارد. این عنصر احساسی با خشونت نسخه‌های قبلی در تضاد است و جنبه آسیب‌پذیر و تفکر‌گرایانه کریتوس را به نمایش می‌گذارد. به این ترتیب، او تنها به عنوان یک ضدقهرمان دیده نخواهد شد؛ بلکه در قالب شخصیتی با لحظات انسانی و عمق عاطفی بیشتر شناخته می‌شود.
گیم‌پلی بازی نیز تغییرات قابل توجهی داشته و زاویه دوربین به دید سوم شخص و از روی شانه تغییر کرده که تجربه‌های مبارزه‌ای جذاب‌تری را ایجاد می‌کند. همچنین، سلاح کریتوس نیز از تیغه‌های آشوب به تبر لوایتن (Leviathan Axe) تغییر کرده است. این تبر قابلیت استفاده در مبارزات نزدیک و دور را دارد که باعث می‌شود نبردها استراتژیک‌تر و متفاوت از نسخه‌های قبلی باشند. علاوه بر این، بازی شامل پازل‌های مختلفی است که کریتوس باید در طول سفر خود در دنیای‌های گوناگون، آن‌ها را حل کند.
بازی گاد آف وار ۲۰۱۸ برای اولین بار عناصر نقش‌آفرینی (RPG) را معرفی می‌کند و اکنون دارای سیستم تجهیزات، پیشرفت شخصیت و ماموریت‌های فرعی است. این ویژگی‌ها به گیم‌پلی عمق بیشتری می‌بخشند و دنیای وسیع‌تری را ارائه می‌دهند که در آن بازیکنان می‌توانند انتخاب کنند که به کاوش بپردازند، پاداش‌ها را کسب کنند و به کشف رازهای پنهان، مشغول شوند.
بازی گاد آف وار رگناروک در تاریخ ۹ نوامبر ۲۰۲۲ (۱۸ آبان ۱۴۰۱) برای پلی‌استیشن‌های ۴ و ۵ و دو سال بعد برای رایانه‌های شخصی منتشر شد. این بار، بازی تحت کارگردانی اریک ویلیامز قرار داشت و حول پیشگویی رگناروک و اجتناب‌ناپذیری آن می‌چرخید. در این داستان، کریتوس و آترئوس با چالش یافتن مسیر خود بین سرنوشت از پیش تعیین‌شده و اراده آزاد روبه‌رو هستند.
تمرکز اصلی در رگناروک همچنان بر رابطه پدر و پسری کریتوس و آترئوس قرار دارد. آترئوس حالا کمی بزرگ‌تر شده و به‌طور فزاینده‌ای به دنبال شخصیت و هدف خود می‌گردد. از جمله مفاهیم کلیدی که در این بازی بررسی می‌شوند، می‌توان به رهایی از گذشته، مقابله با از دست دادن عزیزان و پذیرفتن مسئولیت اشاره کرد. این موضوعات عاطفی به عمق داستان افزوده و شخصیت‌ها را در مسیرهای جدیدی قرار می‌دهند.
سیستم مبارزات این بازی نیز تحول یافته است. علاوه بر تبر لوایتن و تیغه‌های آشوب، کریتوس حالا سلاح جدیدی را به نام نیزه دراپنیر (Draupnir Spear) در اختیار دارد. این سلاح امکانات تاکتیکی بیشتری را به مبارزات اضافه می‌کند و در برخوردهای نزدیک و دوربرد موثر است. با اضافه شدن این سلاح جدید، حالا می‌توانید سبک مبارزات خود را به طور بیشتری شخصی‌سازی کنید و گزینه‌های بیشتری برای انتخاب در نبردها داشته باشید.
