با توجه به آماری که از تصادفات جاده‌ای و شهری در ایام نوروز ۱۴۰۴ منتشر شده است، هنوز نیاز به تقویت آموزش‌های عمومی، بهبود زیرساخت‌ها و نظارت دقیق‌تر بر عملکرد ناوگان حمل‌ونقل احساس می‌شود. برای رسیدن به جاده‌هایی امن‌تر و کاهش تلفات، همکاری مستمر میان رسانه‌ها، نهادهای دولتی و مردم ضروری است.
حادثه تلخ واژگونی اتوبوس در گردنه خراسانی شهرستان راور کرمان که به مرگ ۱۵ نفر و زخمی شدن ۴۵ نفر انجامید، به‌واسطه چند عامل اصلی رقم خورد. در حالی‌که اتوبوس فقط ظرفیت ۴۳ نفر داشت، بیش از ۶۰ مسافر سوار کرده بود؛ برخی در راهرو و حتی در کنار مخزن سوخت جای داده شده بودند. این اتوبوس با وجود تخلف آشکار، از مقابل پلیس‌راه چترود عبور کرده بود. همچنین سرعت غیرمجاز و فرسودگی ناوگان (با عمر ۱۸ سال و طراحی غیرایمن) در شدت حادثه نقش مهمی داشتند. پلیس راهور، راننده و شرکت تعاونی را هر دو به‌طور مساوی (۵۰ درصد) مقصر شناخت.
پویش «نه به تصادف» که به‌منظور کاهش سوانح رانندگی و افزایش آگاهی عمومی در ایام نوروز ۱۴۰۴ فعال شد، باید به یک فرهنگ ماندگار در جامعه تبدیل شود. امید جعفری در یادداشتی با اشاره به آمار تکان‌دهنده تصادفات و تلفات جاده‌ای، تأکید کرد که این پویش نباید به عنوان یک اقدام موقتی تلقی شود. وی از ضرورت آموزش مستمر، تقویت قوانین بازدارنده، و همکاری رسانه‌ها و نهادهای مربوطه برای تحقق جاده‌های امن‌تر صحبت کرد. همچنین وی خواستار توجه ویژه به اصلاح زیرساخت‌ها و بهبود استانداردهای خودروها و حمل‌ونقل عمومی شد تا شاهد تغییر رفتار رانندگی و کاهش تصادفات باشیم.
در جریان اجرای طرح نوروزی ۱۴۰۴، پلیس راهور تهران از ۲۵ اسفند تا ۱۵ فروردین بیش از ۱۱۳ هزار مورد جریمه برای موتورسواران اعمال کرد. رئیس پلیس راهور پایتخت هدف این طرح را ارتقای ایمنی، کاهش تخلفات و نظم‌دهی به تردد موتورسیکلت‌ها در سطح شهر عنوان کرد.
مرکز مدیریت راه‌های کشور اعلام کرد که در بازه اجرای طرح نوروزی از ۲۵ اسفند تا ۱۵ فروردین، بیش از ۴۵ میلیون و ۷۶۸ هزار وسیله نقلیه در محورهای بین‌شهری کشور تردد داشته‌اند؛ آماری که از حجم بالای سفرهای نوروزی و ترافیک سنگین جاده‌ای در این ایام حکایت دارد.
استاندار تهران اعلام کرد در ایام تعطیلات نوروزی ۱۴۰۴ بیش از ۱۲ میلیون تردد خودرو در سطح استان ثبت شده که نسبت به نوروز سال گذشته ۶ درصد افزایش داشته است.
در همین بازه زمانی (۲۵ اسفند تا ۱۵ فروردین)، آمار جان‌باختگان در صحنه تصادف در استان تهران ۲۶ درصد کاهش و آمار مصدومان در صحنه نیز سه درصد کاهش داشته است.
