سندی اونگ، روزنامهنگار میگوید: «بیشتر روزها به فعالیتهای روزمرهام، بهویژه خواب پایبندم. قبل از اینکه احساس خستگی کنم، برای خواب آماده میشوم، لباس خوابم را میپوشم، دندانهایم را مسواک میکنم و روال مراقبت از پوستم را انجام میدهم. تلفنم را دور از خودم نگه میدارم و سپس به اتاق خوابم میروم که ساکت، کمنور و دارای دمای مناسب است. قبل از خاموش کردن چراغها، نیم ساعت داستان میخوانم و در حدود ساعت ۱۱ شب میخوابم.»
اونگ ادامه میدهد: «اما برخلاف انتظار، پس از هشت و نیم ساعت خواب، از خواب بیدار میشوم و همچنان خسته هستم. من در اوایل میانسالی هستم، مرتباً ورزش میکنم و بدن سالمی دارم. پس چرا با وجود خواب کافی هنوز این احساس خستگی را دارم؟»
بر اساس پژوهشی که در سال ۲۰۲۳ انجام شد و ۹۱ مطالعه از سه قاره مختلف را بررسی کرد، از هر پنج بزرگسال در جهان، یک نفر بدون داشتن بیماری زمینهای، به مدت شش ماه خستگی عمومی را تجربه میکند. در ایالات متحده، نظرسنجیهای مختلف نشان داده است از هر دو تا چهار نفر، یک نفر احساس خوابآلودگی مداوم دارد.
در بریتانیا نیز، گزارشی نشان داد که از هر هشت بزرگسال، یک نفر همیشه خسته است و یک چهارم افراد بیشتر اوقات چنین احساسی دارند.
رزالیند آدام، پزشک خانواده میگوید: «خستگی یکی از رایجترین شکایات بیماران است. این وضعیت حتی بهطور خاص در سرویس سلامت ملی نامگذاری شده است: TATT یا همان خستگی همیشگی.»
وی توضیح میدهد که خستگی با خوابآلودگی متفاوت است، زیرا چند بعدیتر بوده و ممکن است جسم، ذهن و عواطف را تحت تاثیر قرار دهد.
نوع خستگی ویژگیهاخستگی جسمی | احساس خستگی پس از فعالیت شدید یا ورزش |
خستگی شناختی | مه مغزی، افت توانایی تمرکز |
خستگی عاطفی | تغییرات خلقوخو، واکنشهای احساسی شدید |
کیفیت خواب همانند مقدار خواب، بر احساس انرژی و شادابی تاثیر دارد. دانیل جین بلوم، روانشناس خواب میگوید: «خواب بهتر ولی کوتاهتر بسیار موثرتر است نسبت به خواب طولانی اما بیکیفیت.» او توضیح میدهد که سیستم گلیمفاتیک مغز که مسئول پاکسازی مواد زائد است، در خواب عمیق بهترین عملکرد را دارد.
رزالیند آدام تاکید میکند: «مهم است بین خستگی ناشی از بیماریهای مزمن مانند اماس، سرطان یا کووید طولانیمدت و خستگی ناشی از عوامل غیرجدی مانند رژیم غذایی نامناسب یا استرس تمایز قائل شویم.»
در بسیاری از موارد، خستگی ممکن است به کمبودهای تغذیهای از جمله آهن، منیزیوم یا ویتامینهای کلیدی مانند B12 مرتبط باشد.
عوامل متعددی میتوانند چرخه خواب را مختل کنند:
بلوم میگوید: «اگر خواب شما مداوم قطع شود، عملکرد بدن در پاکسازی مواد زائد کاهش مییابد و شما احساس بیحالی خواهید داشت.»
پیشنهادهای کاربردی شامل موارد زیر هستند:
گیر بیورکلوند میگوید: «هماهنگی عوامل سبک زندگی میتوانند به بهبود کیفیت خواب و کاهش خستگی منجر شوند.»