خدای جنگ رگناروک شخصیت‌های جدید بسیاری را معرفی می‌کند؛ از جمله این اشخاص محبوب، می‌توان از ثور و اودین نام برد. در این بازی، اودین به‌شکلی متفاوت و پیچیده‌تر از تعاریف سنتی نشان داده شده و به شخصیتی انسان‌وارتر و عمیق‌تر تبدیل می‌شود. این عنوان همچنین امکان کاوش در تمام ۹ قلمرو اساطیر نورس را فراهم می‌کند که به طور چشمگیری دامنه بازی را گسترش می‌دهد و دنیای وسیع‌تری برای کشف و ماجراجویی در اختیار بازیکنان می‌گذارد.
در تاریخ ۱۲ دسامبر ۲۰۲۳ (۲۱ آذر ۱۴۰۲)، یک بسته الحاقی رایگان به نام والهالا (Valhalla) برای این بازی منتشر شد. این DLC، پایان مناسبی برای سفر کریتوس در اساطیر نورس فراهم می‌آورد. تمرکز اصلی والهالا بر تفکر درونی و میراث کریتوس است؛ جایی که او باید با تصمیمات گذشته‌اش روبه‌رو شده و جایگاه خود را در دنیای اساطیر نورس تعیین کند.
این بازی با تحسین‌های فراوانی از سوی طرفداران و منتقدان روبه‌رو شد و در نتیجه، جوایز متعددی را از آن خود کرد و در مراسم‌های مختلف برای عنوان بازی سال نامزد شد. داستان‌سرایی، گرافیک و گیم‌پلی به صورت ویژه مورد تمجید قرار گرفتند و باعث شدند این بازی به عنوان یکی از بهترین‌های سال شناخته شود.
در طول تقریباً ۲۰ سال، گیم‌پلی سری گاد آف وار به‌طور چشمگیری تکامل یافته و تفاوت‌های میان بازی‌های اولیه و بازسازی سال ۲۰۱۸ این مجموعه، کاملا مشهود است. در ادامه، به مقایسه و بررسی این تفاوت‌ها می‌پردازیم.
سیستم مبارزات:
عناوین اولیه: در سه‌گانه اصلی (۲۰۰۵-۲۰۱۰)، مبارزات بیشتر بر نبردهای سریع، نفس‌گیر و بی‌رحمانه تمرکز داشت. گیم‌پلی شامل کُمبوها، رویدادهای زمانی سریع (QTE) و حرکات تمام‌کننده شگفت‌انگیز بود که کریتوس از آن‌ها برای تخریب دشمنان استفاده می‌کرد. تیغه‌های آشوب نماد خشم بی‌پایان کریتوس بودند و به بازیکنان امکان می‌دادند تا با حرکات ترکیبی سریع و تهاجمی، دشمنان را نابود کنند.
عناوین مدرن: از زمان ریبوت سال ۲۰۱۸، استودیوی سانتا مونیکا رویکرد تاکتیکی‌تری را در سیستم مبارزات اتخاذ کرده است. در این نسخه‌ها، بازیکنان سلاح‌های مختلفی با ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصر به فرد دارند که هر کدام برای موقعیت‌های خاص طراحی شدند. این تغییر باعث شده که مبارزات به‌طور کلی فکر شده‌تر، چالش‌برانگیزتر و شخصی‌تر شود.
ویژگی‌های تبر لوایتن: پرتاب‌های دقیق، آسیب‌های عنصری (یخ)، بازگشت هدف‌گذاری شده
ویژگی‌های تیغه‌های آشوب: حرکات سریع‌تر، آسیب‌های منطقه‌ای، حملات آتش‌محور، ایده‌آل برای گروه‌های بزرگ دشمنان
ویژگی‌های نیزه دراپنیر (رگناروک): ترکیب مبارزات نزدیک و دوربرد، امکان قرار دادن استراتژیک سرنیزه‌های انفجاری
اکتشاف و معماها:
بازی‌های اولیه: در عناوین ابتدایی مجموعه، مراحل به‌طور عمده دارای ساختار خطی بودند. اکتشاف در این بازی‌ها محدود بود و بازیکنان بیشتر درگیر نبردهای بی‌پایان می‌شدند. همچنین از معماها عمدتاً به‌عنوان وقفه‌های کوتاه از مبارزات پی‌درپی استفاده شده و تعداد آن‌ها نسبتاً کم بود.
