خبرگزاری مهر، گروه استانها؛ شهرستان محلات، یکی از زیباترین و تاریخی‌ترین مناطق استان مرکزی ایران است که به دلیل طبیعت بی‌نظیر و پیشینه غنی فرهنگی، شهرت زیادی دارد. این شهرستان که در جنوب استان مرکزی قرار گرفته، با داشتن آب‌وهوای معتدل، چشمه‌های آبگرم طبیعی و زمین‌های حاصلخیز، به یکی از قطب‌های مهم گردشگری و کشاورزی کشور تبدیل شده است.
محلات از دیرباز به «هلند ایران» معروف بوده و صنعت گل و گیاه آن جایگاه ویژه‌ای در اقتصاد منطقه دارد. تولید و صادرات انواع گل‌های زینتی، مانند رز، داوودی و گلایل، نه تنها بازارهای داخلی، بلکه کشورهای مختلف را نیز تحت تأثیر قرار داده است.
علاوه بر طبیعت زیبا، محلات دارای آثار تاریخی و فرهنگی ارزشمندی است که نشان از تمدن و معماری کهن این منطقه دارد. از جمله مهم‌ترین جاذبه‌های تاریخی آن می‌توان به آتشکده آتشکوه، قلعه جمشیدی اشاره کرد که هر یک نمادی از شکوه تمدن‌های گذشته هستند. محلات با ترکیب طبیعت بکر، تاریخ پربار و صنعت پررونق، شهری است که گردشگران، پژوهشگران و سرمایه‌گذاران را به خود جذب می‌کند.
پارک سرچشمه محلات
پارک سرچشمه محلات یکی از زیباترین و معروف‌ترین جاذبه‌های طبیعی این شهرستان است که با چشمه‌های زلال، فضای سرسبز و آب‌وهوای مطبوع خود، گردشگران زیادی را به سوی خود جذب می‌کند. این پارک در دامنه کوه‌های محلات قرار دارد و منظره‌ای کم‌نظیر ایجاد می‌کنند. آب این چشمه‌ها نه‌تنها به زیبایی منطقه افزوده، بلکه یکی از منابع اصلی تأمین آب آشامیدنی و کشاورزی محلات نیز محسوب می‌شود. درختان کهنسال، مسیرهای پیاده‌روی، آلاچیق‌ها و امکانات رفاهی موجود در پارک، فضایی دل‌نشین برای تفریح خانواده‌ها و طبیعت‌دوستان فراهم کرده است.
همچنین، وجود رستوران‌های سنتی، بازارچه صنایع دستی و مراسم‌های فرهنگی در این محوطه، تجربه‌ای فراموش‌نشدنی برای بازدیدکنندگان رقم می‌زند. پارک سرچشمه، با نورپردازی زیبا و صدای دل‌نشین جریان آب، حال و هوایی رویایی دارد و آن را به یکی از محبوب‌ترین مقاصد گردشگری در محلات تبدیل کرده است.
آتشکده آتشکوه
آتشکده آتشکوه یکی از بناهای تاریخی و باارزش دوران ساسانی در شهرستان محلات، استان مرکزی است. این آتشکده در نزدیکی روستای آتشکوه قرار دارد و از مهم‌ترین آثار به‌جامانده از آئین زرتشتی در این منطقه محسوب می‌شود. ساختار این بنا شامل تالاری با ستون‌های ضخیم و طاق‌های هلالی است. کارشناسان معتقدند که این آتشکده در گذشته از جایگاه‌های مهم مذهبی زرتشتیان بوده و آتش مقدس در آن همواره روشن نگه داشته می‌شده است.
با وجود گذشت قرن‌ها، بخش‌هایی از این آتشکده همچنان پابرجا مانده و معماری آن شباهت زیادی به دیگر آتشکده‌های ساسانی دارد. این بنا در میان طبیعت زیبای محلات قرار گرفته و به یکی از جاذبه‌های تاریخی و گردشگری این شهرستان تبدیل شده است. در سال‌های اخیر، تلاش‌هایی برای حفاظت از این اثر ارزشمند صورت گرفته تا از تخریب بیشتر آن جلوگیری شود. آتشکده آتشکوه نمادی از تاریخ و فرهنگ ایران باستان است و مورد توجه پژوهشگران و گردشگران قرار دارد.
