پرداخت زکات فطره (فطریه) یکی از واجباتی است که به منزله شکرانه ماه پر برکت رمضان در انتهای این ماه پرداخت می‌شود و ادای آن بر همه مسلمانان، چه روزه گرفته باشند یا خیر، واجب است.در این گزارش نظر مراجع‌تقلید شیعه در خصوص این موضوع را بررسی خواهیم کرد.
به گزارش تابناک به نقل از فارس؛ چه کسانی باید فطریه بپردازند؟هر مسلمانی که بالغ، عاقل و هوشیار بوده و فقیر نباشد، باید در پایان ماه مبارک رمضان برای خود و نان‌خورهایش (افراد تحت تکفل) زکات فطره را پرداخت کند. در این صورت هر فردی با داشتن این شرایط چهارگانه، حتی اگر فرد غیرمسلمانی هم نانخور او باشد باید به ازای او نیز فطریه بدهد.نکته قابل توجه این است ممکن است شخصی به دلایلی نتواند یک روز یا تمام ماه رمضان را روزه بگیرد، در این مورد باز هم پرداخت فطریه بر او واجب است و نگرفتن روزه، دلیل پرداخت نکردن فطریه نخواهد بود.نکته دیگر آن است که «قوت غالب» به عنوان شاخصه پرداخت فطریه عنوان می‌شود. در این مورد باید دقت شود که قوت غالب در طول سال ملاک است، نه فقط در ماه رمضان. در عین حال بر اساس فتوای برخی از مراجع تقلید از جمله مقام معظم رهبری اگر از گندم، برنج، خرما، جو و مانند اینها داده شود، کفایت می‌کند و لازم نیست که حتماً قوت غالب فرد باشد.
چه کسانی از پرداخت فطریه معاف هستند؟چند گروه از پرداخت فطریه معاف هستند:فقرا: یکی از گروه‌هایی که لازم نیست فطریه پرداخت کنند، فقرا هستند. اهمیت این افراد برای کمک‌رسانی به اندازه‌ای است که سایر افراد می‌توانند فطریه خود را به آنها بدهند.اما باید توجه شود که فقیر به کسی گفته می‌شود که هزینه امرار معاش متعارف یک ساله خودش و نان‌خورهایش را به صورت یک‌جا و یا به طور متناوب نداشته باشد. پس اگر کسی در شب عید فطر خرجی یک سال را ندارد اما شاغل است و هر ماه درآمدی دارد، فقیر محسوب نمی‌شود. همچنین اگر کسی بیکار باشد اما هزینه یک سال آینده را داشته باشد، فقیر محسوب نمی‌شود. اما فرد بیکار که خرجی یک سال آینده را داشته باشد، فقیر به حساب می‌آید.کسانی که دیگری فطریه او را پرداخت می‌کنند: وقتی شخصی نانخور دیگری محسوب می‌شود، از پراخت فطریه معاف می‌شود. از نظر فقهی نانخور به کسی گفته می‌شود که از لحاظ اقتصادی و همچنین خوراک به دارایی دیگری وابسته است.حتی اگر شخصی شاغل بوده و دارای درآمد باشد، اما هزینه خوراکش را دیگری پرداخت کند، مانند جوانان شاغلی که هزینه زندگی‌شان را والدین پرداخت می‌کنند، باز هم از پرداخت فطریه معاف هستند و والدین یا شخصی که مخارج را پرداخت می‌کنند باید فطریه را هم ادا کند.
دختری که به خانه شوهر برود: اگر دختری قبل از غروب آفتاب آخرین روز ماه رمضان به خانه شوهر برود و به طور رسمی زندگی مشترک خود را شروع کند، فطریه‌اش بر عهده شوهر است. اما اگر بعد از غروب آفتاب آخرین روز ماه رمضان به خانه شوهر برود، پدرش باید فطریه او را بپردازد. به عبارت دیگر دختری که عقد کرده ولی در خانه پدر زندگی می‌کند، فطریه‌اش بر عهده پدر است؛ مگر اینکه قبل از غروب آفتاب آخرین روز ماه رمضان به خانه شوهر برود.جنین: فطریه دادن برای بچه‌ای که در شکم مادر است و هنوز متولد نشده، واجب نیست چون هنوز نانخور کسی محسوب نمی‌شود.نوزاد: اگر نوزاد بعد از غروب آفتاب آخرین روز ماه رمضان به دنیا بیاید، فطریه ندارد. اما اگر نوزادی در ماه رمضان و قبل از غروب آفتاب آخرین روز این ماه به دنیا بیاید، پدرش یا کسی که مخارج مادر را متحمل می‌شود باید فطریه او را پرداخت کند.
