در بیشتر کشورها، اگر در محل کار چرت بزنید یا بخوابید، ممکن است توبیخ یا حتی اخراج شوید. اما در ژاپن این کار نهفقط نشانه تنبلی نیست، بلکه نشاندهنده تلاشهای بیوقفه شماست. ژاپنیها حتی واژهای برای چرتزدن حین کار دارند: «اینموری» (Inemuri) که در این مطلب با آن بیشتر آشنا میشوید.
برای ژاپنیها چرتزدن در محل کار رایج و از نظر فرهنگی پذیرفتهشده است. در واقع، چرتزدن اغلب نشانهای از سختکوشی شماست: شما آنقدر سخت کار کردهاید و از خواب شبانه خود زده و حالا در محل کار به خواب رفتهاید. این مفهوم در کلمه Inemuri خلاصه شده است.
اغلب اینموری را «خوابیدن حین انجام وظیفه» ترجمه میکنند اما «بریژیت استگر» (Brigitte Steger)، محقق مطالعات ژاپن در کمبریج که کتابی در زمینه اینموری نوشته، میگوید دقیقتر آن است که این واژه را «خوابیدن حین حضور» ترجمه کنیم.
به گفته او، این رویکرد ژاپنیها به مقوله زمان اشاره دارد؛ جایی که انجام همزمان چندین کار ممکن است، هرچند با شدت کمتر؛ بنابراین این فرهنگ ژاپنی به شما امکان میدهد در جلسههای خستهکننده شرکت حضور داشته باشید، درعینحال چرت بزنید و در رؤیاهای خود غرق شوید.
پیشینه این فرهنگ به سالها گذشته بازمیگردد. در دوران رونق اقتصادی ژاپن در دهه 1980 ساعات طولانی و تعهد کارکنان باعث میشد شدید کار کنند و از خواب نیز محروم بمانند. اکنون ژاپن میان کشورهای کمخواب جهان رتبه بالایی دارد و اینجاست که فرهنگ اینموری به کمک کارکنان خسته میآید تا بدون عذاب وجدان کمی چرت بزنند.
البته Inemuri فقط به محل کار محدود نمیشود. ممکن است در فروشگاههای بزرگ، کافهها، رستورانها یا در مکانی دنج ببینید کسی چرت میزند و این اتفاق از نظر دیگران عادی است. خوابیدن در ملأعام بهخصوص در قطارهای شهری، هرچقدر که شلوغ باشند، رایج است. قطارهای ژاپن اغلب به سالنهای خواب تبدیل میشوند؛ شاید به همین دلیل ژاپن نرخ جرموجنایت بسیار پایینی دارد. «تئودور بستور» (Theodore C. Bestor)، استاد انسانشناسی اجتماعی در دانشگاه هاروارد، میگوید: «اگر در قطار میخوابید، بعید است که کسی بخواهد از شما دزدی کند.»
نکته عجیب اینکه خوابیدن در موقعیتهای رسمی میتواند به حسنشهرت شما کمک کند. دکتر استگر میگوید یک بار به شامی در رستورانی دعوت بوده که در آن یکی از همکاران زن او پشت میز خوابش برده بود. مهمانان دیگر از «رفتار باشخصیت» او تعریف کردند؛ او ترجیح داده بود بهجای آنکه بهانهای بیاورد و دعوت را رد کند، اینجا حاضر شد و البته خوابش ببرد.
یکی از دلایلی که در ژاپن خواب در اماکن عمومی بسیار رایج شده این است که مردم در خانه خیلی کم میخوابند. پژوهشی در سال 2015 نشان داد 39.5 درصد بزرگسالان ژاپنی کمتر از 6 ساعت در شب میخوابند.
البته پروفسور بستور میگوید خوابیدن شما در محل کار یا اماکن عمومی نباید دیگر هنجارها را نقض کند. او میگوید اگر روی میز اتاق کنفرانس یا نیمکتهای پارک دراز بکشید، یا چند صندلی قطار را اشغال کنید، باعث میشود دیگران شما را سرزنش کنند.