فرارو- تحقیقات جدید نشان می‌دهد بخاطر نیاوردن خاطرات دوران نوزادی نه به دلیل نبود خاطرات، بلکه به دلیل ناتوانی در بازیابی آنها در مراحل بعدی زندگی است.

به گزارش فرارو به نقل از سی ان ان، طبق مطالعه‌ای که به‌تازگی منتشر شده، محققان با بررسی ۲۶ نوزاد بین ۴.۲ تا ۲۴.۹ ماه در دو گروه سنی، زیر ۱۲ ماه و بین ۱۲ تا ۲۴ ماه به این نتیجه رسیده‌اند که نوزادان قادر به ذخیره اطلاعات هستند، اما مغز آنها بعد‌ها توانایی بازیابی این اطلاعات را از دست می‌دهد. در این آزمایش، نوزادان در دستگاه‌ ام آر آی قرار داده شدند و به آنها مجموعه‌ای از تصاویر منحصر‌به‌فرد نشان داده شد که هر یک به مدت دو ثانیه روی صفحه ظاهر می‌شدند. هدف این بود که فعالیت هیپوکامپوس، بخشی از مغز که با احساسات، حافظه و سیستم عصبی خودمختار مرتبط است، مورد بررسی قرار گیرد. دکتر نیک تورک-براون، نویسنده اصلی این پژوهش و استاد روان‌شناسی دانشگاه ییل، دراین‌باره می‌گوید: «هیپوکامپوس ساختاری عمیق در مغز است که با روش‌های معمول تصویربرداری قابل مشاهده نیست. به همین دلیل، ما مجبور شدیم روش جدیدی برای انجام آزمایش‌های حافظه در نوزادان داخل دستگاه‌ام آر آی توسعه دهیم.»

به گفته‌ی سیمونا گتی، استاد روان‌شناسی دانشگاه کالیفرنیا، که متخصص مطالعه حافظه در کودکان است، مطالعات قبلی نشان داده‌اند که نوزادان قادر به ثبت اطلاعات هستند. اما این پژوهش جدید، ارتباط مستقیمی بین فرآیند رمزگذاری حافظه و فعال شدن هیپوکامپوس برقرار می‌کند، که یافته‌ای منحصر‌به‌فرد محسوب می‌شود. پس از نمایش اولیه تصاویر، محققان دو تصویر متفاوت را در کنار یکدیگر به نوزادان نشان دادند: یکی از تصاویری که قبلاً دیده بودند و یک تصویر جدید. سپس، حرکات چشم نوزادان تحت نظر قرار گرفت تا مشخص شود که کدام تصویر را بیشتر نگاه می‌کنند. اگر نوزادان به تصویر آشنا بیشتر توجه نشان می‌دادند، این امر به معنای شناسایی و به یاد آوردن آن تصویر بود، اما اگر هیچ ترجیحی نشان نمی‌دادند، احتمالاً حافظه‌ی آنها هنوز به مرحله‌ی توسعه‌ی کافی نرسیده بود.

حرکات چشم، روشی استاندارد برای بررسی حافظه‌ی نوزادان است و در صد‌ها مطالعه استفاده شده است. نوزادان به چیز‌هایی که برایشان جالب است نگاه می‌کنند و محققان از این رفتار طبیعی برای درک عملکرد حافظه استفاده می‌کنند. پس از جمع‌آوری داده‌ها، اسکن‌های‌ام آر آی نوزادانی که تصویر آشنا را ترجیح می‌دادند، با آنهایی که هیچ ترجیحی نداشتند، مقایسه شد. نتایج نشان داد که هیپوکامپوس در نوزادان بزرگ‌تر هنگام ثبت خاطرات فعال‌تر بود. همچنین، فقط نوزادان بزرگ‌تر فعالیتی در قشر اوربیتوفرونتال (ناحیه‌ای از مغز که در تصمیم‌گیری و شناخت نقش دارد) نشان دادند، که نشان‌دهنده‌ی پیشرفت قابل‌توجه مغز در این گروه سنی است.