محمدرضا تنکمان فرد در یادداشتی نوشت: رسانه‌ها با بهره‌گیری از قدرت اطلاع‌رسانی و روایت‌سازی توانستند پیام ایمنی را به شکلی اثرگذار به مخاطبان منتقل کنند و فرهنگ توجه به قوانین رانندگی را در جامعه برجسته کنند.
در دوران پرتردد نوروز، رسانه‌ها با پوشش مداوم اخبار، آمار، تحلیل‌ها و گفت‌وگو با مسئولان، به شکل‌گیری مطالبه عمومی برای جاده‌های ایمن‌تر و رعایت قانون توسط رانندگان کمک کردند. به همین دلیل، نقش رسانه‌ها در پویش‌های ایمنی همچون «نه به تصادف» را باید جدی و استراتژیک دید.
رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران اعلام کرد که در سال گذشته، حدود ۵۶۰ نفر در تصادفات درون‌شهری جان خود را از دست داده‌اند. این آمار نگران‌کننده، ضرورت تقویت ایمنی ترافیکی و اجرای سیاست‌های مؤثر برای کاهش تلفات رانندگی در تهران را بیش از گذشته یادآوری می‌کند. این داده‌ها در حالی مطرح می‌شود که پویش «نه به تصادف» تلاش دارد فرهنگ رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی را در جامعه نهادینه کند.
دکتر علیرضا زمانی‌پور، سرپرست اورژانس استان اصفهان، از کاهش ۲۸ درصدی فوتی‌های ناشی از تصادفات در نوروز ۱۴۰۴ نسبت به مدت مشابه سال قبل خبر داد. وی با اشاره به اجرای طرح امداد نوروزی از ۲۵ اسفند تا ۱۵ فروردین، گفت: در این مدت، ۱۵۸۹۴ عملیات اورژانسی انجام شد که ۴۴۰۰ مورد آن مربوط به حوادث ترافیکی بود.
هر تصادف منجر به جرح یا فوت در ایران حدود ۲ میلیارد تومان هزینه‌های تبعی به کشور تحمیل می‌کند. در یادداشتی با عنوان «پویش نه به تصادف»، حمید میرزاده به آمار تکان‌دهنده‌ای اشاره می‌کند؛ روزانه ۴۸ نفر در تصادفات کشته می‌شوند و در مجموع، از آغاز انقلاب تاکنون حدود ۸۰۰ تا ۹۰۰ هزار نفر در تصادفات جان خود را از دست داده‌اند، که این رقم بیش از سه و نیم برابر شهدای جنگ تحمیلی است. افزون بر این، هزینه‌های اجتماعی و روانی این حوادث نیز فشار عظیمی بر جامعه وارد می‌کند.
تصادفات رانندگی نه تنها باعث از دست رفتن لحظات زندگی می‌شوند، بلکه می‌توانند دنیای فرد را برای همیشه تغییر دهند. این حوادث نه تنها خسارات مالی به همراه دارند، بلکه ممکن است منجر به معلولیت‌های جسمی و روانی شدید شوند که تأثیرات عمیقی بر زندگی فرد و خانواده‌اش می‌گذارند. هزینه‌های درمان، توانبخشی و مراقبت‌های طولانی‌مدت فشار اقتصادی زیادی بر خانواده‌ها وارد می‌کند و کیفیت زندگی فرد معلول به طور چشمگیری کاهش می‌یابد. تصادفات نوروزی نیز آمار بالایی دارند و اغلب به‌دلیل عواملی مانند سرعت غیرمجاز، خستگی رانندگان و شرایط جوی نامساعد رخ می‌دهند. پیشگیری از تصادفات از طریق رعایت قوانین، استفاده از تجهیزات ایمنی مانند کمربند ایمنی و کلاه ایمنی، و بهبود زیرساخت‌های جاده‌ای می‌تواند به کاهش این معلولیت‌ها کمک کند.