مبلغ فطریه رمضان ۱۴۰۴ از سوی مراجع تقلید اعلام شدمبلغ فطریه رمضان ۱۴۰۴ از سوی دفتر رهبر انقلاب و مراجع تقلید به ازای هر نفر یک صاع یعنی برابر با سه‌کیلو از قوت قالب خوراک در طول سال اعلام شد.دفتر مقام معظم رهبری: مکلف باید برای خودش و کسانی که نان خور او هستند، هر نفری یک صاع (تقریباً سه کیلو) گندم یا جو یا خرما یا کشمش یا برنج یا ذرت و مانند این ها به مستحق بدهد و اگر پول یکی از این ها را هم بدهد کافی است.دفتر آیت‌الله سیستانی: از آنجا که میزان زکات فطره برای هر فرد سه کیلوگرم قوت شایع شهر است، مبلغ آن برای فطریه بدل از آرد یکصد (۱۰۰) هزار تومان و برای فطریه بدل از برنج ایرانی پانصد (۵۰۰) هزار تومان و فطریه بدل از برنج غیر ایرانی، دویست (۲۰۰) هزار تومان تعیین شده است.آیت‌الله نوری همدانی: قیمت قوت غالب گندم ۸۰ هزار تومان و قیمت قوت غالب برنج ایرانی حدود ۴۵۰ هزار تومان و برنج غیر ایرانی ۲۰۰ هزار تومان است که عزیزان در پرداخت آن مخیرند، در ضمن اگر در منطقه محل سکونت اجناس ذکر شده قیمت دیگری دارد باید به قیمت منطقه خود محاسبه کنند.آیت‌الله شبیری زنجانی: شخصی که پرداخت زکات فطره بر او واجب است باید برای خودش و کسانی که نانخور او هستند، هر نفری یک صاع (تقریبا ۳کیلو و ۶۰۰گرم به حساب گندم) از خوراکی‌های رایج در منطقه خود (مانند گندم، برنج و ...) یا مبلغ آن را به عنوان فطریه بپردازد.آیت‌الله مکارم‌شیرازی: زکات فطره امسال بر مبنای قوت غالب گندم مبلغ هشتاد هزار تومان (٨٠٠.٠٠٠ ریال) و بر مبنای قوت غالب برنج مبلغ سیصد هزار تومان (۳٠٠.٠٠٠ ریال) است.
آیت‌الله وحیدخراسانی: میزان زکات فطره برای هر نفر یک صاع که تقریبا سه کیلوگرم گندم یا برنج و مانند اینها از طعام های متعارف در محل است که مکلّف می‌تواند پول یکی از اینها را طبق قیمتی که در محل خودش دارد محاسبه نموده و به فقیر بپردازد.آیت‌الله جوادی آملی: شخصی که پرداخت زکات فطره بر او واجب است باید برای خودش و کسانی که نانخور او هستند، برای هر نفر بر مبنای قوت غالب منطقه، سه کیلو گندم، برنج و مانند آنها و یا معادل قیمت اینها به قیمت روز پرداخت کند. کفاره غیر عمد: ۲۰,۰۰۰ تومان (بیست هزار تومان) به ازای هر روز/ کفاره عمد: ۱,۲۰۰,۰۰۰ تومان (یک میلیون و دویست هزار تومان) به ازای هر روز تعیین شده است.آیت‌الله مظاهری: امسال بنابر اعلام نظر کارشناسان مربوطه، برای گندم حدود هفتاد تا هشتاد هزار تومان با توجه به اختلاف قیمت در مناطق مختلف کشور برآورد شده است. در خصوص سایر مواد غذایی با توجّه به اینکه قیمت آنها در شهرهای مختلف متفاوت است مؤمنین می‌توانند معادل مقادیر مذکور را براساس قیمت محلّ زندگی خود بپردازد.
