عصرایران- به گزارش رویترز، چین روز جمعه در واکنش به تعرفه‌های جدید دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، محدودیت‌های صادراتی بر عناصر نادر خاکی اعمال کرد. این اقدام که بخشی از پاسخ گسترده پکن به افزایش تعرفه‌های آمریکا بر کالاهای چینی به ۵۴ درصد است، تنش‌های تجاری میان دو غول اقتصادی جهان را به سطح جدیدی رسانده و صنایع کلیدی آمریکا را در تنگنا قرار داده است.
وزارت بازرگانی چین اعلام کرد که از ۱۶ فروردین، صادرات هفت دسته از عناصر نادر خاکی شامل ساماریوم، گادولینیوم، تربیم، دیسپروزیوم، لوتتیوم، اسکاندیوم و ایتریم به آمریکا تحت کنترل قرار می‌گیرد. این محدودیت‌ها نه تنها مواد خام معدنی، بلکه محصولات نهایی مانند آهنرباهای دائمی را نیز در بر می‌گیرد که در تولید تسلیحات، خودروهای الکتریکی، و تجهیزات الکترونیکی نقش حیاتی دارند. این تصمیم همزمان با اعمال تعرفه ۳۴ درصدی چین بر تمامی کالاهای وارداتی از آمریکا اجرایی شد.
چین با تولید حدود ۹۰ درصد از عناصر نادر خاکی جهان، بر زنجیره تأمین این مواد استراتژیک تسلط دارد. این عناصر در صنایعی مانند دفاع، انرژی پاک و الکترونیک کاربرد گسترده‌ای دارند. در مقابل، آمریکا تنها یک معدن فعال در این زمینه دارد و به شدت به واردات از چین وابسته است. تحلیلگران معتقدند جایگزینی این مواد در کوتاه‌مدت تقریباً غیرممکن است، زیرا فرآیند پالایش آنها پیچیده و تحت سلطه چین است.
شرکت‌های بزرگی مانند لاکهید مارتین، تسلا و اپل که به این مواد معدنی وابسته هستند، با چالش تأمین مواجه شده‌اند. مل سندرسون، مدیر شرکت آمریکن رِیر ارث، این اقدام را «استراتژیک و هدفمند» خواند و گفت: «چین دقیقاً موادی را هدف گرفته که ستون فقرات اقتصاد و امنیت ملی آمریکا هستند.»
این اقدام چین احتمالاً تلاش‌های غرب برای ایجاد زنجیره‌های تأمین مستقل را تسریع می‌کند. شرکت‌هایی مانند اِنایوکورپ در نبراسکا و فینیکس تیلینگز در ماساچوست پروژه‌هایی برای استخراج و بازیافت این مواد آغاز کرده‌اند، اما مدیران این شرکت‌ها اذعان دارند که رسیدن به ظرفیت تولید قابل‌توجه سال‌ها زمان می‌برد. در همین حال، برخی تحلیلگران معتقدند این محدودیت‌ها می‌تواند به افزایش قیمت‌ها و تورم در آمریکا منجر شود.
بازارهای جهانی نیز از این تحولات بی‌تأثیر نمانده‌اند. شاخص اس‌اندپی ۵۰۰ در هفته گذشته ۹ درصد افت کرد که بدترین عملکرد از زمان همه‌گیری کرونا بود. چین در بیانیه‌ای از آمریکا خواست تا «از اقدامات اشتباه دست بکشد و با گفت‌وگوی برابر اختلافات را حل کند»، اما اظهارات ترامپ مبنی بر عدم عقب‌نشینی نشان می‌دهد که این رویارویی احتمالاً ادامه خواهد داشت.
این تحولات در حالی رخ می‌دهد که جهان نظاره‌گر پیامدهای این جنگ تجاری بر اقتصاد جهانی است. آیا این محدودیت‌ها به مذاکرات سازنده منجر خواهد شد یا تنش‌ها را عمیق‌تر خواهد کرد؟ پاسخ این پرسش در ماه‌های آینده روشن خواهد شد
