فیلم تصادف فولکس واگن به دلیل بی‌توجهی به آینه‌ها
آیا ایران به دنبال مذاکره مستقیم با آمریکا است؟ این سؤالی است که پس از اظهارات شب گذشته دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، در محافل رسانه‌ای و سیاسی مطرح شده است. ترامپ مدعی شده که ایران دیگر تمایلی به استفاده از واسطه‌ها ندارد و به دنبال گفت‌وگوی مستقیم است. با این حال، تاکنون هیچ مقام ایرانی به این ادعا واکنش نشان نداده است.
ترامپ در سخنان خود اظهار داشت: "ماجرای نامه ها با ایران را فراموش کنید.من فکر می‌کنم ایران می‌خواهد مستقیماً مذاکره کند. آنها نگران هستند و احساس آسیب‌پذیری می‌کنند." این سخنان در شرایطی بیان می‌شود که سیاست فشار حداکثری آمریکا علیه ایران همچنان ادامه دارد و تغییری در این راهبرد مشاهده نمی‌شود.
ایران تاکنون هیچ واکنشی به این اظهارات نشان نداده است. این سکوت می‌تواند نشانه‌ای از عدم اعتماد تهران به سیاست‌های واشنگتن باشد. تجربه نشان داده که دولت آمریکا، به‌ویژه در دوران ترامپ، به تعهدات خود پایبند نبوده و مسیر مذاکره را ابزاری برای اعمال فشار بیشتر قرار داده است.
علی لاریجانی، مشاور مقام معظم رهبری، اخیراً تأکید کرده که ایران به سیاست‌های هسته‌ای خود پایبند است و آماده همکاری اقتصادی با غرب می‌باشد، اما تهدید و فشار می‌تواند شرایط را تغییر دهد. این مواضع نشان‌دهنده ثبات راهبردی ایران در برابر سیاست‌های متزلزل آمریکا است.
ایران همواره مذاکره را به‌عنوان یک ابزار دیپلماتیک برای حفظ منافع ملی خود دیده است، نه یک هدف . توافق هسته‌ای برجام نیز بر همین اساس شکل گرفت؛ با این منطق که هم نگرانی‌های غرب درباره برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران برطرف شود و هم تهران بتواند تعاملات اقتصادی خود را گسترش دهد. اما خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌های گسترده، نشان داد که واشنگتن تمایلی به حفظ این توافق ندارد.
حالا که ترامپ از مذاکره مستقیم سخن می‌گوید، این پرسش مطرح می‌شود که آیا این پیشنهاد یک تغییر واقعی در سیاست آمریکا است یا صرفاً یک تاکتیک جدید برای افزایش فشار بر ایران؟ بدون اقدام عملی از سوی آمریکا، این ادعاها بیشتر شبیه به یک نمایش تبلیغاتی است تا یک پیشنهاد جدی.
لاریجانی در سخنان اخیر خود اشاره کرده که اگر آمریکا واقعاً به دنبال کاهش تنش است، باید به‌جای تهدید و تحریم، به فکر ایجاد منافع اقتصادی مشترک باشد. این همان منطقی است که ایران از ابتدا در مذاکرات برجام دنبال می‌کرد. اما آیا ترامپ حاضر است این مسیر را طی کند؟
تا زمانی که سیاست‌های فشار و تحریم ادامه داشته باشد، تهران دلیلی برای تغییر مواضع خود نمی‌بیند. هرگونه مذاکره‌ای نیازمند یک پیش‌زمینه اعتمادساز است و در شرایطی که آمریکا همچنان بر سیاست‌های تقابلی خود اصرار دارد، تصور باز شدن یک مسیر دیپلماتیک دشوار است. از همین رو، شاید سکوت ایران در برابر ادعای ترامپ، پاسخی غیرمستقیم باشد؛ پیامی که می‌گوید: «اول عمل، بعد حرف!»