چشمه‌های آبگرم محلات
آبگرم محلات یکی از مشهورترین جاذبه‌های گردشگری و درمانی استان مرکزی است که در فاصله حدود ۱۵ کیلومتری شهر محلات قرار دارد. این مجموعه شامل چندین چشمه آبگرم با دمای بالا و ترکیبات معدنی مفید است که برای درمان بیماری‌ها از جمله دردهای عضلانی و مشکلات مفصلی توصیه می‌شود. آب این چشمه‌ها سرشار از گوگرد و املاح معدنی است که خاصیت درمانی دارند.
محیط اطراف آبگرم محلات با چشم‌اندازهای طبیعی زیبا، هتل‌ها، استخرها و امکانات رفاهی مناسب، پذیرای گردشگران و مسافران زیادی از سراسر ایران است. این منطقه علاوه بر ارزش درمانی، به دلیل طبیعت بکر و آب‌وهوای دلپذیر، مقصدی جذاب برای استراحت و تفریح محسوب می‌شود. وجود چشمه‌های متعدد، آبگرم محلات را به یکی از بهترین مراکز آب‌درمانی کشور تبدیل کرده است.
کوچه باغ‌های محلات
کوچه‌باغ پولگان یکی از زیباترین و قدیمی‌ترین مناطق سرسبز شهرستان محلات است که به‌خاطر درختان سر به فلک کشیده، جوی‌های آب روان و فضای دل‌نشینش شهرت دارد. این منطقه از گذشته تا امروز به‌عنوان یکی از مسیرهای محبوب پیاده‌روی و تفریحی شناخته می‌شود. درختان کهنسال و باغ‌های اطراف آن، در فصل بهار و تابستان جلوه‌ای بی‌نظیر دارند و در پاییز با برگ‌های رنگارنگ، فضایی رویایی ایجاد می‌کنند.
این کوچه‌باغ علاوه بر زیبایی طبیعی، نشانه‌ای از تاریخ و فرهنگ باغداری در محلات است که به دلیل وجود خاک حاصلخیز و منابع آبی مناسب، از دیرباز محل رشد انواع درختان میوه بوده است. صدای پرندگان، سایه‌های درختان و عطر دل‌انگیز طبیعت، این مکان را به مقصدی آرامش‌بخش برای ساکنان و گردشگران تبدیل کرده است.
آثار تاریخی خورهه
ستون‌های خورهه یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی شهرستان محلات در استان مرکزی هستند که قدمت آن‌ها به دوره اشکانیان بازمی‌گردد. این ستون‌های سنگی که در روستای خورهه قرار دارند، بقایای یک بنای باشکوه با معماری منحصربه‌فرد هستند. برخی پژوهشگران این مکان را یک معبد زرتشتی دانسته‌اند، درحالی‌که برخی دیگر آن را به‌عنوان یک کاخ اشکانی معرفی می‌کنند. دو ستون بلند و تعدادی از دیوارهای باقی‌مانده، معماری خاص این بنا را نشان می‌دهند که تلفیقی از سبک یونانی و ایرانی است.
ستون‌های خورهه با ارتفاعی حدود ۶ متر و قطر قابل‌توجه، از سنگ‌های محلی ساخته شده‌اند و هنوز هم پس از قرن‌ها ایستاده‌اند. این اثر تاریخی به دلیل معماری خاص خود، اهمیت زیادی در شناخت سبک‌های معماری ایران باستان دارد. خورهه به‌عنوان یکی از مقاصد گردشگری محلات، توجه علاقه‌مندان به تاریخ و باستان‌شناسی را جلب کرده و هر ساله گردشگران زیادی برای بازدید از این اثر تاریخی به این منطقه سفر می‌کنند.
