به گزارش مشرق، در حالی که اقتصاد ایران درگیر تحریم‌ها، نوسانات ارزی و چالش‌های مدیریتی است، هنوز سرمایه‌گذاری در این کشور برای برخی سرمایه‌گذاران، جذابیت‌های خاص خود را دارد.
گزارش تازه مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد شاخص امنیت سرمایه‌گذاری در تابستان ۱۴۰۳ به ۵.۸۱ از ۱۰ رسیده است؛ عددی که نسبت به سال گذشته اندکی بدتر شده، اما همچنان ثبات‌هایی در برخی حوزه‌ها دیده می‌شود.
آیا ایران بستر امنی برای سرمایه‌گذاری است؟
پاسخ کوتاه این است: بستگی دارد به حوزه انتخابی و نحوه ورود شما به بازار. شاخص کلی امنیت سرمایه‌گذاری، تحت تأثیر سه عامل اصلی قرار دارد: ثبات اقتصاد کلان، عملکرد دولت، و تضمین حقوق مالکیت. هرچند بی‌ثباتی در برخی زمینه‌ها مشهود است، اما در حوزه‌هایی مانند نفت و گاز، انرژی، و حتی کشاورزی بزرگ‌مقیاس، فرصت‌هایی همچنان پابرجاست.
در کدام استانها سرمایه‌گذاری امن‌تر است؟
طبق داده‌های رسمی، استان‌های هرمزگان، گلستان و خراسان شمالی از نظر فعالان اقتصادی امن‌ترین مناطق برای سرمایه‌گذاری هستند.
این استانها به دلیل ثبات نسبی در قوانین محلی، سرعت بالای پاسخگویی نهادهای استانی، و شفافیت بیشتر در فرایندهای اداری، شرایط مطلوب‌تری فراهم کرده‌اند.
بر اساس داده‌های رسمی تابستان ۱۴۰۳، سرمایه‌گذاران در استان هرمزگان با بالاترین سطح امنیت روبه‌رو هستند.
این استان چهار فصل پیاپی در رتبه نخست قرار گرفته است، موضوعی که به ثبات مقررات، همکاری دستگاه‌های دولتی، و فضای باثبات تجاری نسبت داده می‌شود.
پس از هرمزگان، گلستان و خراسان شمالی در رده‌های دوم و سوم قرار دارند.
گلستان، با بهره‌گیری از روابط خوب بین بخش خصوصی و مسئولان استانی، یکی از مقاصد جذاب برای سرمایه‌گذاری‌های متوسط در حوزه‌های کشاورزی و انرژی تجدیدپذیر است.
در مقابل، استان کهگیلویه و بویراحمد برای سومین فصل پیاپی در انتهای جدول باقی مانده.
این استان با نمره ۶.۳۱ از ۱۰، نشان‌دهنده ضعف در شفافیت اداری، عدم پاسخگویی مناسب مسئولان و بی‌ثباتی رویه‌های محلی است.
تهران نیز در رتبه سی‌ام از میان ۳۱ استان قرار دارد، موضوعی که بسیاری از کارشناسان، دلیل آن را پیچیدگی شدید مقررات، نوسانات سیاست‌های محلی و حجم بالای بروکراسی می‌دانند.
نمودار کلی استانها (بهتر به بدتر):
رتبه‌های برتر:
هرمزگان (۵.۱۰)
گلستان (۵.۴۴)
خراسان شمالی (۵.۴۴)
کرمان (۵.۵۰)
خراسان جنوبی (۵.۶۵)
رتبه‌های ضعیف‌تر:
آذربایجان شرقی (۵.۷۸)
چهارمحال و بختیاری (۶.۱۷)
ایلام (۶.۱۰)
تهران (۶.۲۱)
کهگیلویه و بویراحمد (۶.۳۱)
کدام حوزه‌ها جذاب‌تر و کم‌ریسک‌ترند؟
اگر در پی کم‌ریسک‌ترین حوزه هستید، صنعت انرژی، شامل نفت خام، گاز طبیعی، برق و آب، در صدر قرار دارد.
دولت ایران به طور سنتی در این حوزه سرمایه‌گذاری‌های خارجی و داخلی را حمایت می‌کند و زیرساخت‌های آن توسعه‌یافته است.
در مقابل، بخش‌هایی مانند دامداری و شیلات هنوز از ضعف حمایت‌های قانونی و مشکلات بازار رنج می‌برند.
آیا قوانین قابل پیش‌بینی هستند؟
تغییرات ناگهانی قوانین و مقررات یکی از چالش‌ها در ایران است. در گزارش مرکز پژوهش‌ها، «ثبات یا پیش‌بینی‌پذیری تصمیمات مسئولان» همچنان یکی از سه مؤلفه کم‌امتیاز باقی مانده. ت
وصیه کارشناسان برای سرمایه‌گذاران خارجی، داشتن یک شریک محلی باتجربه و تیم حقوقی قوی برای رصد تغییرات است.
آیا دولت از سرمایه‌گذاران حمایت می‌کند؟
بخش مهمی از فعالان اقتصادی در نظرسنجی اخیر معتقدند میزان حمایت مسئولان استانی از سرمایه‌گذاران کافی نیست.
این نکته به‌ویژه برای سرمایه‌گذاران تازه‌وارد مهم است و توصیه می‌شود قبل از هر تصمیمی، جلساتی با اتاق بازرگانی و سازمان سرمایه‌گذاری استان هدف داشته باشید و حمایت رسمی بگیرید.
ریسک‌های اصلی چیست؟
نوسانات نرخ ارز، تغییر سیاست‌های تجاری (واردات و صادرات)، و تغییر در مقررات قیمت‌گذاری مهم‌ترین ریسک‌ها هستند.
همچنین، برای برخی حوزه‌ها، مشکل در تضمین حقوق مالکیت و طولانی بودن فرآیندهای قضایی نیز مطرح می‌شود.
مزیت ایران چیست؟
بازار بزرگ، نیروی کار تحصیل‌کرده، انرژی ارزان و دسترسی به منطقه خاورمیانه و آسیای میانه از جمله مزیت‌های ایران است.
بسیاری از صنایع، به‌ویژه صنایع پایین‌دستی نفت و گاز، فرصت‌هایی برای ورود سرمایه‌گذار دارند که می‌توانند در شرایط پایدار، سودآور باشند.
مقصدی برای سرمایه‌گذاری حساب‌شده
اگرچه شاخص‌های کلی امنیت سرمایه‌گذاری در ایران نیازمند بهبود است، اما فرصت‌های جدی برای کسانی که نگاه بلندمدت دارند و می‌توانند با مدیریت ریسک پیش بروند، همچنان وجود دارد.
انتخاب استان مناسب، حوزه کم‌ریسک، استفاده از مشاوران محلی و پیگیری مداوم تغییرات قانونی، می‌تواند شانس موفقیت را به‌طور قابل توجهی افزایش دهد.
