به گزارش خبرگزاری صداوسیما، اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه، در نخستین نشست خبری سال ۱۴۰۴، جلسه را با تبریک سال نو آغاز کرد و آرزوی قبولی طاعات و عبادات در ماه رمضان را داشت. وی گفت: «در این ایام که بیشتر در تعطیلات به سر می‌بردیم، دستگاه دیپلماسی بدون تعطیلی به فعالیت خود ادامه داد و شما در جریان موضع‌گیری‌ها و سفر‌های وزیر امور خارجه هستید.»
ما در غزه با وضعیت ویژه و فاجعه‌آمیز از نظر نقض همه هنجار‌ها و قواعد حقوق بین‌الملل روبه رو هستیم
بقائی در پاسخ به سوالی درباره تداوم نسل‌کشی رژیم صهیونیستی در غزه، گفت: «بهتر از من، شما به عنوان اهالی رسانه که مسئولیت سنگین اطلاع‌رسانی و روشنگری در خصوص تحولات بین‌المللی، به ویژه نسل‌کشی رژیم صهیونیستی را بر عهده دارید، می‌توانید و توانسته‌اید این موضوع را به افکار عمومی منتقل کنید. ما با یک وضعیت ویژه و فاجعه‌آمیز از نظر نقض همه هنجار‌ها و قواعد حقوق بین‌الملل مواجه هستیم که نظام بین‌الملل در این چند دهه بر اساس آن استوار بوده است. اصول منشور و حقوق بشردوستانه در این دو سال به شدت مورد نقض و بی‌احترامی قرار گرفته و حمله به امدادگران، که به‌طور عامدانه ۱۵ نفر از نیرو‌های امدادی را در ماه مارس به قتل رساند، گواه این مدعاست. جنایاتی که همزمان در رفح و کرانه باختری در حال وقوع است، تردید نمی‌گذارد که سیاست رژیم صهیونیستی، با حمایت آمریکا، متأسفانه محو فلسطین به عنوان یک ملت از منطقه و خارج کردن آنها از سرزمین مادری‌شان است.»
روند عادی‌سازی شرارت و جنایت در منطقه نگران کننده است
وی خاطرنشان کرد: «چیزی که بسیار نگران‌کننده است، روند عادی‌سازی شرارت و جنایت در منطقه است. اگر کشور‌های غربی که از رژیم صهیونیستی حمایت می‌کنند، به اصول حقوق بین‌الملل کیفری و احترام به تصمیمات دیوان‌های بین‌المللی پایبند هستند، نباید سران جنایتکار رژیم صهیونیستی به‌طور آزادانه در اروپا حضور یابند. این عمل به‌طور واضح به تمامی اصولی که تمدن جهانی برای آن ارزش قائل است، پشت پا می‌زند. منطقه ما در این دو سال با یک تهدید جدی علیه صلح و امنیت مواجه بوده است که تبعات آن فقط به منطقه ما محدود نمی‌شود. ما خواهان آن هستیم که شورای امنیت به وظایف خود عمل کرده و قصور آن موجب مسئولیت بین‌المللی تمامی کشور‌هایی شود که در تصمیمات آن دخیل هستند.»
سفر گروسی به تهران در راستای همکاری‌های طبیعی ایران و آژانس انجام می‌شود
بقائی در پاسخ به این سؤال که پس از گفت‌وگوی تلفنی وزیر امور خارجه و مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، آیا ایران با سفر آقای گروسی به ایران موافقت کرده است و این سفر چه زمانی صورت می‌گیرد، گفت: در این تماس، با توجه به تحولات آن ایام و ادامه این تحولات، نگرانی‌ها و ملاحظات خود را به مدیرکل اعلام کرده و انتظارات و تکالیف آژانس در قبال کشور‌های عضو را گوشزد کردیم. موافقت اصولی درباره سفر صورت گرفته و رایزنی‌ها درباره جزئیات و برنامه‌های سفر همچنان ادامه دارد؛ و زمانی که تاریخ دقیق سفر مشخص شود، اعلام خواهد شد.
سخنگوی وزارت خارجه افزود: این تعامل در راستای همکاری‌های طبیعی ایران و آژانس انجام می‌شود که شامل همکاری برای حل و فصل چند موضوع پادمانی باقی‌مانده است. ما انتظار داریم که با توجه به استمرار تهدیدات علیه تأسیسات هسته‌ای صلح آمیز ایران توسط آمریکا و اسرائیل، آژانس وظایف خود را به درستی انجام دهد. براساس قطعنامه ۵۳۳ و سایر مقررات حقوق بین‌الملل، آژانس باید موضع‌گیری کرده و این تهدیدات را محکوم کند. این موارد در سفر گروسی مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت.
