عصر ایران- تصاویر نام بازیکنان تیم فوتبال خوزستان استقلال با خط فارسی -و البته در بازی تمرینی و نه رسمی- بر پیراهن ورزشی‌شان آن قدر برای عکاسان نسل جدید متقاوت و جالب بوده که به عنوان یک رخداد قابل توجه در رسانه‌ها منتشر شده است.
چشمان ما عادت دارد اسامی بازیکنان داخلی و خارجی را با حروف انگلیسی بر پشت پیراهن بازیکنان ببیند و قاعده کنفدراسیون و فیفا نیز گویا همین است و به همین خاطر از این لباس‌ها تنها در تمرین و نه در بازی رسمی استفاده شده چرا که در بازی رسمی ممکن است داور تذکر دهد و نقض مقررات باشد.
غرض این نیست که بگوییم چه خوب است که این کار را تسری دهیم و اسامی را فارسی بنویسیم که می دانیم فیفا برای خود ساختاری دارد و آیین و زبان و مناسک تعریف کرده است. همان‌گونه که هر دین و آیین زبان و فرهنگ خود را دارد فوتبال هم برای خود و به مرور زمان چنین بوده و داوران مجریان این قوانین‌اند و نام باید به انگلیسی نوشته شود.
غرض این است که یادآوری شود بعد از پیروزی انقلاب 1357 که عده‌ای می‌خواستند طرحی نو دراندازند و به براندازی حکومت شاهی بسنده نشود در پی زیر و زبر کردن مقررات جاهای دیگر هم بودند و در این مسیر به جای «جام تخت جمشید» گفتند جام 17 شهریور تا بار ارزشی داشته باشد و مرحوم مصطفی داوودی با کلمه «جام» هم مخالفت کرد و گفت یادآور جام شراب است!
در حالی که جام معادل زیبای «کاپ» بود و به جای آن گفتند بزرگ‌داشت شهدای 17 شهریور. (عناد این تفکر با جام و خیام البته تمام نشده و در ایام نوروز امسال معممی که خوش‌بختانه معلوم شد امام جمعه نیشابور نبوده خواستار تخلیه آرامگاه خیام شد تا توجه مردم به امام‌زاده محروق بیشتر جلب شود! بنده خدا فکر می‌کرد چاه است و گفت تخلیه و خوش‌بختانه همه تقبیح کردند و آن بنای باشکوه بیشتر مورد توجه قرار گرفته. همان شاعری که انسان را به جام تشبیه کرده: جامی است که عقل آفرین می‌زندش/می‌سازد و باز بر زمین می‌زندش اما رییس تربیت‌بدنی دهه 60 با کلمه جام مشکل داشت!).
کار دیگر این بود که به جای آگهی دور زمین فوتبال شعارهای فرهنگی نوشتند و گفتند هر باشگاه باید عنوان فرهنگی را هم به خود اضافه کند و در این راستا نام باشگاه پرسپولیس به شهید چمران تغییر کرد و بعد که دیدند در شعارها اهانت می‌شود بعد از یک هفته تغییر دادند و شد پیروزی و خیال کردند چون تغییر «تاج» به «استقلال» جا افتاده این هم جا می‌افتد در حالی که تاج توجیه داشت چون خود تاج برافتاده و سلطنت تمام شده بود هر چند می‌شد یادآوری کرد لقب امام چهارم علاوه بر زین العابدین، تاج البکایین هم بوده و تاج فقط یادآور سلطنت نیست.
کار دیگر نوشتن شماره‌ها به زبان فارسی بود و این مقدمه برای آن بود که به همین برسیم.
کما این که در عکس زیر ملاحظه می‌کنید که شماره پیراهن دو بازیکن خاطره‌ساز و تکرار‌نشدنی پرسپولیس و استقلال و تیم ملی - ناصر محمد‌خانی و شاهین بیانی- به فارسی روی پیراهن شان نوشته شده است.
سال ها بعد و در دهه 70 که به همت محسن صفایی فراهانی - موفق‌ترین رییس فدراسیون بعد از انقلاب لیگ حرفه‌ای و برتر پایه‌گذاری شد باید همه مقررات با ضوابط فیفا منطبق می‌شد و طبعا شماره‌ها و نام‌ها به انگلیسی برمی‌گشت و این اتفاق افتاد هرچند اوایل برخی از بازیکنان صریح‌اللهجه‌تر و حالا در کسوت سرمربی مثل زنده‌یاد ناصر حجازی می‌گفتند از لیگ حرفه‌ای فقط شماره‌ها انگلیسی شده است! سخنی که برای نسل امروز شاید شگفت‌آور باشد و نداند سال‌ها شماره‌ها فارسی بوده است.
باری، از شماره فارسی و نبود آگهی و منع بازیکنان از تبلیغ رسیدیم به حروف انگلیسی و آگهی روی پیراهن و بازو و همه جای فوتبال و حتی زیر لفظی های کلان به خاطر آن که ستاره های فوتبال به برنامه‌های تلویزیونی بیایند و از در و دیوار فوتبال آگهی می‌ریزد.
با این همه کار زیبا را باید ستود. اگر می‌توان از خط فارسی روی پیراهن ورزشی ولو در بازی تمرینی استفاده کرد چرا که نه اگرچه با نگاه سیاسی می‌توان گفت شک داشت شاید در این هم غرضی سیاسی نهفته باشد و همان اراده‌ای که اصرار دارد در تهران بزرگراهی به نام عربی - حجر بن عدی - باشد تا فرهنگ دینی با زبان عربی را رواج دهد و خلق‌الله هم ندانند عَدی تلفظ کنند یا عُدَی از آن طرف اصرار دارد واژه‌های آرش و کورش را در خوزستان رواج دهد و نام های محلی را به حاشیه براند.
پس این ستایش با این فرض و مشروط به آن است که از آن اراده نشأت نگرفته باشد هر چند که در این فقره به قاعده باید منتفی باشد چون خط فارسی و عربی مشترک است./م.خ
