وبلاگ چیست؟ + فیلم
به گزارش رکنا، با افزایش تولید زباله‌های تر در ایام نوروز ضرورت دارد که روش‌های پایدار برای مدیریت این پسماندها مورد توجه قرار گیرد. کشورهای موفق نشان داده‌اند که با آموزش، ایجاد زیرساخت‌های مناسب و اعمال سیاست‌های تشویقی، می‌توان کمپوست‌سازی را به بخشی از فرهنگ عمومی تبدیل کرد.
با فرا رسیدن نوروز، تغییرات زیادی در سبک زندگی ایجاد می‌شود؛ خریدهای نوروزی، مهمانی، مصرف بیشتر مواد غذایی و خانه‌تکانی و... که هرکدام منجر به افزایش زباله‌های خانگی می‌شود.
یکی از بخش‌های مهم این زباله‌ها، پسماندهای تر شامل پوست میوه، سبزیجات، تفاله چای و قهوه و باقیمانده غذاست؛ زباله‌هایی که اغلب بدون تفکیک از سایر زباله‌ها در کیسه‌های پلاستیکی ریخته می‌شوند و با قرار گرفتن در سطل زباله شهری در نهایت به محل دفن زباله منتقل می‌شود. این درحالی اتفاق می‌افتد که در بسیاری از کشورها از زباله‌های تر برای تولید کود طبیعی و غنی‌سازی خاک استفاده می‌شود.
بخش قابل توجهی از زباله‌های شهری شامل مواد آلی و ارگانیک هستند که در صورت مدیریت صحیح، به‌جای ایجاد آلودگی، می‌توانند به مواد مفیدی مانند کود طبیعی تبدیل شود.
کمپوست‌سازی از عادات رایج مردم نیست اما با توجه به افزایش چشمگیر پسماندهای غذایی در نوروز، این روزها می‌تواند نقطه شروعی برای ترویج این روش باشد.
کمپوست، پسماندهای آلی تجزیه‌شده و نسبتا پایدار حاصل از فرآیند پوسش است. پوسش یا کمپوست کردن، عمل پوساندن و تجزیه بقایای گیاهی، حیوانی یا زباله‌های شهری است که تحت شرایط خاص و روش‌های گوناگون انجام می‌گیرد.
در این عمل که شاید از جمله کهن‌ترین روش‌های بازیافت باشد، مواد آلی موجود در توده مصرفی برای کمپوست از ضایعات کشاورزی، مواد خوراکی و زباله‌هایی است که از راه تجزیه هوازی و بی‌هوازی به خاک سیاه و سفید غنی تبدیل می‌شوند و به عنوان کود در کشاورزی مصرف می‌شود. این کود که از پسماندهای کشاورزی، خانگی و خوراکی تولید می‌شود یکی از عالی‌ترین کودها برای مصارف کشاورزی به شمار می‌رود و تولیدکنندگان گل و گیاه نیز امکان بهره‌گیری از این کود را دارند. این کود نه‌تنها کیفیت خاک را بهبود می‌بخشد، بلکه بر اساس مطالعات صورت گرفته از فرسایش و کاهش باروری زمین‌های کشاورزی نیز جلوگیری می‌کند.
از سوی دیگر کمپوست خانگی کمک می‌کند تا ضمن تامین مواد مغذی مورد نیاز گیاهان کود با کیفیت رایگان برای باغچه و گلدان های خانه تأمین و به کاهش هزینه‌های مدیریت پسماند کمک شود.
برای تولید کمپوست در خانه، تنها به یک سطل مناسب نیاز است. این سطل باید دارای حفره‌هایی برای ورود هوا باشد تا فرآیند تجزیه به‌درستی انجام شود. زباله‌هایی که برای کمپوست‌سازی مناسب هستند، شامل دو نوع مواد سبز و قهوه‌ای است.
مواد سبز شامل زباله‌هایی با نیتروژن بالا مانند مانند پوست میوه‌ها، تفاله چای و قهوه، باقیمانده غذاهای گیاهی و سبزیجات است. مواد قهوه‌ای شامل موادی با کربن بالا مانند برگ‌های خشک، خاک اره، کاغذهای خردشده و مقوا می‌شود.
برای ایجاد تعادل در کمپوست، باید این دو دسته مواد را به‌درستی ترکیب کرد و به این نکته توجه داشت که رطوبت و جریان هوا از عوامل کلیدی در فرآیند کمپوست‌سازی است. به همین سبب اگر مواد بیش از حد خشک باشند، فرآیند تجزیه کند می‌شود و اگر بیش از حد مرطوب باشد، کمپوست بو خواهد گرفت.
بعضی فعالان محیط زیستی بر این باورند که یکی از اصلی‌ترین دلایل گسترش نیافتن کمپوست‌سازی، عدم تفکیک زباله است که به دلیل قرارگیری زباله‌های تر و خشک در کنار هم امکان بازیافت و تبدیل زباله‌های آلی به کمپوست را دشوار می‌کند؛ با این حال در بسیاری از کشورهایی که کمپوست‌سازی به یک روش مرسوم تبدیل شده است، دولت‌ها از طریق مشوق‌های اقتصادی و قوانین، شهروندان را به تفکیک زباله‌های تر و تولید کمپوست ترغیب کرده‌اند.
با افزایش مصرف و تولید زباله‌های تر در نوروز، ضروری است که روش‌های پایدار برای مدیریت این پسماندها مورد توجه قرار گیرد. نوروز می‌تواند فرصتی مناسب برای آموزش و ترویج کمپوست‌سازی باشد و با تغییر عادات مصرفی بر محیط زیست اثر مثبتی بگذاریم.
