عطار در مقدمه کتاب «تذکره الاولیا» میگوید: «پس از قرآن و اخبار رسول صلی الله علیه وآله وسلم هیچ سخنی برتر از سخنان مشایخ طریقت نیست» و درست هم میگوید. در این روزهای آغازین سال که به شبهای قدر، شب سرنوشت آدمی، گره خورده، بد نیست که نگاهی به سرگذشت بزرگان داشته باشیم.وقتی بحث کتاب و کتابخوانی به میان میآید، همه ما هزارجور بهانه میآوریم که فرصت نداریم تا کتابنخواندنمان را توجیه کنیم. حالا عیدنوروز ، با تعطیلاتی که در اختیار ما میگذارد، فرصت مناسبی است تا این بهانه را کنار بگذاریم و کتاب بخوانیم و سال نو را با چنین اقدام فرهنگی رقم بزنیم و جلو ببریم. در بخش کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، هرروز تعطیلات را به معرفی یک کتاب میپردازیم تا دستتان برای مطالعه باز باشد.روز اول | «تذکره الااولیا»روز اول را به «تذکرهالاولیا» اختصاص دادیم که در این ایام معنوی، با مطالعه این کتاب عرفانی و احوال بزرگانی که به مرتبه «دوست خدا» رسیدهاند، مسیری تازه در ارتباط با خدا برایتان باز شود.«تذکره الاولیا» در لغت به معنای یاد دوستان خدا است؛ کتابی که عطار نیشابوری آن را با مضمون شرح احوال بزرگان نگاشته است.قبل از هر چیز بگوییم عطار نیشابوری را ما و جهان به شعر میشناسیم اما به واقع او در درجه اول عارف و در درجه دوم شاعر بوده است.کتاب عرفانی او هم با یک مقدمه و ۷۲ باب به زندگی، اندیشهها و سخنان ۹۷ تن از مشایخ صوفیه و عارفان میپردازد.او نمونههایی از رفتار، کردار، افکار و گفتار هر عارفی را بیان کرده و تأکید بیشتر او بر گفتار است؛ چرا که به عقیده عطار گفتارها درس عملی برای دیگران هستند.
بیشک بررسی آرا و اندیشه بزرگان و بررسی تاریخ، میتواند ما را در مواجه با مسائل امروزی تونمندتر کند.در «تذکره الاولیا»، در سرگذشت هر عارف تمام نقلها و روایتهایی را که درباره زندگی آنها وجود داشته و به نظر عطار درست بوده، آورده شده است. البته عطار بیشتر جنبههای تربیتی را با هدف الگوگیری مدنظر قرار داد. این کتاب سرشار از پندر و اندرزهایی است که نه به طور مستقیم بلکه در کلام عارفان و یا زندگی آنان مستتر شده است؛ پندهایی که موجب میشود مخاطب با خواندنش یک تلنگر و یک جرقه در ذهنش ایجاد شود. نخستین باب از «تذکره الاولیا» به حالات و سخنان امام جعفر صادق (علیه السلام) و آخرین باب به حسین بن منصور پارسی معروف به حلاج تعلق دارد. در بخشی از «تذکرهالاولیا» آمده است:« از کلمات شقیق بلخی است که گفت :سه چیز قرین فقرا ست :فراغتِ دل ، و سبکی حساب ، و راحتی نفس .و سه چیز لازم توانگران است :رنج تن ، و شغل دل ، و سختی حساب .»