بازی‌های مدرن: در عناوین جدیدتر، دنیاهای بسیار گسترده‌تری ارائه شده است. اگرچه این بازی‌ها به‌طور کامل جهان باز نیستند، اما بخش‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانید آزادانه آن‌ها را کاوش کنید. این مناطق حاوی رازها، آیتم‌های جمع‌کردنی و ماموریت‌های جانبی بسیاری هستند که تجربه گیم‌پلی عمیق‌تری را ایجاد می‌کنند. معماها نیز در این بازی‌ها پیچیده‌تر شدند و معمولاً به توانایی‌های کریتوس و آترئوس مرتبط هستند.
سیر تکاملی شخصیت‌ها:
عناوین قدیمی: در بازی‌های اولیه سری گاد آف وار، گزینه‌های بسیار محدودی برای توسعه شخصیت کریتوس وجود داشت. شخصی‌سازی در این عنوان‌ها به ارتقا‌های ساده برای سلاح‌ها و توانایی‌ها محدود بود و بازیکنان نمی‌توانستند تغییری در ویژگی‌های شخصیتی کریتوس ایجاد کنند.
عناوین جدید: در بازی‌های مدرن، مکانیک‌های نقش‌آفرینی به‌طور قابل توجهی گسترش یافتند. حالا بازیکنان می‌توانند سلاح‌ها، قطعات زره و توانایی‌ها را به طور گسترده‌ای شخصی‌سازی کنند تا با سبک بازی خودشان تطابق داشته باشد. این موضوع به علاقه‌مندان اجازه می‌دهد که از بیلدهای مختلف استفاده کنند که هر کدام تجربه گیم‌پلی منحصر به‌فردی را ارائه می‌دهند.
داستان‌گویی و عملکرد دوربین:
بازی‌های قدیمی: در عناوین اولیه، زاویه دوربین به‌طور سنتی و به شکل ثابت طراحی شده بود. اگرچه این رویکرد یک اثر سینمایی ایجاد می‌کرد، اما حس غوطه‌وری شخصی را نمی‌داد و بازیکن نمی‌توانست احساس نزدیکی زیادی با افراد یا محیط بازی داشته باشد.
بازی‌های جدید: حس غوطه‌شدن حالا با معرفی دوربین از پشت شانه، به‌طور قابل توجهی تقویت شده است. این تغییر باعث می‌شود تا بازیکنان نزدیک‌تر به کریتوس قرار بگیرند و از این طریق عمق احساسی داستان و شخصیت‌ها را به‌طور ملموس‌تری تجربه کنند. همچنین، صحنه‌های سینمایی به‌طور قابل توجهی از این زاویه دید دربرگیرنده، بهره‌مند می‌شوند. این نوع دوربین نه‌تنها تماشای بازی را جذاب‌تر می‌کند، بلکه باعث می‌شود تا بازیکن احساس کند که بخشی از داستان است.
موفقیت سریال فال‌اوت (Fallout) در سال گذشته ثابت کرد که اقتباس‌های بازی‌های ویدیویی می‌توانند بسیار موفق باشند. در همین راستا، سرویس آمازون پرایم در حال برنامه‌ریزی برای یک اقتباس تلویزیونی بزرگ از مجموعه گاد آف وار است. این پروژه تحت هدایت رونالد دی مور قرار دارد که به خاطر تخصصش در بررسی‌های عمیق شخصیت‌ها و داستان‌گویی حماسی شناخته شده است. او پیش‌تر روی سریال‌های Battlestar Galactica و Outlander کار کرده است.