رئیس پلیس راهور گلستان از فوت ۱۰۰ نفر در ایام نوروز بر اثر تصادفات در این استان خبر داد. عباس مهاجر بسطامی اظهار داشت که بیشترین تصادفات توسط افراد بومی استان صورت گرفته است. از تاریخ ۲۵ اسفند تا ۱۵ فروردین، ۴۵ هزار تصادف در شهرهای گلستان ثبت شده که ۴۰ هزار مورد آن در ایام نوروز رخ داده است. از این تعداد، ۵ هزار تصادف منجر به مجروحیت و ۱۰۰ تصادف به مرگ افراد منتهی شده است. وی تاکید کرد که رعایت نکات ایمنی همچون بستن کمربند ایمنی و پرهیز از سرعت غیرمجاز می‌تواند از بروز چنین حوادثی جلوگیری کند.
سرپرست اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان جنوبی از افزایش ۳۱ درصدی اقامت و ۶۱ درصدی بازدید از جاذبه‌های گردشگری و تاریخی استان در نوروز امسال خبر داد. سید احمد برآبادی افزود که در راستای پویش «نه به تصادف»، اقدامات مختلفی برای کاهش تصادفات انجام شد، از جمله برپایی سیاه‌چادرها در ۵۴ نقطه شهری و روستایی و ایجاد همراه‌سراها برای اسکان همراهان مجروحان. وی همچنین از کاهش ۳۲ درصدی فوتی تصادفات در ایام نوروز نسبت به سال گذشته خبر داد، که نتیجه هماهنگی و همکاری دستگاه‌های مختلف بوده است.
رئیس پلیس راهنمایی‌ورانندگی استان اردبیل از عدم وقوع هیچ‌گونه تصادف رانندگی منجر به فوت در معابر درون‌شهری این استان در تعطیلات نوروزی سال ۱۴۰۴ خبر داد. سرهنگ سیدحجت فتاحی این موفقیت را بهترین هدیه پلیس راهنمایی‌ورانندگی استان اردبیل به هم‌وطنان اعلام کرد.
سرپرست نیروی انتظامی گلپایگان از کاهش ۲۰ درصدی آمار تصادفات برون‌شهری این شهرستان از هفته پایانی اسفند تا پانزدهم فروردین جاری خبر داد. سرهنگ فرهاد جعفری همچنین اعلام کرد که تصادفات منجر به جرح در حوزه درون‌شهری ۳۹ درصد کاهش یافته و تصادفات خسارتی نیز ۲۰ درصد نسبت به سال گذشته کاهش داشته است. وی همچنین از افزایش ۱۳ درصدی برخورد با تخلفات حادثه‌ساز و توقیف ۹۲ دستگاه خودرو و ۹۶ موتور سیکلت خبر داد.
جانشین فرماندهی پلیس راه استان کرمانشاه از کاهش ۷ درصدی مرگ و میر در تصادفات جاده‌ای نوروزی این استان خبر داد. سرهنگ مهدی جعفری اعلام کرد که ۱۴ نفر در تعطیلات نوروزی امسال جان خود را از دست دادند که نسبت به سال گذشته کاهش داشته است. وی همچنین افزود که تعداد تصادفات فوتی در استان از ۱۳ فقره در سال گذشته به ۱۰ فقره کاهش یافته است.
مدیرکل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان اصفهان از استقرار و گشت‌زنی بیش از ۱۰۰ اکیپ راهداری در محورهای مواصلاتی استان طی تعطیلات نوروز ۱۴۰۴ خبر داد. فرزاد دادخواه با اشاره به اجرای این طرح تحت عنوان «شش دونگ برانیم» در قالب پویش «نه به تصادف»، گفت: پیش از آغاز سفرهای نوروزی، اقداماتی نظیر خط‌کشی، نصب تجهیزات ایمنی، روشنایی، و لکه‌گیری در نقاط پرتصادف انجام شده است. همچنین با برنامه‌ریزی دقیق برای تأمین ناوگان حمل‌ونقل و نظارت در پایانه‌های مسافری، تلاش شد تا سفرهای نوروزی در استان ایمن‌تر و منظم‌تر از سال‌های گذشته برگزار شود.
