خبرگزاری مهر، گروه جامعه: حوزه محیط زیست یکی از حوزه‌های پر مخاطب خبرگزاری مهر است که روزانه علاقه مندان زیادی موضوعات محیط زیستی را دنبال می‌کنند. این حوزه بسیار گسترده و شامل هوا، آب، خاک، حیات وحش، گیاهان و… می‌شود. در سالی که گذشت اتفاقات و رویدادهای مختلفی در حوزه محیط زیست کشور رقم خورد.
در این گزارش مروری بر اتفاقات حوزه محیط زیست در فروردین ۱۴۰۳ داشتیم از جمله ذخیره سازی ژن یوزپلنگ و خرس قهوه‌ای که خوشحالی علاقه مندان حیات وحش را به دنبال داشت.
ذخیره سازی ژن یوزپلنگ و خرس قهوه‌ای
حسن اکبری معاون سابق محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست در روزهای اول سال ۱۴۰۳ درباره ذخیره ژن یوزپلنگ و خرس قهوه‌ای گفت: از گونه‌های یوزپلنگ و خرس قهوه‌ای سلول‌های زنده کشت داده شده و در بانک ژن مرکز ملی ذخایر ژنتیکی ذخیره سازی شد و بیش از ۱۱ هزار نمونه موزه‌ای (سنگ و کانی، فسیل، نمونه‌های جانوری و گیاهی و…) در موزه ملی تاریخ طبیعی مطالعه، شناسایی و ساماندهی شدند.
اکبری با اشاره به اهمیت احیا جمعیت‌های آسیب دیده حیات وحش، افزود: آهو ایرانی بعد از چندین دهه به دشت مغان در استان اردبیل معرفی مجدد شد و جمعیت گورخر ایرانی در پارک ملی کویر با انتقال بالغ بر ۱۴ رأس گورخر از پارک ملی خبر کرمان و منطقه توران از نظر ژنتیکی تقویت شد.
چراغ‌های اضافه در ساعت زمین خاموش می‌شود
آئین «ساعت زمین» در سال ۱۴۰۳ در روز شنبه (۴ فروردین مصادف با ۲۳ مارس سال ۲۰۲۴) از ساعت ۲۰ و ۳۰ دقیقه تا ۲۱ و ۳۰ دقیقه به وقت محلی در سراسر جهان برگزار شد.
«ساعت زمین» یک رویداد جهانی است که توسط صندوق جهانی طبیعت (WWF) هرساله به آخرین شنبه ماه مارس اطلاق می‌شود. در این روز خانواده‌ها و کسب و کارها با خاموش کردن چراغ‌ها و سایر دستگاه‌های الکتریکی غیرضروری خود به مدت یک ساعت این رویداد را یادآوری می‌کنند.
مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل وقت شرکت توانیر هم پیش از این گفته بود: صنعت برق در همراهی با حرکت جهانی ساعت زمین و همزمان با خاموشی سازه‌های اصلی و نماد شهرهای، برق ساختمان‌های اداری خود را در این ساعت قطع خواهد کرد.
وی اظهار داشت: این حرکت نمادین باعث می‌شود تا توجه جهانی به اهمیت انرژی برق و حفظ محیط زیست بیش از گذشته معطوف شود.
پرداخت ۲ هزار میلیارد ریال تسهیلات به طرح‌های زیست محیطی
سجاد انجم شعاع مدیرعامل وقت صندوق ملی محیط زیست گفت: از ابتدای سال ۱۴۰۲ تا فروردین ماه سال ۱۴۰۳ ،۳۸ طرح در حوزه زیست محیطی کشور با بیش از ۲ هزار میلیارد ریال اعتبار، موفق به دریافت تسهیلات مالی شده‌اند.
وی تصریح کرد: صندوق ملی محیط زیست یکی از پشتوانه‌های اصلی حفاظت از محیط زیست کشور است که با اعطای تسهیلات و حمایت مالی برای جلوگیری از تخریب محیط زیست، همکاری در طرح‌های آموزشی و فرهنگ سازی برای بهبود شرایط زیست محیطی، اعطای تسهیلات مالی به کارخانجات و کارگاه‌ها و هرگونه منابع آلاینده برای کاهش آلودگی زیست محیطی، نقش مؤثری در حفاظت و احیا و بهره برداری پایدار از محیط زیست و منابع طبیعی و تنوع زیستی دارد.