چنارهای کهنسال
چنارهای شهر محلات یکی از شاخص‌ترین نمادهای طبیعی این شهر هستند که به زیبایی و سرسبزی محلات جلوه‌ای خاص بخشیده‌اند. این درختان کهنسال، در بسیاری از خیابان‌ها، باغ‌ها و کوچه‌باغ‌های محلات دیده می‌شوند و در فصول مختلف سال، مناظر چشم‌نوازی ایجاد می‌کنند. چنارهای محلات به دلیل آب‌وهوای معتدل و خاک حاصلخیز منطقه، رشد خوبی داشته و برخی از آن‌ها صدها سال قدمت دارند.
یکی از مشهورترین و قدیمی‌ترین چنارهای کهنسال محلات، در میدانی به همین نام در مرکز شهر، جلب توجه می‌کند. در گذشته، وجود این چنارها نه‌تنها به زیبایی شهر کمک می‌کرد، بلکه در تأمین آب‌وهوای مطبوع منطقه نیز نقش داشت. امروزه حفاظت از این درختان ارزشمند برای حفظ هویت طبیعی محلات اهمیت زیادی دارد و همچنان به‌عنوان یکی از جذابیت‌های گردشگری شهر شناخته می‌شوند.
یخچال نیم‌ور
یخچال نیم‌ور یکی از بناهای تاریخی شهرستان محلات است که در شهر نیم‌ور قرار دارد. این یخچال خشتی و گنبدی‌شکل، در گذشته برای ذخیره و نگهداری یخ در فصول گرم سال مورد استفاده قرار می‌گرفت. یخچال‌های سنتی مانند یخچال نیم‌ور با استفاده از دیوارهای ضخیم و طراحی خاص، یخ را در برابر گرما حفظ می‌کردند. این یخچال از مصالحی مانند خشت، گل و آهک ساخته شده و ساختار مخروطی آن باعث کاهش تبادل حرارتی و افزایش ماندگاری یخ می‌شده است.
قدمت این یخچال به دوران قاجار بازمی‌گردد و یکی از معدود یخچال‌های تاریخی باقی‌مانده در منطقه محسوب می‌شود. در گذشته، مردم نیم‌ور در زمستان آب را در حوضچه‌های کنار یخچال منجمد کرده و یخ‌های به‌دست‌آمده را درون این بنا ذخیره می‌کردند تا در تابستان از آن استفاده کنند. این یخچال امروزه به‌عنوان یکی از آثار تاریخی و جاذبه‌های گردشگری نیم‌ور شناخته می‌شود و نشان‌دهنده دانش و مهارت گذشتگان در مدیریت منابع طبیعی و ذخیره‌سازی یخ است.
گلخانه‌های محلات
گلخانه‌های محلات به دلیل تعداد زیاد و متمرکز بودن، تبدیل به یکی از جاذبه‌های گردشگری این منطقه شده‌اند. این گلخانه‌ها که در زمین‌های وسیعی در اطراف شهر پراکنده شده‌اند، منظره‌ای شگفت‌انگیز از گل‌ها و گیاهان زینتی به مسافران و گردشگران ارائه می‌دهند. هر فصل، رنگ‌های مختلف گل‌ها و گیاهان تنوع زیبایی را به نمایش می‌گذارد که برای علاقه‌مندان به طبیعت و عکاسی فرصت‌های بی‌نظیری فراهم می‌آورد.
علاوه بر تولید گل‌های زینتی، گلخانه‌های محلات به‌عنوان یک مقصد گردشگری مهم در استان مرکزی شناخته می‌شوند که سالانه هزاران بازدیدکننده را جذب می‌کنند. بازدید از این گلخانه‌ها به‌ویژه در فصل‌های بهار و تابستان، فرصتی برای تجربه زیبایی‌های طبیعی و یادگیری درباره صنعت گل‌کاری فراهم می‌آورد. این امر باعث رونق اقتصادی منطقه و ایجاد اشتغال در بخش گردشگری شده است.