روح‌الله رشیدی، عضو شورای اسلامی شهر تبریز، در جلسه‌ای با اشاره به جان‌باختن ۱۳۶ نفر در تصادفات درون‌شهری این شهر، آمار را «فاجعه‌بار» خواند و خواستار مدیریت بحرانی برای کنترل این وضعیت شد. رشیدی همچنین بر ضرورت نصب راهبند در مسیرهای BRT برای جلوگیری از ورود موتورسواران و کاهش آسیب‌ها تاکید کرد.
دکتر علی خاکساری، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی با انتقاد از کیفیت پایین خودروهای داخلی گفت: حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد مصدومان تصادفات ناشی از عملکرد خودروسازان هستند و از میان ۲۰ هزار کشته سالانه، ۱۵ هزار نفر مستقیماً قربانی خودروهای ناایمن می‌شوند. او همچنین تأکید کرد یک‌سوم بودجه بیمارستانی کشور صرف درمان مصدومان حوادث رانندگی می‌شود؛ موضوعی که لزوم بازنگری جدی در سیاست‌های صنعت خودروسازی را نشان می‌دهد.
دکتر مجتبی سنجی، رئیس مرکز مدیریت سوانح و فوریت‌های پزشکی رفسنجان، از انجام ۱۵۸۰ مأموریت توسط اورژانس ۱۱۵ این شهرستان در قالب طرح سلامت نوروزی ۱۴۰۴ خبر داد. وی گفت در بازه زمانی ۲۵ اسفند تا ۱۵ فروردین، اورژانس به ۴۹۲۸ تماس پاسخ داده که ۴۲۸ مورد آن مربوط به حوادث ترافیکی بوده و منجر به اعزام ۲۸۸ مصدوم به مراکز درمانی شده است. همچنین در این مدت ۲۷۱ تصادف به ثبت رسید که متأسفانه ۱۳ نفر در آن‌ها جان باختند. سنجی با اشاره به افزایش ۱۴ درصدی مصدومان ترافیکی نسبت به نوروز گذشته، از تلاش شبانه‌روزی نیروهای اورژانس برای ارائه خدمات سریع و مؤثر قدردانی کرد.
کامران قدس، رئیس دانشگاه علوم پزشکی سمنان، از کاهش ۵۵ درصدی تلفات جاده‌ای در حوزه تحت پوشش دانشگاه طی نوروز ۱۴۰۴ خبر داد و اعلام کرد که تعداد جان‌باختگان از ۹ نفر در سال گذشته به ۴ نفر در سال جاری رسیده است. وی این کاهش را حاصل اجرای پویش‌های آگاهی‌بخش نظیر «نه به تصادف» دانست و افزود میزان فوت پیش از رسیدن آمبولانس نیز با کاهش ۸۳ درصدی، از ۱۲ به ۲ مورد رسیده است. همچنین تعداد مصدومان ترافیکی با افت ۲۱.۷ درصدی به ۷۱۴ نفر کاهش یافته و اورژانس نیز با انجام ۲۴۱۸ مأموریت، کاهش ۸.۴ درصدی در حجم عملیات را تجربه کرده است.
بر اساس گزارش نهایی ستاد مرکزی خدمات سفر، از ۲۵ اسفند ۱۴۰۳ تا ۱۵ فروردین ۱۴۰۴، بیش از ۳۶ میلیون و ۵۱۹ هزار سفر نوروزی در کشور انجام شده و در مجموع ۶۰ میلیون و ۹۷۰ هزار نفر شب اقامت ثبت شده است. مازندران، گیلان، خراسان رضوی، تهران و اصفهان به ترتیب پرترددترین مقاصد نوروزی کشور بودند.
