آخر هفتهی گذشته، دولت ترامپ بهعنوان بخشی از فرایند تدوین بودجه برای سال مالی ۲۰۲۶، نسخهی پیشنویس درخواست بودجهی خود برای ناسا را با این سازمان فضایی به اشتراک گذاشت.
به گزارش زومیت، نسخه اولیه از درخواست بودجهی دولت شامل کاهش کلی حدود ۲۰ درصدی بودجه ناسا در همهی بخشها است؛ یعنی کاهش ۵ میلیارد دلاری از مجموع بودجهی تقریبی ۲۵ میلیارد دلار. بااینحال، بیشتر این کاهشها در «اداره مأموریتهای علمی» ناسا متمرکز شدهاند؛ واحدی که مسئولیت تمامی پروژههای علوم سیارهای، علوم زمین، اخترفیزیک و موارد دیگر را بر عهده دارد.
براساس نسخهی اولیهی سند بودجه که پنجشنبه به مقامهای ناسا داده شد، برنامههای علمی این سازمان با کاهش تقریباً ۵۰ درصدی بودجه مواجه خواهند شد. در حالی که در سال مالی ۲۰۲۵، ناسا ۷٫۵ میلیارد دلار برای علم دریافت کرده بود، دولت ترامپ در سند جدید پیشنهاد داده که بودجهی علمی برای سال آینده به تنها ۳٫۹ میلیارد دلار کاهش یابد.
از جمله پیشنهادهای مطرحشده در سند اولیهی بودجه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
پروژهی تلسکوپ فضایی مورد انتظار نانسی گریس رومن که همتراز با هابل و جیمز وب دانسته میشود، بهطور کامل متوقف خواهد شد
هرچند بودجهی سال آینده همچنان از مأموریتهای جاری مانند تلسکوپ فضایی هابل و جیمز وب حمایت خواهد کرد، پروژهی تلسکوپ فضایی مورد انتظار نانسی گریس رومن که همتراز با هابل و جیمز وب دانسته میشود، بهطور کامل متوقف خواهد شد. تلسکوپ رومن اکنون بهطور کامل مونتاژ شده و در چارچوب بودجه، آمادهی پرتاب در دو سال آینده است.
از دیگر کاهشهای بزرگ میتوان به توقف بودجهی مأموریت بازگرداندن نمونههای مریخ و مأموریت داوینچی به سیاره زهره اشاره کرد. همچنین به نظر میرسد بخشی از هدف این کاهش بودجه، تعطیلی مرکز پرواز فضایی گادرد در مریلند باشد؛ جایی که ۱۰ هزار کارمند رسمی و پیمانکار برای ناسا کار میکنند.
کاهشهای اشارهشده با آنچه ماه گذشته گزارش شده بود، مطابقت دارد: اینکه دولت ترامپ در حال بررسی کاهش ۵۰ درصدی در برنامههای علمی ناسا است. برخی مقامها بهصورت علنی سعی کردند این نگرانیها را کماهمیت جلوه دهند. حتی تا همین هفته گذشته، جنت پِترو، مدیر موقت ناسا، این گزارشها را «شایعاتی از منابع نامطمئن» خوانده بود.
اما کارشناسان سیاستگذاری علمی هشدار دادهاند که چنین کاهشهایی میتواند یک «رویداد انقراضی» برای پروژههای پرچمدار ناسا باشد. تقریباً تمام دستاوردهای مهم ناسا در ۲۵ سال گذشته از دل برنامههای علمی آن حاصل شدهاند: از پرواز هلیکوپتر اینجنیوتی در مریخ، گذر کاوشگر نیوهورایزنز از کنار پلوتو تا کشف فورانهای آبی روی انسلادوس بهوسیلهی کاسینی.
سند اولیهی بودجه تنها آغاز فرآیند تعیین بودجه فدرال برای سال مالی ۲۰۲۶ است که از اول اکتبر آغاز میشود. این بودجه توسط دفتر مدیریت و بودجه کاخ سفید تهیه میشود که زیر نظر راسل ووت اداره میشود؛ شخصی که از طریق سازمان خود موسوم به «احیای آمریکا»، از مدتها پیش اولویتهای ضدعلمی خود را آشکار کرده است.
جرد آیزاکمن، فضانورد خصوصی و نامزد دولت ترامپ برای ریاست ناسا، در جلسه تأیید صلاحیت اخیر در کنگرهی آمریکا اعلام کرد که شدیداً از برنامههای علمی ناسا حمایت میکند. بااینحال، بعید است آیزاکمن در تدوین سند اولیهی بودجه دخیل بوده باشد؛ زیرا هنوز تأیید سنا را دریافت نکرده است. معمولاً تا زمان تأیید، نامزدها در سیاستگذاری نقشی ندارند.
کاهش بودجه میتواند یک «رویداد انقراضی» برای پروژههای پرچمدار ناسا باشد
پس از دریافت سند اولیه، ناسا معمولاً ۷۲ ساعت فرصت دارد تا آن را بررسی و درخواست اصلاحات و دفاعیههای خود را ارسال کند. پس از آن، تغییرات احتمالی در سند نهایی که «درخواست بودجه رئیسجمهور» برای سال آینده خواهد بود، لحاظ میشود. هنوز مشخص نیست دولت ترامپ چه زمانی این سند را بهصورت عمومی منتشر خواهد کرد، اما احتمال میرود درطول ۴ تا ۶ هفتهی آینده منتشر شود.
در ادامه، کاخ سفید باید با کنگره برای نهاییسازی بودجه همکاری کند. مجلس نمایندگان و سنا هرکدام کمیتههای تخصیص بودجه جداگانهای دارند که الزامی به پیروی از اولویتهای کاخ سفید ندارند. احتمال دارد که برخی از این کاهشها، بهویژه در حوزه ناسا، با مخالفت شدید کنگره روبهرو شود.
جورج وایتسایدز، نماینده دموکرات کالیفرنیا، به ارزتکنیکا گفت:
این کاهش عظیم در بودجه علمی ناسا تصویب نخواهد شد. هفتههاست درباره شایعهی کاهش ۵۰ درصدی در برنامههای علمی ناسا هشدار میدهیم و حالا میدانیم واقعیت دارد. من با همکارانم در کمیته علوم همکاری خواهم کرد تا نشان دهیم این اقدام، رهبری علمی آمریکا در فضا را از بین میبرد و به مراکز ناسا در سراسر کشور آسیب جدی وارد میکند.
بااینحال، یک نگرانی مهم این است که اگر فرآیند بودجهنویسی، طبق معمول با تأخیر مواجه شود، کاخ سفید میتواند سازمانها را وادار کند تا حتی پیش از تصویب نهایی بودجه در کنگره، از همان «درخواست بودجه رئیسجمهور» برای برنامهریزی عملیاتی خود استفاده کنند. برخی مقامهای دولت ترامپ باور دارند که به کمک فرایندی به نام توقیف بودجه، ممکن است بتوانند همان درخواست بودجه را، دستکم تا زمانی که کنگره خلاف آن عمل کند، عملاً بهعنوان بودجه واقعی اجرا کنند.