نیرو‌های مسلح ایران به صورت لحظه‌ای آماده‌باش و توانمندی‌های خود را حفظ می‌کنند
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سؤال ایرنا مبنی بر اینکه پس از تهدید نظامی تهران از سوی رئیس‌جمهور آمریکا، تماس‌هایی میان مقام‌های ارشد ایرانی و برخی کشور‌های منطقه صورت گرفته و همگی از حل مسالمت‌آمیز اختلافات حمایت کرده‌اند، در این زمینه نگرانی‌هایی درباره تبعات وقوع چنین تنش مستقیمی میان ایران و آمریکا برای منطقه وجود دارد، همزمان رویترز به نقل از یک مقام آگاه ایرانی مدعی شده که به نیرو‌های نظامی ایران دستور آماده باش داده شده و ایران به کشور‌های منطقه در مورد استفاده از قلمروی آنها برای هرگونه اقدام ایذائی علیه ایران هشدار داده است. پاسخ ایران به چنین فضاسازی‌هایی چیست؟ گفت: خبرگزاری که به نام آن اشاره کردید الگوی ثابتی در خبرسازی دارد که مستند به یک مقام خیالی آگاه است. در خصوص ادعای مطرح‌شده، آمادگی نیرو‌های نظامی و دفاعی یک کشور برای دفاع از حاکمیت سرزمینی خود امری طبیعی است. نیرو‌های مسلح ایران با توجه به تجربیات تلخ گذشته و شجاعت و دلاوری که در دفاع از کیان ایران نشان داده‌اند، به صورت لحظه‌ای آماده‌باش و توانمندی‌های خود را حفظ می‌کنند و نیازی به اشاره به مقام خاصی نیست، زیرا این موضوع برای هر فردی روشن است.
سخنگوی وزارت خارجه افزود: درباره همسایگان باور داریم که امنیت آنها و امنیت منطقه جزء لاینفک امنیت ملی ایران است. ما هرگز جزو هیچ ائتلافی برای حمله به کشور‌های همسایه نبوده‌ایم و همیشه بر حسن همجواری و سیاست همسایگی تأکید کرده‌ایم. در هر فرصتی، همسایگان را نسبت به تبعات هرگونه آتش‌افروزی از سوی طرف‌های ثالث، چه بازیگران خارج از منطقه و چه رژیم صهیونیستی، آگاه می‌سازیم. اعتقاد داریم خاصیت آتش، مسری بودن آن است. اعتقاد داریم همسایگان ما مراقب هستند که تفرقه‌ها باعث تخریب روبطشان با ایران نشود.
عمان به عنوان نامزد اصلی برای مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا مطرح است
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سؤالی در مورد نقش طرف‌های ثالث در مذاکرات احتمالی بین ایران و ایالات متحده گفت: سوابق مشارکت سایر طرف‌ها در پیشبرد مذاکرات غیرمستقیم کاملاً مشخص است. در صورت آغاز چنین روندی، عمان گزینه اصلی برای این کار خواهد بود.
معاونان وزرای خارجه ایران با مسئولان جدید سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیدار می‌کنند
بقائی همچنین در پاسخ به سؤالی درباره تداوم گفت‌و‌گو‌های ایران و سه کشور اروپایی اظهار داشت: ما به‌طور مداوم در حال رایزنی با طرف‌های مقابل در رابطه با موضوع هسته‌ای هستیم. نشست کارشناسی که چند روز پیش برگزار شد، در همین راستا بود. به‌زودی نشستی سه‌جانبه میان ایران، روسیه و چین در مسکو خواهیم داشت که این نشست نیز در سطح کارشناسی است. بخش حقوقی ما در این زمینه فعال است و به زودی نشستی در سطح معاونین با مسئولان جدید سیاست خارجی اتحادیه اروپا خواهیم داشت.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که تحلیل شما در خصوص کامنت نماینده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه در پاسخ به پیام وزیر امور خارجه و سپس پاک کردن آن چیست، گفت: باید از طرف مقابل پرسید که کامنت و پاک کردن آن بر چه مبنایی بوده و هر کسی می‌تواند تحلیل‌های خود را داشته باشد.
وزارت خارجه مسئول پیشبرد هر مذاکره‌ای است
اسماعیل بقائی در پاسخ به این سوال که اخباری مبنی بر تشکیل «کمیته مذاکرات» در فضای مجازی مطرح شده است، در این خصوص شفاف سازی کنید، گفت: وزارت خارجه مسئول پیشبرد هر مذاکره‌ای است. صحبت‌هایی که گاه و بیگاه شنیده می‌شود، صرفا حدس و گمانی است که هیچ مبنا و پایه‌ای ندارد.