سرهنگ حسن شهنوازی، رئیس اداره نظارت و سازماندهی بازرسان نامحسوس پلیس راهور فراجا، از ثبت ۴۵ هزار و ۱۶۴ تخلف رانندگی توسط بازرسان نامحسوس در طرح ترافیکی نوروز ۱۴۰۴ خبر داد. وی با تقدیر از حضور داوطلبانه و هدفمند این بازرسان، تأکید کرد مشارکت مردمی در قالب پویش “نه به تصادف” نقش مهمی در کاهش تخلفات و افزایش ایمنی جاده‌ای و شهری داشته است. شهنوازی این همکاری را نماد پیوند مؤثر مردم و پلیس در ارتقای نظم و امنیت ترافیکی کشور دانست.
جانشین پلیس راه راهور فراجا از بازگشایی محور چالوس و آزادراه تهران–شمال خبر داد و اعلام کرد که این مسیرها که به دلیل رانش زمین و اجرای عملیات عمرانی توسط سازمان راهداری مسدود شده بودند، پس از اتمام مراحل ترمیم از ساعت ۱۴ امروز به صورت دوطرفه قابل تردد هستند.
رئیس پلیس راهور تهران بزرگ اعلام کرد که در ایام نوروز ۱۴۰۴، یک میلیون و ۳۰۰ هزار راننده متخلف در سطح پایتخت شناسایی و جریمه شدند. سردار سید ابوالفضل موسوی‌پور با اشاره به حضور شبانه‌روزی مأموران در معابر شهری، این آمار را نتیجه تلاش‌های مستمر برای ارتقای ایمنی ترافیکی و کنترل دقیق تخلفات دانست و تأکید کرد که افزایش آگاهی رانندگان از اولویت‌های پلیس راهور در راستای کاهش تصادفات و بهبود رفتار ترافیکی در تهران است.
سازمان اورژانس کشور اعلام کرد که در بازه زمانی نوروز ۱۴۰۴، اورژانس به ۹۱۳ هزار تماس پاسخ داده و حدود ۲۸۰ هزار ماموریت انجام داده است. از این تعداد، ۴۸ هزار و ۸۸۳ مصدوم سوانح ترافیکی به مراکز درمانی اعزام شدند، ۲۰۲ مصدوم با احیای موفق تکنسین‌های اورژانس پیش بیمارستانی بازگشت به زندگی داشتند، و ۲۶۹ مصدوم از طریق بالگردهای اورژانس و ۵۲ مصدوم از طریق آمبولانس دریایی به بیمارستان‌ها منتقل شدند.
سرپرست اداره کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای مازندران از ثبت بیش از ۴۲ میلیون تردد خودرو در جاده‌های استان خبر داد.
سرهنگ حسین ولی تویسرکانی، رئیس پلیس ترافیک شهری فراجا از آغاز طرح ویژه برخورد با تخلفات حادثه‌ساز از ۱۷ فروردین تا پایان ماه خبر داد. این طرح به طور ویژه بر تخلفات شامل عدم استفاده از کمربند ایمنی، استفاده از تلفن همراه حین رانندگی و عدم استفاده از کلاه ایمنی توسط موتورسیکلت‌سواران تمرکز دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که ۴۴ درصد تصادفات شهری در طرح نوروزی ۱۴۰۴ ناشی از عدم توجه به جلو و استفاده از تلفن همراه بوده است، و ۳۶ درصد از تصادفات مربوط به موتورسیکلت‌ها است که ۴۳ درصد از جان‌باختگان حوادث نیز موتورسیکلت‌سواران بوده‌اند.
با توجه به آمار و تحلیل‌های ارائه‌شده، باید اذعان کرد که گرچه در برخی مناطق شاهد کاهش تلفات جاده‌ای و بهبود عملکرد سیستم‌های امدادی و راهداری بوده‌ایم، هنوز راهی طولانی برای ایجاد جاده‌های ایمن و کاهش تصادفات در پیش داریم. این پویش با تلاش‌های مشترک نهادهای مختلف و حمایت مستمر رسانه‌ها، می‌تواند به یک فرهنگ عمومی تبدیل شود و به کاهش چشمگیر تلفات جاده‌ای در آینده کمک کند.