صندوق ملی محیط زیست مؤسسه عمومی غیردولتی وابسته به سازمان حفاظت محیط زیست است که دارای شخصیت حقوقی مستقل و استقلال مالی و اداری بوده و در زمینه کمک به کاهش آلاینده‌های محیط زیستی و جلوگیری از تخریب محیط زیست و به منظور حفاظت، احیا و بهره برداری پایدار از محیط زیست، منابع طبیعی و تنوع زیستی فعالیت می‌کند.
ارسال بیش از ۲۰۰ مقاله به دبیرخانه همایش دانش سنتی محیط زیست
نورالله مرادی، معاون وقت آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست و رئیس اولین همایش ملی دانش سنتی محیط زیست در ایران با اشاره به نمایش غرور ملی بیان کرد: بیش از ۲۰۰ مقاله به دفتر همایش رسیده که این نشان دهنده پتانسیل و توانایی ویژه این حوزه برای شناختن زوایای مختلف محیط زیست است.
وی افزود: جامعه علمی ما این پتانسیل را دارد که از دانش سنتی بهره بیشتری ببرد و ما در نظر داریم تا در آینده نزدیک و بعد از تجمیع اطلاعات از تمامی استان‌های کشور، اطلس دانش سنتی محیط زیست ایران را منتشر کنیم
مرادی تصریح کرد: تألیف ۳۱ کتاب در تمامی استان‌های کشور در حوزه دانش سنتی محیط زیست بخشی از اقدامات ما در آینده خواهد بود و برای زایش و استمرار این گونه دانش‌ها لازم است دبیرخانه دائمی این همایش فعال باشد.
عدم مدیریت اصولی پسماندها، یکی از مهمترین مشکلات زیست محیطی کشور
مهدی خادم ثامنی مدیرکل وقت دفتر مدیریت پسماند سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به نقش مهم سامانه جامع محیط زیست کشور گفت: نظارت بر صادرات، واردات و ترانزیت پسماندها بر اساس کنوانسیون بازل در بستر سامانه جامع محیط زیست، نظارت بر نقل و انتقالات داخلی پسماندها در بستر سامانه جامع محیط زیست همچنین تکمیل و به‌روزرسانی سامانه جامع محیط زیست در بخش مدیریت پسماندها نیز طبق قوانین در دست اقدام است.
وی با اشاره به طرح مسیر سبز، ایران پاک در استان‌های کشور گفت: متأسفانه در حال حاضر، یکی از مهمترین مشکلات محیط زیستی کشور، موضوع عدم مدیریت اصولی پسماندها به‌ویژه در حاشیه محورهای مواصلاتی، مناطق ساحلی، دریایی و طبیعی و پراکنش انواع پسماندها بویژه پلاستیک، ضایعات و نخاله‌های ساختمانی است که علاوه بر زشت و نازیبا کردن سیمای طبیعت، موجب ایجاد آلودگی و تخریب منابع زیستی «آب، خاک» و بروز اثرات سو بهداشتی و محیط زیستی می‌شود و این موضوع با توجه به حضور گسترده مسافران و گردشگران در ایام تعطیلات نوروز و از طرفی نبود زیر ساخت‌های گردشگری و برنامه‌ریزی مطلوب به منظور بهره‌گیری معقول از ظرفیت‌ها و فرصت‌های موجود تشدید خواهد شد.
آماده گسترش همکاری با کشور کنگو در حوزه محیط زیست هستیم
علی سلاجقه رئیس سابق سازمان حفاظت محیط زیست در ۲۰ فروردین ۱۴۰۳ در دیدار با سفیر جمهوری اسلامی ایران در کنگو ضمن تبریک انتصاب سفیر جدید جمهوری اسلامی ایران در کشور کنگو اظهار کرد: در اجلاس بین‌المللی مقابله با توفان‌های گرد و غبار تهران دیداری با وزیر محیط زیست کشور کنگو داشتیم و وی ابراز تمایل کرد تا از تجربیات ایران در حوزه محیط زیست به‌ویژه در حوزه مدیریت پسماند، مدیریت منابع آب، مدیریت سیلاب‌ها و فرسایش خاک استفاده کند.