کوچکترین سندی دال بر اینکه برنامه هسته‌ای ایران به سمت مقاصد غیرصلح‌آمیز در حال حرکت است، منتشر نشده است
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سؤال که ۲۰ فروردین‌ماه به‌عنوان روز ملی فناوری هسته‌ای شناخته می‌شود و همزمان برخی کشور‌ها ادعا می‌کنند ایران به سمت ساخت سلاح هسته‌ای پیش می‌رود، گفت: اولین‌بار در سال ۱۹۸۴، یعنی بیش از چهار دهه پیش، مقامات رژیم صهیونیستی ادعا کردند که ایران دارای برنامه هسته‌ای خطرناک و نظامی است. روشن است که طرح برنامه هسته‌ای ایران به‌عنوان یک توطئه به‌منظور ایران‌هراسی مطرح شده است. حتی کوچکترین سندی دال بر اینکه برنامه هسته‌ای ایران به سمت مقاصد غیرصلح‌آمیز در حال حرکت است، منتشر نشده و گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز مؤید این ادعا هستند.
سخنگوی وزارت خارجه با تاکید بر اینکه تمام اظهارات مطرح‌شده مبتنی بر گمانه‌زنی‌هایی است که ریشه آن به رژیم صهیونیستی برمی‌گردد؛ گفت: رژیمی که تنها دارنده تسلیحات کشتار جمعی در منطقه است و مانع از تحقق خاورمیانه‌ای عاری از سلاح هسته‌ای است. همچنین، این رژیم به‌عنوان تنها طرفی که طبق گزارش‌های مستند سازمان ملل به عنوان آپارتاید و نژادپرست شناسایی شده، دارای پرونده در دیوان‌های بین‌المللی است. با وجود این فشار‌ها و ادعاها، ما همچنان به مسیر خود ادامه می‌دهیم و ۲۰ فروردین‌ماه را به‌عنوان روز ملی فناوری هسته‌ای و نماد پیشرفت در این حوزه بزرگ می‌داریم.
پیشنهاد ایران برای مذاکره غیرمستقیم یک پیشنهاد سخاوتمندانه و خردمندانه است
بقائی همچنین در پاسخ به سؤالی درباره واکنش ایران به نامه رئیس‌جمهور آمریکا گفت: پاسخ نامه ایران به آمریکا ارائه شده و ما منتظر تصمیم آمریکا در این خصوص هستیم. تاکنون پاسخی از سوی آمریکا درخصوص مذاکره غیرمستقیم دریافت نکردیم. پیشنهاد ایران برای مذاکره غیرمستقیم یک پیشنهاد سخاوتمندانه و خردمندانه است، به‌ویژه با توجه به سوابق موضوع و روند‌های مرتبط با مذاکرات هسته‌ای در یک دهه گذشته. ما بر آنچه پیشنهاد داده‌ایم متمرکز هستیم.
ایران هرگز به دنبال سلاح هسته‌ای نبوده است
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی در خصوص تحولات و تهدیدات اخیر و تغییرات احتمالی در دکترین هسته‌ای ایران و حرمت سلاح‌های کشتار جمعی، گفت: موضع ایران در زمینه هسته‌ای کاملاً روشن و شفاف است. وزیر خارجه به صراحت اعلام کرد که ایران هرگز به دنبال سلاح هسته‌ای نبوده است؛ این بخشی از اعتقاد ما بر اساس فتوای مقام معظم رهبری است و در این زمینه تردیدی وجود ندارد.
رویکرد‌های یکجانبه مطلقاً به سود رفاه بین‌المللی نیست
بقائی در پاسخ به سوالی درباره سیاست تعرفه‌ای آمریکا و نگرانی کشور‌های دیگر در این خصوص، گفت: ما نیز نگران آثار و تبعات رویکرد‌های یکجانبه و مغایر با هنجار‌ها و قواعد حقوق بین‌الملل، به ویژه در حوزه تجارت بین‌الملل هستیم. بر این باوریم که رویکرد‌های یکجانبه مطلقاً به سود رفاه بین‌المللی نیست. نهاد‌های بین‌المللی، از جمله سازمان ملل، باید همچنان به عنوان مبنا و دستورالعمل رفتاری کشور‌های عضو در سطح بین‌المللی عمل کنند. امیدواریم همه کشور‌ها به این جمع‌بندی برسند که رویکرد‌های مبتنی بر ارعاب، فشار، تحریم و یکجانبه‌گرایی عواقب و آثار منفی برای تمامی کشور‌ها به همراه خواهد داشت.
ایران پرونده ترور قهرمانان ملی خود را از طریق مجاری حقوقی داخلی و بین‌المللی پیگیری خواهد کرد
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوالی درباره تهدید مجدد به ترور رئیس‌جمهور آمریکا گفت: این موضوع بار‌ها در مناسبت‌های مختلف مطرح شده است. ترور قهرمانان ملی هرگز از خاطر ما محو نخواهد شد و قابل بخشش نیست.