طرفداران می‌توانند منتظر یک اقتباس تاریک، عمیق و با کیفیت بالا باشند که احتمالاً رابطه احساسی میان کریتوس و آترئوس را بررسی خواهد کرد. این سریال احتمالاً داستان نورس از بازی خدای جنگ ۲۰۱۸ را دنبال خواهد کرد. با این حال، احتمالاً فلش‌بک‌هایی به دوران یونانی نیز وجود خواهد داشت. جزئیات هنوز در این مورد کم هستند، اما به محض دسترسی به اطلاعات بیشتر، می‌توانید از طریق مجله بازار از آن‌ها با خبر شوید.
همچنین به‌زودی به مناسبت بیستمین سالگرد سری گاد آف وار، یک رویداد ویژه برگزار می‌شود. سپس یک به‌روزرسانی جدید برای رگناروک منتشر می‌شود که Dark Odyssey Collection را به همراه ایتم‌های مختلف به بازی اضافه می‌کند.
سفر کریتوس در اساطیر نورس با بازی گاد آف وار رگناروک به پایان رسید. این موضوع پرسشی را مطرح می‌کند که گام بعدی چیست؟ در حال حاضر، گمانه‌زنی‌هایی وجود دارد که بازی بعدی مجموعه خدای جنگ ممکن است ما را به اساطیر مصر ببرد. چند ماه پیش، گزارش‌هایی منتشر شد که نشان می‌داد استودیوی سانتا مونیکا در حال جستجوی بازیگرانی از خاورمیانه برای یک بازی AAA معرفی‌نشده است. این موضوع احتمال اینکه نسخه بعدی این فرنچایز در دنیای اساطیر مصر جریان داشته باشد را بسیار بالا می‌برد.
علاوه بر این در سال ۲۰۱۸، زمانی که استودیوی سانتا مونیکا فرنچایز گاد آف وار را بازآفرینی کرد، در کنفرانس Devcon طرح‌های مفهومی را به نمایش گذاشت. این آثار هنری، کریتوس و آترئوس را در حال نبرد با دشمنان مصری نشان می‌دادند. هنوز تأیید رسمی در این مورد وجود ندارد؛ اما شاید در بیستمین سالگرد این مجموعه، جزئیات بیشتری منتشر شود.
فرنچایز خدای جنگ در طول زمان به شکلی استادانه تکامل یافته و در عین حال به هویت اصلی خود وفادار مانده است. گذار از یک بازی اکشن هک اند اسلش به یک ماجراجویی عمیق و احساسی، نشان می‌دهد که چگونه بازی‌های ویدیویی به عنوان یک رسانه همچنان در حال پیشرفت و رشد هستند.
این مجموعه همچنان به شکوفایی خود ادامه می‌دهد و با سریال تلویزیونی پیش‌رو، به مخاطبان گسترده‌تری دست خواهد یافت. ۲۰ سال از بازی اول گاد آف وار گذشته است و شاهد سفری شگفت‌انگیز بودیم که امیدواریم برای سال‌های بیشتری ادامه داشته باشد. انتقال احتمالی به داستان‌های اساطیری مصر، فرصت‌های زیادی را برای محتوای جدید فراهم می‌کند. این افسانه‌ها شامل خدایان قدرتمندی مانند رَع، انوبیس و بسیاری دیگر است که می‌تواند زمینه‌ساز نبردهای مهیجی باشد.
مهم نیست که آینده چه در بر دارد؛ کریتوس و گاد آف وار پیش از این در تاریخ بازی‌های ویدیویی جاودانه شده‌اند. اهمیت آن‌ها به‌عنوان یک نقطه عطف فرهنگی و علاقه مداوم طرفداران و منتقدان نشان می‌دهد که این فرنچایز، همچنان طرفداران را شگفت‌زده و مجذوب خواهد کرد.
نظر شما درمورد فرنچایز محبوب خدای جنگ چیست؟ فکر می‌کنید آینده این مجموعه در چه مکانی ادامه پیدا می‌کند؟ بازی مورد علاقه خود از این سری را برای ما در قسمت کامنت‌ها بنویسید.
منبع: مجله بازار