وی افزود: شرکت‌های دانش‌بنیان در کشور ما ظرفیت‌های خوبی برای مدیریت در این حوزه‌ها دارند و ما می‌توانیم در این حوزه انتقال فناوری به کشور کنگو داشته باشیم.
سلاجقه اضافه کرد: استفاده از پلاسما و سایر روش‌های علمی برای مدیریت شیرابه‌ها در شمال کشور از جمله طرح‌های موفق است که می‌توان از این ظرفیت نسبت به نوع پدیده‌ای که در این کشور وجود دارد، برای حل مشکلات محیط زیست کنگو استفاده کرد.
وی تصریح کرد: پیش‌نویس تفاهمنامه‌ای در این خصوص با کشور کنگو آماده شده است و در زمینه انتقال تجربیات از طریق اعزام هیأت‌های کارشناسی به این کشور اعلام آمادگی می‌کنیم.
همکاری بین سازمان حفاظت محیط‌زیست و فدراسیون فوتبال
به منظور ایجاد و گسترش زمینه‌های مناسب همکاری مشترک و بهره‌مندی از ظرفیت ارزشمند فدراسیون فوتبال و ترویج فرهنگ محیط زیستی بین آحاد مردم در جامعه، تفاهم‌نامه همکاری در ۲۲ فروردین ۱۴۰۳ بین سازمان حفاظت محیط‌زیست و فدراسیون فوتبال امضا شد.
نورالله مرادی، معاون وقت آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به مفاد این تفاهم نامه بیان کرد: افزایش تعاملات در راستای گسترش سواد و اخلاق محیط زیستی، ایجاد رویکردهای محیط زیستی در فعالیت‌های مرتبط با فوتبال، ارتقای آگاهی‌های محیط زیستی و افزایش سطح مشارکت‌پذیری ورزشکاران، مربیان و هواداران فوتبال در زمینه‌ی مسائل محیط‌زیستی و اشاعه‌ی فرهنگ حفاظت محیط زیست از جمله اهداف این تفاهم نامه است.
وی تصریح کرد: تشکیل کمیته محیط زیست و توسعه پایدار در فدراسیون و حمایت از طرح‌ها و پروژه‌های محیط زیستی در حوزه فعالیت‌های ورزشی فدراسیون از جمله اقدامات فدراسیون فوتبال و همکاری در زمینه آموزش و ارتقا دانش محیط زیستی جامعه ورزشی فدراسیون و چهره‌های ماندگار فوتبال کشور، همکاری علمی در تهیه و تولید محتواها و بسته‌های آموزشی محیط زیستی متناسب و نیز اجرای برنامه‌های آموزشی، مشارکتی با همکاری و تعامل با جامعه فوتبال کشور از جمله دیگر اقدامات سازمان حفاظت محیط زیست در قالب این تفاهم نامه خواهد بود.
استفاده از کیسه‌های پلاستیکی محدود می‌شود
مهدی خادم ثامنی، مدیرکل وقت دفتر مدیریت پسماند سازمان حفاظت محیط زیست در نشستی که ۲۷ فروردین سال ۱۴۰۳ برگزار شد به بررسی شیوه نامه ماده ٣ قانون محدودیت استفاده و توزیع کیسه‌های پلاستیکی پرداخت و افزود: امروزه پلاستیک به معضلی اجتماعی و جهانی تبدیل شده است که نه تنها اکوسیستم‌های آبی و خاکی را آلوده می‌کند، بلکه تهدیدی برای سلامت انسان است.
وی اظهار داشت: آمارها نشان می‌دهد که در چند دهه گذشته عملکرد خوبی نسبت به حفظ محیط زیست نداشتیم و باعث تخریب جنگل‌ها و انقراض گونه‌های گیاهی و جانوری زیادی شدیم علاوه بر این منبع زیستی آب و خاک را هم آلوده کردیم.
ثامنی ادامه داد: کشورهای پیشرو تلاش می‌کنند تخریب محیط زیست را کاهش دهند اما در ایران روز به روز آلودگی بیشتر می‌شود.
وی گفت: روزانه ۵۶ تا ۵٧ هزار تن پسماند در کشور تولید می‌شود که از این میزان ١١ تا ١٢ درصد پسماند پلاستیک است که مستقیم و غیر مستقیم منابع آب و خاک را آلوده می‌کند.
