خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و ادب _ جواد شیخ الاسلامی: محمد رسولی شاعر آئینی از جمله شاعرانی بود که در دیدار شاعران با رهبر انقلاب در نیمه ماه مبارک رمضان شعرخوانی کرد و شعرش در رسانه‌های مختلف مورد توجه قرار گرفت. در ادامه پرونده «دیدار شاعران با رهبری» به سراغ رسولی رفتیم تا درباره این دیدار، چگونگی نوشتن شعری که قرائت کرد، واکنش رهبری به شعرش، صحبت‌های رهبری در این دیدار و بازتاب شعرش در میان رسانه‌های رسمی و صفحات مجازی گفتگو کنیم.
مشروح این گفتگو در ادامه می‌آید؛
* فکر کنم بار سوم یا چهارم است که شما در محضر رهبر انقلاب شعرخوانی می‌کنید. چه تجربه‌ای از این دیدارها دارید؟ به خصوص این دفعه که شعرخوانی شما نسبت به دیگر شعرها، بازتاب بیشتری پیدا کرد.
واقعاً خودم دلیلش را نمی‌دانم. شاید، شاید که نه، قطعاً لطف خدا و عنایت اهل بیت (ع) بود که توسلات ما را بی‌جواب نمی‌گذارند. من ادعایی ندارم ولی شاید بعضی وقت‌ها یک چیزهایی حرف دل مردم می‌شود و مردم آن را می‌پسندند؛ حداقل یک بخش مهمی از مردم. واقعاً ادعایی هم ندارم ولی از این خوشحالم که توانستم تا حد توان خودم به چیزی که مدنظر آقا است عمل کنم و در آن مسیر حرکت کنم. همین برای من مهم است.
* چه شد که این شعر را انتخاب کردید؟
روزی که آقای عرفان‌پور و آقای حبیبی کسبی به من درباره شعرخوانی در دیدار اطلاع دادند، شاید یک ماه قبل از دیدار بود. اول به این نتیجه رسیدیم از بین غزل‌ها یک شعر را انتخاب کنیم، اما بعد از مدتی به من گفتند ما به این نتیجه رسیده‌ایم که شما یک شعر جدید برای شعرخوانی در دیدار با رهبر انقلاب بگویی؛ در همان قالب‌هایی که این چند وقت نوشته بودید، مثل شعر نماز جمعه و دیدار روز ولادت حضرت زهرا (س) و تشییع‌هایی که اتفاق افتاده بود. مقام معظم رهبری در همین دیدار هم درباره شعر روز صحبت کردند. ما هم تصمیم گرفتیم شعری نوشته شود که شعر روز باشد و فضای تبیینی داشته باشد. چندبار هم رفت و برگشت کردیم که چه بگوییم و چه نگوییم و چه حرف‌هایی در شعر گفته شود. نهایتاً آن چیزی که موضوع اصلی این شعر بود، بحث اعتماد به خدا و توجه به اینکه خدا در عرصه وجود دارد، انتخاب شد. البته این موضوع هم مدتی بود که دغدغه من بود و دوست داشتم درباره آن شعر بنویسم و به دل‌ها و خودمان متذکر شود که خدا وجود دارد و باید به آن تکیه و اعتماد کرد. اینکه یک نفر این حرف‌ها را یادآوری کند، دل‌ها آن را می‌پذیرند و قبول می‌کنند. تقریباً یک هفته پیش از دیدار بود که بنا بر این شد که این حرف‌ها را در شعر مطرح کنیم. از همان موقع بود که شروع کردم به نوشتن و در نهایت نسخه اصلی شب قبل از دیدار تمام شد. البته حتی در روز دیدار هم تغییراتی روی شعر ایجاد شد.
روزی که آقای عرفان‌پور و آقای حبیبی کسبی به من درباره شعرخوانی در دیدار اطلاع دادند، شاید یک ماه قبل از دیدار بود. اول به این نتیجه رسیدیم از بین غزل‌ها یک شعر را انتخاب کنیم، اما بعد از مدتی به من گفتند ما به این نتیجه رسیده‌ایم که شما یک شعر جدید برای شعرخوانی در دیدار با رهبر انقلاب بگویی.
* پس می‌شود گفت که شعر برای دیدار نوشته شد. درست است؟
بله. دیدار شاعران روز شنبه برگزار شد و من شعر را از یک‌شنبه‌شب قبلش شروع کردم. ماه رمضان هم بود و فقط شب‌ها روی شعر کار می‌کردم. من یک تقلبی کردم که پشت معنای آیات خدا بعضی از بیت‌ها را آوردم و شاید به خاطر همین بود که مورد پسند واقع شدند.
* یعنی شعر را با توجه به بعضی آیات قرآن نوشتید.
بله. شعر از امدادها وعده‌هایی که خدا به پیامبرانش داده شروع می‌شود، بعد به کربلا می‌رسد و بعد هم شرایط امروز را مطرح می‌کند. همه این‌ها تذکری بود برای اینکه دل‌ها محکم شود و به وجود خدا باور داشته باشد. اصل این حرف‌ها و مضامین برآمده از قرآن بود.
* رهبر انقلاب گفتند هر بیت شما یک آفرین داشت. احساس شخصی شما بعد از شعرخوانی چه بود؟
من از رضایت حضرت آقا خوشحال بودم و بابت دعای خیری که کردند دلم به عاقبت به خیری امیدوار شد.