او افزود: ایران به عنوان کشوری مسئول و تابع حقوق بین‌الملل همواره اعلام کرده که اجرای عدالت را از مجاری حقوقی داخلی و بین‌المللی پیگیری خواهد کرد. در حال حاضر نیز در قوه قضائیه پرونده‌ای کاملاً مشخص در این زمینه مفتوح است و روند رسیدگی به آن ادامه دارد.
پیشنهادی برای بازگشایی کنسولگری جدیدی در افغانستان نداریم
بقائی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا بازگشایی کنسولگری جدیدی در افغانستان و به‌ویژه در شهر هرات در دستور کار است، گفت: ما چنین پیشنهادی از سوی هیچ مرجع رسمی دریافت نکرده‌ایم. ایجاد نمایندگی در کشور‌های مختلف تابع ضوابط مشخصی است و در این زمینه هیچ برنامه‌ای نداریم.
ایران برای روابط با آلمان اهمیت زیادی قائل است
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی درباره آغاز به کار دولت جدید در آلمان و روابط میان دو کشور گفت: ما برای روابط با آلمان اهمیت زیادی قائل هستیم و همواره به اصول ناظر بر روابط دوستانه بین کشور‌ها پایبند بوده‌ایم. متأسفانه در برهه‌ای، روابط دوجانبه ما دچار خسارت شد و شهروندان ایرانی و آلمانی از تصمیم‌های عجولانه آسیب دیدند که این وضعیت همچنان ادامه دارد. همچنین به دلیل توقف فعالیت‌های نهاد‌های دیرپایی که روابط ملت‌ها را مورد توجه قرار می‌دادند، وضعیت به این شکل است. ما معتقدیم روابط به نفع هر دو کشور است و این موضوع دو سویه است و باید هر دو طرف تمایل داشته باشند.
تجاوزات به یمن باید متوقف شود
بقائی در پاسخ به سوالی درباره تأیید شهادت نیرو‌های ایرانی در یمن گفت: بخشی از هدف انتشار این شایعه این است که اعلام کنند مقاومت در منطقه به نیابت از ایران است و هر از چندگاهی گزارشی درباره شهادت نیرو‌های ایرانی منتشر می‌شود که ما این را تأیید نمی‌کنیم. تجاوزات به یمن باید متوقف شود و راه‌حل این موضوع در این است که جنایت و کشتار در فلسطین اشغالی به پایان برسد.
اروپا باید رویکردی سازنده برای شکل گیری تعاملات داشته باشد
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوالی درباره تهدید مجدد پاریس به فعال‌سازی مکانیسم ماشه، در حالی که این کشور‌ها مدعی تلاش‌های خود برای احیای برجام هستند، گفت: سه کشور اروپایی و اتحادیه اروپا نقش مهمی در آغاز مذاکرات ایفا کردند که منجر به شکل‌گیری برجام شد. این یک فرصت برای اروپا بود تا خود را به عنوان یک بازیگر مطرح کند و ایران نیز این فرصت را به اتحادیه اروپا داد. متاسفانه، این فرصت به خوبی مورد استفاده قرار نگرفت و آنها نتوانستند تبعات خروج آمریکا از برجام را جبران کنند. تأکید می‌کنم که اروپایی‌ها نباید بار دیگر به همان روند گذشته ادامه دهند. اگر آنها می‌خواهند به عنوان یک بازیگر در صحنه‌های بین‌المللی مطرح شوند، باید با رویکردی سازنده برای شکل‌گیری تعاملات تلاش کنند.
نقشه ایجاد اختلال در رابطه ایران و عراق موفق نخواهد بود
بقائی در پاسخ به سوالی درباره طرح جمعی از نمایندگان کنگره آمریکا تحت عنوان «آزادی عراق از ایران»، که هدف آن ایجاد اخلال در روابط ایران و عراق و دخالت مستقیم در امور داخلی عراق است، گفت: عنوان این طرح که البته در مراحل ابتدایی است، بسیار توهین‌آمیز است. به نظر می‌رسد برای مردم غیور و مغرور عراق، استفاده از این لفظ به نوعی توهین به شمار می‌رود. طرفی که تاریخچه اشغال و کشتار میلیونی مردم عراق را دارد، چگونه می‌تواند خود را مدعی آزادی یک همسایه مسلمان از کشور دیگری معرفی کند؟ این واقعاً شرم‌آور است. هم ایران و هم عراق کاملاً هوشیار هستند و به خوبی می‌دانند که این گونه طرح‌ها تنها هدفشان تفرقه‌افکنی و ایجاد اختلال در روابط همسایگان است؛ هدفی که طی چند دهه دنبال می‌شود و آنها در دستیابی به آن موفق نخواهند بود.
