به گزارش پنجشنبه گروه فرهنگی ایرنا از فرهنگستان هنر، با توجه به جایگاه و نقش خمسه‌ حکیم نظامی در انواع هنرهای ایرانی، مقدمات همایش «خمسه‌نگاری؛ بازنمود خمسه نظامی در هنر» در فرهنگستان هنر از سال ۱۳۹۸ فراهم شد که بخشی از دستاوردهای آن از جمله چاپ و انتشار نسخه‌ نفیس خمسه نظامی شاه طهماسبی در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفت.

در راستای این همایش و در حمایت از آثار پژوهشی و هنری در حوزه‌ خمسه‌نگاری، مراسم رونمایی و تحلیل و بررسی کتاب نقد و بررسی نگاره‌های خمسه نظامی گنجه‌ای با همکاری این فرهنگستان و مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب و دانشگاه شهید بهشتی برگزار می‌شود.

در این نشست تخصصی مهدی حسینی، عضو پیوسته‌ فرهنگستان هنر، بهمن نامور مطلق، دانشیار دانشگاه شهید بهشتی و دبیر علمی همایش خمسه‌نگاری فرهنگستان هنر و علی‌اصغر میرزایی‌مهر، استادیار دانشگاه علم و فرهنگ و پژوهشگر اثر به مدیریت مسعود ناصری به بررسی و نقد کتاب نگاره‌های خمسه نظامی می‌پردازند.

کتاب نقد و بررسی نگاره‌های خمسۀ نظامی گنجه‌ای به صورت نفیس در قطع رحلی بزرگ با کاغذ گلاسه به صورت تمام رنگی در ۱۷۴ صفحه از سوی مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب با مشارکت مؤسسۀ فرهنگی حکیم نظامی در تبریز منتشر شده است.

علاقه‌مندان می‌توانند در وبینار رونمایی از کتاب نقد و بررسی نگاره‌های خمسه نظامی گنجه‌ای، روز یک‌شنبه ۲۳ آذرماه از ساعت ۱۶:۱۵ تا ۱۸ به نشانی اینترنتی https://sbu.ac.ir/webinar شرکت و از مباحث این برنامه استفاده کنند.  

الیاس بن یوسف نظامی گنجه ای شاعر داستان سرا و رمزگوی سده ششم ایران، بزرگترین داستان سرای منظومه های حماسی عاشقانه به زبان پارسی است. نظامی بین سال های ۵۳۰ تا ۵۴۰ هجری در گنجه (واقع در جمهوری آذربایجان کنونی) متولد شد و برخی اصل او را از عراق، نواحی قم و تفرش می دانند. که پدرش یوسف به گنجه آمد و نظامی در آنجا متولد شد. هر چند که او از زادگاه خود خشنود نبود، اما تمام عمر خود را در گنجه سپری کرده است.

نظامی در علوم عقلی بویژه در فلسفه،  منطق،  ریاضیات و نجوم سرآمد بود و در علوم نقلی نیز همانند قرآن،  فقه،  احادیث تبحر و مهارت کامل داشته است.  مهمترین اثر نظامی "پنج گنج" یا "خمسه" مشتمل بر پنج مثنوی به نام های مخزن الاسرار، خسرو و شیرین،  لیلی و مجنون، هفت پیکر و اسکندرنامه شامل اقبالنامه و شرفنامه می باشد.  

نظامی از شاعرانی است که باید او را در شمار ارکان شعر فارسی و از استادان مسلم این زبان دانست. وی از آن سخنگویانی است که مانند فردوسی و سعدی توانست به ایجاد و تکمیل سبک و روشی خاص دست یابد. اگر چه داستانسرایی در زبان فارسی به وسیله نظامی شروع نشده لیکن تنها شاعری که تا پایان قرن ششم توانسته است شعر تمثیلی را به حد اعلای تکامل برساند نظامی است. وی در انتخاب الفاظ و کلمات مناسب و ایجاد ترکیبات خاص تازه و ابداع معانی و مضامین نو و دلپسند و تصویر جزئیات با نیروی تخیل و دقت در وصف مناظر و توصیف طبیعت و اشخاص و بکار بردن تشبیهات و استعارات مطبوع و نو، در شمار کسانی است که بعد از خود نظیری نیافته است.

با وجود آن که آثار نظامی از نظر اطناب در سخن و بازی با الفاظ و آوردن اصطلاحات علمی و فلسفی و ترکیبات عربی فراوان و پیچیدگی معانی بعضی از ابیات، قابل خرده گیری است ولی محاسن کلام او به قدری است که باید او را یکی از بزرگترین شعرای ایران نامید و مخصوصا در فن خود بی همتا و بی نظیر معرفی کرد. نظامی در بزمسرایی، بزرگترین شاعر ادبیات پارسی است. به جرأت می توان گفت که او در سرایش لحظه های شادکامی بی همتاست، زبانش شیرین است و واژگانش نرم و لطیف و گفتارش دلنشین. آن گونه که در بازگویی لحظه های رزم، نتوانسته از فشار بزم رهایی یابد، به اشعار رزم نیز ناخودآگاه رنگ غنایی داده است.