* درباره بیانات رهبری در این دیدار چه نکته‌ای بیشتر در ذهن شما ماندگار شد؟
من فکر می‌کنم صحبت‌های آقا در حوزه تخصصی شعر و ادبیات در دیدار امسال در شاخه‌های مختلف که اتفاق افتاد، جزو صحبت‌های کم‌نظیر ایشان در سال‌های گذشته بود. به هر حال ایشان در دیدار شاعران ممکن است درباره مسائل روز بگویند، ولی امسال صرفاً راجع به شعر صحبت کردند و نقطه‌زنی‌هایی کردند که واقعاً مورد ابتلای فضای امروز شعر است. این دو تا نشانه است؛ یکی اینکه ایشان چقدر نسبت به آنچه که در فضای شعر رقم می‌خورد آگاه هستند. مثلاً وقتی که راجع به شعر عاشقانه حرف می‌زنند و راجع به عفیف بودن شعر عاشقانه صحبت می‌کنند و اعلام می‌کنند که شعر عاشقانه بگویید، مشخص است که ایشان با همه مشغله‌هایی که دارند، می‌دانند در فضای شعر عاشقانه امروز چه اتفاقی رقم می‌خورد. معلوم است که ایشان با همه این مشغله‌هایی که دارند، مسائل روز شعر را دنبال می‌کنند این نکته خیلی مهمی است. نکته دوم درباره بیانات ایشان در دیدار شاعران هم این است که نشان می‌دهد رهبر انقلاب چقدر در حوزه شعر متخصص و کارشناس و زبده هستند.
مثلاً این نکته‌ای که آقا گفتند عصر ما می‌تواند سعدی‌آفرین باشد، با آن توجیه منطقی که برایش آوردند، واقعاً قابل تأمل است. ایشان گفتند شاعران ما جایگاه اجتماعی دارند و زبان هم زبان نویی است که مختص شعر بعد از انقلاب است و این شعر می‌تواند سعدی‌آفرین باشد. همچنین تأکید ایشان بر اینکه شعر نباید بازاری شود، نشان‌دهنده توجه ایشان و نگاه ایشان به شعر و شاعر است. به نظرم این‌ها نکاتی بود که خیلی مهم بود. ضمن اینکه یک تلنگری به خود بنده و خیلی از دوستان زدند و گفتند از کیفیت شعر فروگذار نباشیم و به آن توجه کنیم. همین هم نشان داد که ایشان چقدر به شعر معاصر مسلط هستند و به دقت اتفاقات روز ادبی را دنبال می‌کنند. نکات برای خود بنده خیلی دلچسب و شیرین بود.
فکر می‌کنم آن نیتی که از سرایش این شعر داشتم، تا حد زیادی برای خودم محقق شد. علاوه بر اینکه حضرت آقا از شعر راضی بودند، خوشحالم حرفی را زدم که باعث می‌شود دل‌های مردم را به خدا متوجه کند و ناامیدی را از دل‌ها دور کند.
* واکنش‌هایی که دریافت کردید چطور بود؟
دوستان و کسانی که شعر را شنیده بودند خیلی لطف داشتند. پیام می‌فرستادند و از شعر تعریف می‌کردند. عرض کردم، شاید تقلب من بود که تلاش کردم از خدا و وعده‌های خدا ذکر کنم. چون این حرف‌ها حرف من نبود و حرف خدا بود و مردم به صورت فطری با آن ارتباط برقرار می‌کردند، با شعر من هم ارتباط برقرار کردند. من فکر می‌کنم آن نیتی که از سرایش این شعر داشتم، تا حد زیادی برای خودم محقق شد. علاوه بر اینکه حضرت آقا از شعر راضی بودند، خوشحالم حرفی را زدم که باعث می‌شود دل‌های مردم را به خدا متوجه کند و ناامیدی را از دل‌ها دور کند. به همین دلیل فکر می‌کنم تا حد زیادی خواسته من از این شعر محقق شد. البته من واقعاً به این سطح راضی نیستم. آرزو و خواسته من از خدا و اهل بیت (ع) این است که کلام‌مان در دل‌هایی نفوذ کند که دچار تردید یا دلسرد و بی‌تفاوت هستند. اگر این اتفاق محقق شود، شاید شاعر و هنرمند کار خودش را کرده باشد. منظور من شاعران و هنرمندانی هستند که در حوزه اندیشه‌ای و بینشی و معرفتی انقلاب اسلامی فعالیت می‌کنند؛ کسانی که اسم خودشان را شاعر و هنرمند انقلابی می‌گذارند و این توانایی را دارند که در جامعه و میان مردم تحول‌آفرین باشند و حرف‌های مبنایی و قرآنی را به دل جامعه ببرند. انشاالله خدا به ما توفیق بدهد تا بتوانیم به درد کشور بخوریم و به مردم و کشور خدمت کنیم.
**
پیش از این در قالب همین پرونده گفتگوهایی با حجت الاسلام جواد محمدزمانی، شهاب مهری، محمدجواد شرافت، رضا وحیدزاده، فائزه امجدیان و ناصر فیض داشتیم که مشروح آن در پیوند زیر قابل دسترسی و مطالعه است:
* «مطالبات رهبرانقلاب در حوزه شعر توسط مسئولین محقق نشده است»
* «شعر خانواده‌محور موجب رضایت مقام معظم رهبری است»
* «شاعران غیرانقلابی هم شوق دیدار رمضانی با رهبر انقلاب دارند»
* «کار کردن روی بیانات رهبر انقلاب در حوزه شعر برایم چالش برانگیز بود»
* «شعرخوانی در محضر مقام معظم رهبری آرزوی کودکی‌ام بود»
* «رهبر انقلاب نقد اجتماعی و سیاسی در شعر طنز را به رسمیت می‌شناسند»
