همشهری آنلاین - گروه سیاسی: مذاکرات بین ایالات متحده و ایران که دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا روز دوشنبه اعلام کرد از روز شنبه در عمان آغاز خواهد شد، با مشکلات عمیق محتوایی و بی‌اعتمادی دیرینه مواجه است. اما زمان برای این مذاکرات پیچیده بسیار محدود است.
ترامپ اخیرا ایران را تهدید به «بمبارانی بی‌سابقه» کرد، اما در عین حال تاکید کرد که ترجیح می‌دهد به یک توافق دیپلماتیک برسد. نیویورک‌تایمز در گزارشی نوشت «این اطمینان - که در حضور بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در کاخ سفید بیان شد - در جهان عرب مورد استقبال قرار خواهد گرفت.»
در بخش دیگری از پیش‌بینی پایگاه این روزنامه آمریکایی آمده است: با این حال، خواسته‌های عمومی ترامپ - توقف غنی‌سازی هسته‌ای، تحویل ذخایر اورانیوم غنی‌شده و تخریب تاسیسات هسته‌ای ایران - تقریبا به‌طور قطع از سوی آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر انقلاب ایران، به‌عنوان تحقیر و تسلیم غیرقابل قبول رد خواهد شد. مشخص نیست که ۲ طرف تا چه حد حاضر به مصالحه هستند، اما ترامپ به شروع مذاکرات با خواسته‌های حداکثری و سپس جست‌وجوی توافق معروف است.
نیویورک‌تایمز نوشت: مذاکرات آخر این هفته (میلادی) در سطح بالا خواهد بود و شامل حضور عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ برای خاورمیانه، خواهد شد. اگرچه ۲ طرف در مورد مستقیم یا غیرمستقیم بودن این مذاکرات اختلاف‌نظر دارند، اما اهمیت حضور این ۲ نفر این موضوع را کمرنگ می‌کند. عراقچی گفته است که این تلاش «هم یک فرصت است و هم یک آزمون» - آزمونی برای سنجش جدیت ۲ طرف در مذاکره برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران (که ایران مدعی است صرفا برای مقاصد غیرنظامی است) در ازای رفع دائمی تحریم‌ها.
اما حتی اگر از جنگ جلوگیری شود، فضای مذاکره بسیار محدود است. مقامات و تحلیلگران اروپایی می‌گویند تا پایان ژوئیه (اواخر خردادماه)، اروپا باید تصمیم بگیرد که آیا تحریم‌های سازمان ملل را علیه ایران بازگرداند یا نه. این تحریم‌ها که در توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ لغو شده بودند، در ۱۸ اکتبر منقضی می‌شوند.
ایران در حال حاضر تحت تحریم‌های سنگین قرار دارد، به‌ویژه تحریم‌هایی که ترامپ در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش اعمال کرد.
اعمال مجدد تحریم‌های سازمان ملل ضربه بیشتری به اقتصاد ایران وارد می‌شود. اگر این تحریم‌ها اعمال شوند، ایران تهدید کرده که از معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) خارج خواهد شد.
اروپایی‌ها - بریتانیا، فرانسه و آلمان - که همچنان در توافق ۲۰۱۵ حضور دارند، می‌خواهند قبل از اینکه روسیه (متحد رو به رشد ایران) در اکتبر ریاست شورای امنیت را بر عهده بگیرد، تصمیم خود را بگیرند.
سوزان مالونی، کارشناس ایران در مؤسسه بروکینگز، گفته است «من خیلی نگرانم. این تاکتیک مذاکره زیر تهدید که دولت ترامپ به کار می‌برد، جایگزین یک سیاست جدی درباره ایران نیست.»
ایالات متحده در حال حاضر بمب‌افکن‌های بی۲ و ناو هواپیمابر کارل وینسون را به منطقه اعزام کرده و حملات گسترده‌ای علیه حوثی‌ها، متحدان ایران، آغاز کرده که به زعم رسانه آمریکایی پیامی آشکار به تهران است.
ایران مشتاق است از تحریم‌های بیشتر جلوگیری کند، اما اروپا اعلام کرده بدون توافق هسته‌ای جدید، تحریم‌ها را بازمی‌گرداند. این تهدید ایران را به خروج از معاهده منع گسترش واداشته، که البته با مهلت ۹۰ روزه‌اش ممکن است فرصتی برای دیپلماسی لحظه آخری فراهم کند.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) مدعی شده که به دلیل عدم شفافیت ایران، جهان تا حدی از برنامه هسته‌ای این کشور بی‌اطلاع است. غربی‌ها مدعی هستند ایران اکنون اورانیوم غنی‌شده کافی برای ساخت حداقل ۶ بمب دارد
نیویورک‌تایمز همچنین در بخش‌های دیگری از گزارش نوشت:
یک حمله نظامی احتمالی می‌تواند واکنش شدید ایران علیه اهداف آمریکایی، اسرائیلی و زیرساخت‌های خلیج فارس، مانند تاسیسات نفتی عربستان، را در پی داشته باشد - چیزی که هیچ کشور عربی در منطقه نمی‌خواهد.
مشخص نیست که آیا اروپا می‌تواند مهلت اعمال تحریم‌ها را به تعویق بیندازد یا نه، اما برای چنین تصمیمی باید پیشرفت بزرگی در مذاکرات حاصل شود. با توجه به بی‌اعتمادی متقابل - به‌ویژه پس از خروج ترامپ از توافق ۲۰۱۵ - هر توافق جدید باید پیشرفت هسته‌ای ایران را برای همیشه محدود کند و تضمین‌های اقتصادی دائمی ارائه دهد که (آیت‌الله) خامنه‌ای به آن اعتماد کند.
نتانیاهو خواستار توافقی شبیه به لیبی در سال ۲۰۰۳ شده که در آن قذافی همه برنامه تسلیحات کشتار جمعی خود را نابود کرد. اما کارشناسان معتقدند اگر هدف ترامپ نابودی کامل برنامه هسته‌ای و موشکی ایران باشد، دیپلماسی از همان ابتدا شکست خواهد خورد. با این حال، اگر هدف او صرفا جلوگیری از بمب هسته‌ای ایران با یک توافق قابل راستی‌آزمایی باشد، می‌توان به مذاکرات پیش رو خوش‌بین بود.