دکتر لیلا دواچی، استاد روان‌شناسی دانشگاه کلمبیا، گفت: «چیزی که در مورد حافظه در بزرگسالان می‌دانیم این است که اطلاعاتی را که برای ما بسیار مهم هستند، ثبت و رمزگذاری می‌کنیم. شگفت‌انگیزترین یافته‌ی این مطالعه این است که نشان می‌دهد هیپوکامپوس نوزادان نیز فرآیند رمزگذاری را انجام می‌دهد، حتی برای محرک‌هایی که ظاهراً برایشان اهمیت خاصی ندارند.» پس چرا نوزادان کوچک‌تر نمی‌توانند بعد‌ها خاطرات خود را بازیابی کنند؟ هنوز مشخص نیست که چرا فرآیند رمزگذاری حافظه در نوزادان بالای ۱۲ ماه قوی‌تر است، اما احتمال دارد که این امر نتیجه‌ی تغییرات عمده‌ای باشد که در بدن رخ می‌دهد.

به گفته‌ی تورک-براون: «مغز نوزاد در این مرحله تغییرات گسترده‌ای را تجربه می‌کند؛ از جمله رشد سریع هیپوکامپوس.» وی همچنین معتقد است که نوزادان ممکن است به دلیل اینکه در آن سن هنوز توانایی دسته‌بندی و سازماندهی اطلاعات را مانند بزرگسالان ندارند، بعد‌ها نتوانند خاطرات آن دوران را به یاد آورند. به عبارتی دیگر، هیپوکامپوس آنها ممکن است عبارات جست‌وجوی مناسبی برای پیدا کردن خاطرات ذخیره‌شده دریافت نکند. هرچند نوزادان نمی‌توانند بعداً خاطرات دوران نوزادی را به یاد آورند، اما این دوران تأثیر مهمی بر رشد آنها دارد.

گتی می‌گوید: «در این سن، نوزادان در حال یادگیری حجم عظیمی از اطلاعات هستند. آنها با شنیدن صدا‌ها و معانی آنها، زبان را یاد می‌گیرند. همچنین، انتظاراتی درباره‌ی اعضای خانواده‌ی خود شکل می‌دهند و خصوصیات اشیا و دنیای اطرافشان را بررسی می‌کنند.» یکی از راه‌های مشهود برای مشاهده‌ی این یادگیری، واکنش نوزادان به کتاب‌ها و آهنگ‌های تکرارشده است. به گفته‌ی دواچی، خواندن مکرر یک کتاب یا خواندن یک آهنگ آشنا، ارتباط عمیق‌تری بین والدین و نوزاد ایجاد می‌کند. همچنین، تجربه‌های دوران نوزادی، حتی اگر بعد‌ها فراموش شوند، می‌توانند تأثیرات ماندگاری روی فرد داشته باشند.

یافته‌های جدید یادآوری می‌کنند که دوران نوزادی یک دوره‌ی بی‌اهمیت و گذرا نیست، بلکه نوزادان در این دوره چیز‌های زیادی یاد می‌گیرند. ایجاد فرصت‌هایی برای کاوش بصری می‌تواند نقش مهمی در پرورش مهارت‌های یادگیری آنها داشته باشد. در نهایت، این مطالعه نشان می‌دهد که مغز نوزادان، حتی در ماه‌های اولیه‌ی زندگی، اطلاعات را ثبت و پردازش می‌کند، اما بعد‌ها توانایی بازیابی این اطلاعات کاهش می‌یابد. بنابراین، اگرچه ما نمی‌توانیم خاطرات دوران نوزادی خود را به یاد بیاوریم، اما این بدان معنا نیست که در آن زمان هیچ اتفاقی رخ نداده است. برعکس، آن دوران سنگ‌بنای رشد شناختی، احساسی و اجتماعی ما را شکل می‌دهد.