شرایط تیم ملی ایران در جدول انتخابی جام جهانی در قاره آسیا به گونه‌ای بود که با کسب یک امتیاز از ۳ بازی آخر به جام جهانی راه پیدا می‌کرد. ایران در بازی با ازبکستان به تساوی دست یافت تا ۲ بازی باقی‌مانده برای تیم ملی تشریفاتی شود؛ این در حالی است که در برخی از ادوار تیم ملی در مسیر طولانی تا آخرین لحظه باید برای صعود می‌جنگید. به همین بهانه صعود‌های زودهنگام قبلی ایران به جام جهانی مرور شده است.
تیم ملی در جام جهانی ۱۹۷۸ برای اولین‌بار به جام جهانی صعود کرد. آن دوره که با حضور ۱۶ تیم برگزار می‌شد، از قاره آسیا و اقیانوسیه تنها یک تیم به جام جهانی راه می‌یافت. دور پایانی با حضور ۵ تیم و به صورت رفت‌وبرگشت برگزار شد. ایران در هفته ماقبل آخر میزبان استرالیا بود و در صورت برتری در این دیدار به جام جهانی صعود می‌کرد. ایران در آن بازی با تک‌گل غفور جهانی به پیروزی دست یافت و مسافر آرژانتین شد تا بازی آخر مقابل کویت تشریفاتی شود. تیم ملی در آن مسابقه به تعدادی از بازیکنان اصلی خود استراحت داد و با نتیجه ۲ بر یک حریف را مغلوب کرد.
ایران به جام جهانی ۱۹۹۸، صعودی پرمشقت ولی به یادماندنی داشت. در دوره بعد در بازی آخر مرحله گروهی مغلوب بحرین شد تا مثل دوره قبل محکوم به طی کردن مسیر طولانی پلی‌آف شود ولی برخلاف جام جهانی ۱۹۹۸، این‌بار منجر به صعود نشد تا خاطره‌ای بد از بحرین برای فوتبال‌دوستان به جا به ماند. تیم ملی در مسیر انتخابی جام جهانی ۲۰۰۶ دوباره با بحرین همگروه شد. شرایط گروه به گونه‌ای پیش رفت که تیم ملی با تساوی در این بازی مجوز حضور در جام جهانی را کسب می‌کرد ولی تیم ملی با تک‌گل محمد نصرتی به برتری دست یافت. ایران در بازی آخر مقابل ژاپن که تشریفاتی بود شکست خورد.
تیم ملی مسیر انتخابی جام جهانی ۲۰۱۸ را با گام‌های محکم پشت سر گذاشت. ایران با پیروزی ۲ بر صفر مقابل ازبکستان در فاصله ۲ هفته به پایان مسابقات به جام جهانی صعود کرد که در آن مقطع زودترین صعود ایران به جام جهانی بود. ایران در ۲ بازی آخر برابر کره‌جنوبی و سوریه به تساوی دست یافت.
به نظر نمی‌رسید که صعودی زودهنگام‌تر از صعود به جام جهانی ۲۰۱۸ برای ایران تکرار شود ولی این اتفاق در مسیر انتخابی جام جهانی ۲۰۲۲ رخ داد. تیم ملی که در مرحله دوم ضعیف ظاهر شده بود و به زحمت به مرحله بعد راه یافت، به نظر نمی‌رسید که در مرحله پایانی چنین نمایش درخشانی داشته باشد. مثل تمام صعود‌های زودهنگام ایران به جام جهانی، این اتفاق در ورزشگاه آزادی رخ داد. تیم ملی با پیروزی برابر عراق صعودش به جام جهانی ۲۰۲۲ مسجل شد تا ۳ بازی باقی‌مانده برابر امارات، کره‌جنوبی و لبنان تشریفاتی شود.
منبع: فوتبال ۳۶۰
