عصر ایران - غواصی در اعماق دریا، سفری هیجان انگیز و پر ماجرا به دنیای ناشناخته هاست. اما این تجربه، خطراتی را نیز به همراه دارد. یکی از مهم ترین آنها، بیماری رفع فشار (Decompression sickness) است که در صورت عدم رعایت نکات ایمنی، می تواند عواقب جبران ناپذیری برای غواصان داشته باشد.
اتاق های فشار غواصی، به عنوان یک ابزار حیاتی در حفظ سلامت غواصان، نقش مهمی در پیشگیری و درمان این بیماری ایفا می کنند. در ادامه، به بررسی عملکرد و اهمیت این اتاق ها می پردازیم.
شتابی که در حرکات افراد حاضر در فیلم زیر مشاهده می کنید به این دلیل است که حتی ثانیه ها نیز برای نجات جان غواص بسیار ارزشمند هستند و هر گونه تاخیر می تواند به قیمت جان او تمام شود.
اتاق فشار غواصی، که به عنوان محفظه رفع فشار یا محفظه هایپرباریک نیز شناخته می شود، وسیله ای حیاتی برای ایمنی غواصانی است که به اعماق زیاد آب می روند. این محفظه ها برای دو هدف اصلی مورد استفاده قرار می گیرند:
پیشگیری از بیماری رفع فشار
در اعماق زیاد، نیتروژن موجود در هوای تنفسی تحت فشار بالا در خون و بافت های بدن حل می شود. اگر غواص سریع به سطح آب بیاید، فشار به سرعت کاهش می یابد و نیتروژن حل شده به صورت حباب هایی در خون و بافت ها آزاد می شود. این حباب ها می توانند باعث درد مفاصل، سرگیجه، فلج و حتی مرگ شوند.
اتاق فشار غواصی با افزایش تدریجی فشار، به بدن غواص کمک می کند تا نیتروژن اضافی را به آرامی و بدون تشکیل حباب دفع کند.
درمان بیماری رفع فشار
اگر غواصی دچار بیماری رفع فشار شود، اتاق فشار می تواند برای درمان آن استفاده شود. با افزایش فشار در اتاق، حباب های نیتروژن دوباره حل می شوند و سپس به تدریج از بدن خارج می شوند.
اتاق های فشار به طور معمول از مواد مستحکمی مانند فولاد ساخته می شوند که می توانند فشار داخلی بالایی را تحمل کنند.
این اتاق ها مجهز به پنجره، سامانه روشنایی و سامانه های ارتباطی برای حفظ ارتباط افراد داخل با افراد بیرون از محفظه هستند.
در فضای داخلی به طور معمول صندلی ها یا تختخواب هایی قرار دارند تا غواصان را طی مدت حضور در محفظه در خود جای دهند.
این محفظه بر اساس اصل قانون بویل عمل می کند که بیان می کند حجم گاز با فشار آن در دمای ثابت نسبت معکوس دارد.
برای شبیه سازی تغییرات فشار تجربه شده در طول غواصی، محفظه با استفاده از هوای فشرده یا مخلوط گاز تنفسی مانند هلیوکس یا تری میکس تحت فشار قرار می گیرد.
اتاق های فشار نقش حیاتی در غواصی ایمن ایفا می کنند. آنها خطر بیماری رفع فشار را کاهش می دهند و امکان درمان موثر غواصانی را که از این بیماری رنج می برند، فراهم می کنند.
در موارد بروز آسیب مرتبط با غواصی زمان بسیار مهم است. دسترسی فوری به یک محفظه فشار امکان پاسخگویی و درمان سریع اضطراری را فراهم کرده و می تواند جان فرد را نجات دهد.
اکسیژن درمانی هایپرباریک (Hyperbaric oxygen therapy) از اتاق های فشار برای رساندن غلظت های بالای اکسیژن به بیماران استفاده می کند و به درمان شرایط مختلفی مانند موارد زیر کمک می کند:
بهبود زخم
مسمومیت با مونوکسید کربن
عفونت های خاص
