بار ترافیکی این روزهای مناطق متعدد کشور و آرامش نسبی در ترافیک تهران و هوای بهاری آن، نشان می دهد که در طول سال در واقع تهران متحمل همه این بارهای ترافیکی است و صرفا با معضلی برای یک ابرشهر م.اجه نیستیم. بلکه از هر جای کشور، بخشی از ترافیک و آلودگی به پایتخت انتقال یافته است.

 

به گزارش سرویس اجتماعی تابناک، با توجه به نقش کلانی که تهران در اقتصاد، حمل‌ونقل و محیط زیست ایران ایفا می‌کند، ضروری است که این کلان‌شهر از حمایت‌های ویژه‌ای برای حل مشکلات ترافیکی و کاهش آلودگی هوا برخوردار شود.

 

 بر اساس گزارش پلیس راهور ناجا، در روزهای آغازین سال ۱۴۰۴، محورهای اصلی مانند کرج-چالوس، آزادراه تهران-شمال و محور پونل-خلخال با ترافیک سنگین و گاهاً مسدود مواجه بوده‌اند. سرهنگ احمد شیرانی، رئیس مرکز کنترل ترافیک پلیس راهور، از افزایش حجم تردد در این مسیرها خبر داده و هشدار داده است که عدم مدیریت این وضعیت می‌تواند به کاهش کیفیت سفر و افزایش آلودگی در مناطق گردشگری منجر شود.

 

در مقابل، تهران در برخی روزها با کاهش ترافیک مواجه بوده که این امر عمدتاً ناشی از تعطیلات و مهاجرت موقت ساکنان به شهرهای دیگر است. اما این آرامش موقت، نباید مسئولان را از لزوم برنامه‌ریزی بلندمدت برای کاهش ترافیک و آلودگی هوا در پایتخت غافل کند.

 

 ترافیک تهران و پیامدهای ملی آن

علی محسنی کارشناس برنامه‌ریزی شهری در تقسیم بندی موضوعات تهران و دغدغه‌های پایتخت در تجربخ عیدانه، به چند موضوع اشاره می کند:

تمرکز ترافیک سالانه در تهران: در بیشتر روزهای سال، تهران با حجم بالای خودروها و آلاینده‌ها دست‌وپنجه نرم می‌کند، در حالی که در ایام خاصی مانند نوروز، این بار به شهرهای دیگر منتقل می‌شود.

 

تأثیر بر صنعت گردشگری: ترافیک سنگین در محورهای شمالی و دیگر مناطق گردشگری، تجربه سفر را برای گردشگران داخلی و خارجی دشوار می‌کند و می‌تواند به کاهش رغبت سفر به این مناطق بینجامد.

 

آلودگی هوا و هزینه‌های بهداشتی: تهران سالانه با پدیده وارونگی هوا و آلودگی ناشی از ترافیک مواجه است که هزینه‌های درمانی و اقتصادی سنگینی به همراه دارد.

 

به گفته محسنس برای حل این چالش‌ها، نیازمند سیاست‌گذاری‌های کلان و اقدامات عملیاتی هستیم از جمله؛

 

 توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل عمومی

افزایش ناوگان مترو و اتوبوس‌های تندرو (BRT): گسترش خطوط مترو به ویژه در مسیرهای پرتردد و استفاده از ناوگان برقی و کم‌آلاینده.

 

استفاده از فناوری‌هایی مانند سیستم‌های کنترل هوشمند چراغ‌های راهنمایی و مدیریت پویای ترافیک بر اساس داده‌های لحظه‌ای.

 

اعمال طرح‌های زوج و فرد هوشمند: استفاده از الگوریتم‌های یادگیری ماشین برای پیش‌بینی ترافیک و اعمال محدودیت‌های متناسب.

 

تشویق به دورکاری و کاهش سفرهای اداری: توسعه زیرساخت‌های دیجیتال برای کاهش نیاز به ترددهای روزانه.

 

تجربه عیدانه تهران با داشتن هوای خوب و آلودگی کم نشان می‌دهد که عمده بار ترافیکی شهرهای دیگر در طول سال روی دوش تهران است پس حل و فصل آنها نیز نیازمند عزم ملی است.

 

تهران به عنوان قلب تپنده اقتصاد و سیاست ایران، نیازمند حمایت ویژه دولت و مشارکت شهروندان برای حل معضلات ترافیکی و زیست‌محیطی است. 

 

بدون برنامه‌ریزی بلندمدت و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های حمل‌ونقل، نه‌تنها پایتخت، بلکه تمام کشور با پیامدهای منفی این چالش‌ها روبه‌رو خواهد شد. با اجرای راهکارهای فنی و مدیریتی می‌توان به آینده‌ای با ترافیک روان‌تر و هوای پاک‌تر برای تهران و دیگر شهرهای ایران امیدوار بود.