خبرگزاری مهر-گروه استانها: سیزده‌به‌در یکی از سنت‌های دیرینه ایرانی است که به‌عنوان آخرین روز جشن‌های نوروزی شناخته می‌شود.
این آئین از دیرباز در میان ایرانیان جایگاه ویژه‌ای داشته و مردم در سراسر کشور با حضور در طبیعت، به استقبال بهار می‌روند.
برخلاف تصور برخی، این روز نه‌تنها نحس نیست، بلکه فرصتی برای شادی، همدلی و ارتباط با طبیعت است.
سیزده‌به‌در با باورهای کهن ایرانی گره خورده است؛ از اعتقادات مربوط به دفع نحسی تا پیوندهای اجتماعی که در این روز تقویت می‌شوند.
این مراسم در هر نقطه از ایران با ویژگی‌های خاص خود برگزار می‌شود، اما در همه‌جا، هدف مشترک آن، پاسداشت طبیعت و ایجاد لحظاتی مفرح در کنار خانواده و دوستان است.
پیوندهای تاریخی و فرهنگی
علی محمدی یک پژوهشگر تاریخ و فرهنگ ایران در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به ریشه‌های آئین سیزده‌به‌در بیان کرد: این مراسم برگرفته از باورهای کهن ایرانیان درباره عدد سیزده و نحوه تعامل با طبیعت است.
وی گفت: در آئین زرتشتی، طبیعت همواره جایگاه مقدسی داشته و احترام به عناصر طبیعی، بخشی از فلسفه زندگی بوده است.
محمدی افزود: برخلاف برخی باورها، عدد سیزده در بسیاری از فرهنگ‌های جهان نمادی از تحول و شروعی جدید است.
وی اذعان داشت: در ایران نیز این روز را به‌عنوان فرصتی برای کنار گذاشتن نگرانی‌ها و پرداختن به شادی می‌دانند.
به گفته این پژوهشگر، حضور مردم در طبیعت در این روز، نشان‌دهنده پیوند عمیق ایرانیان با زمین، آب و هواست.
نقش سیزده‌به‌در در جامعه امروز
مسعود جعفری یک جامعه‌شناس در گفتگو با خبرنگار مهر، با بررسی تأثیر سیزده‌به‌در بر روابط اجتماعی ایرانیان عنوان کرد: این آئین نقش مهمی در تقویت تعاملات خانوادگی و اجتماعی دارد.
وی اظهار داشت: در جوامع امروزی، با وجود مشغله‌های زندگی، این روز فرصتی برای بازگشت به اصل ارتباطات انسانی است.
جعفری گفت: خانواده‌ها در این روز گردهم می‌آیند، دوستی‌ها تقویت می‌شوند و مردم بدون توجه به محدودیت‌های روزمره، ساعاتی را با نشاط و آرامش سپری می‌کنند.
وی خاطرنشان کرد: این آئین می‌تواند بستری برای ایجاد انسجام اجتماعی و کاهش استرس‌های زندگی شهری باشد.
ابعاد محیط‌زیستی سیزده‌به‌در
مهدی حسن‌پور یک کارشناس محیط‌زیست در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره چالش‌های این روز برای طبیعت بیان کرد: افزایش جمعیت و حضور گسترده مردم در فضاهای طبیعی، مشکلاتی برای محیط‌زیست ایجاد کرده است.
وی گفت: عدم رعایت نکات زیست‌محیطی مانند رها کردن زباله‌ها، باعث آسیب به منابع طبیعی و اکوسیستم‌های حساس می‌شود.
حسن‌پور تأکید کرد: در کنار حفظ آئین‌های سنتی، باید فرهنگ‌سازی مناسبی برای برخورد مسئولانه با طبیعت صورت گیرد.
وی افزود: مردم می‌توانند با اقدامات ساده‌ای مانند جمع‌آوری زباله‌ها، استفاده از مواد بازیافتی و کاشت نهال، نقش مثبتی در حفظ محیط‌زیست ایفا کنند.
به گزارش خبرنگار مهر، سیزده‌به‌در، فراتر از یک روز تفریحی، یک سنت فرهنگی ریشه‌دار است که علاوه بر تقویت روابط خانوادگی، احترام به طبیعت و حفظ آن را نیز به همراه دارد.
این آئین فرصتی برای رهایی از دغدغه‌های روزمره، اتصال به طبیعت و تقویت تعاملات اجتماعی است.
در جامعه امروز، توجه به ابعاد اجتماعی و زیست‌محیطی این آئین، می‌تواند به پایداری آن در نسل‌های آینده کمک کند.
آموزش رفتارهای مسئولانه در طبیعت، ترویج تعاملات مثبت اجتماعی، و حفظ ارزش‌های فرهنگی، از جمله اقداماتی است که می‌تواند این سنت را برای سال‌های آینده زنده نگه دارد.
