عکس: اقتصادنیوز/ دانیال شایگان
به گزارش اقتصادنیوز، بازار در حالی معاملات امروز را آغاز میکند که روز یکشنبه شاهد یکی از پرشتابترین ریزشهای نرخ دلار در ماههای اخیر بود.
کاهش تاریخی قیمت دلار در روز گذشته، بسیاری از فعالان بازار را غافلگیر کرد؛ نه صرفاً بهدلیل عمق افت قیمت، بلکه بهخاطر سرعت و شدت آن. قیمت اسکناس آمریکایی در بازار آزاد با شکستن مرز ۹۰ هزار تومان، به محدودهای عقبنشست که آخرینبار هشت ماه پیش در آن معامله میشد. این اتفاق در حالی رقم خورد که هنوز تحریمهای رسمی پابرجاست و هیچ گشایش بنیادی در اقتصاد داخلی اتفاق نیفتاده است.
تحلیلگران اقتصادی اتفاق روز گذشته را نه حاصل یک متغیر اقتصادی، بلکه نتیجه تغییر در «جو ذهنی و روانی بازار» میدانند. پس از شروع مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در روز شنبه و تأیید فضای «سازنده» از سوی کاخ سفید، بازار ارز به سرعت وارد فاز نزولی شد. این در حالی است که اغلب متغیرهای کلان اقتصادی از جمله نرخ تورم، رشد پایه پولی و وضعیت درآمدهای ارزی، همچنان دستنخورده باقی ماندهاند.
با این حال، بازار ارز در روز یکشنبه در حالی فعالیت خود را آغاز کرد که فضای غالب، همچنان تحتتأثیر اخبار خوشبینانه از روند مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا قرار داشت. دلار تهران معاملات روز گذشته را بدون تغییر محسوس نسبت به روز شنبه، در پله هفتم از کانال چهارم کریدور نهم آغاز کرد. اما طولی نکشید که نوسانات منفی بار دیگر بر بازار غلبه کرد و نرخ دلار با افتی محسوس، پنج کانال دیگر را نیز از دست داد و تا پله چهارم کانال نهم در کریدور هشتم عقب نشست. در ادامه روز، دلار به روند نزولی خود ادامه داد و سرانجام در پله هشتم کانال پنجم از کریدور هشتم به کار خود پایان داد.
بازار هرات نیز همراستا با تهران، روز یکشنبه را با نوسان منفی آغاز کرد. نرخ دلار هرات با کاهش ۲ هزار تومانی، معاملات را از میانه کانال اول کریدور نهم آغاز کرد و سپس بهتدریج پلهپله تا کف کانال چهارم کریدور هفتم پایین آمد. در لحظه نگارش گزارش، قیمت در مرز کف کانال نهم از کریدور هفتم در حال معامله بود.
درهم امارات نیز معاملات روز یکشنبه را با گپ منفی ۱۸۰۰ تومانی و از سطح ۲۴ هزار و ۶۰۰ تومان آغاز کرد. در ادامه روز، با فشار فروش سنگین، این سطح از دست رفت و قیمت تا محدوده ۲۳ هزار و ۸۰۰ تومان کاهش یافت.
یکی از نشانههای تغییر فاز بازار در روز گذشته، افزایش صفوف فروش و کاهش شدید تقاضا در بازار تهران بود. حجم معاملات در پایینترین سطح ماههای اخیر قرار داشت و فعالان بازار عمدتاً از موقعیتهای خرید خارج شدند. نگرانی از ادامه روند نزولی در پی اخبار سیاسی مثبت، باعث شده نگاهها به بازار ارز بیشتر متمایل به خروج باشد تا ورود.
در حال حاضر بازار ارز، بهطور کامل در انتظار شفافتر شدن چشمانداز سیاسی است. برخی تحلیلگران هشدار میدهند که تداوم فضای خوشبینی، میتواند منجر به شکست سطوح حمایتی مهم شود؛ اما در عین حال، برگشت ناگهانی فضای خبری ممکن است جهش کوتاهمدتی در بازار ایجاد کند. در مجموع، جهتگیری بازار در هفته جاری، بیش از هر چیز به سیگنالهای سیاسی وابسته است.
در بازار رسمی نیز روز گذشته، شاهد ثبات در نرخ دلار و افزایش قیمت یورو بودیم. مطابق اعلام مرکز مبادله ایران، نرخ رسمی دلار در سطح ۷۰ هزار و ۷۲۹ تومان تثبیت شد و نرخ حوالهای آن نیز ۶۸ هزار و ۸۰۳ تومان اعلام شد. در مقابل، یورو با گپ مثبت به ۸۰ هزار و ۳۳۸ تومان رسید و حواله یورویی نیز در نرخ ۷۸ هزار و ۱۵۰ تومان معامله شد. درهم امارات نیز در بازار رسمی ۱۹ هزار و ۲۵۹ تومان و حواله آن ۱۸ هزار و ۷۳۴ تومان قیمتگذاری شد.
به گزارش اقتصادنیوز، بازار رمزارزها در حالی معاملات امروز را آغاز میکند که روز یکشنبه، بیتکوین پس از برخورد با سطح 84 هزار و 860 دلار، وارد فاز اصلاحی شد و تا کف کانال 83 هزار دلاری عقب نشست؛ ناحیهای که از نگاه تکنیکالیستها یکی از مهمترین سطوح حمایتی کوتاهمدت محسوب میشود. اما واکنش سریع خریداران در این محدوده موجب شد تا قیمت مجدداً روند صعودی در پیش بگیرد و تا سطح 85 هزار و 390 دلار بالا برود. در زمان نگارش این گزارش، بیتکوین در محدوده 84 هزار و 680 دلار نوسان میکند؛ قیمتی که به گفته تحلیلگران، میان دو مرز مهم حمایتی و مقاومتی قرار گرفته است. از نگاه تکنیکالی، اگر سطح حمایتی 83 هزار تا 83 هزار و 200 دلار حفظ شود، روند صعودی فعلی میتواند ادامهدار باشد و در این صورت، هدف بعدی بازار عبور از مقاومت 85 هزار و 800 تا 86 هزار و 500 دلار خواهد بود؛ محدودهای که طی روزهای اخیر مانع از تداوم رشد قیمت شده و شکست آن نیازمند افزایش محسوس حجم معاملات و انتشار اخبار مثبت در سطح کلان اقتصادی یا سیاسی است. در مقابل، شکست محدوده حمایتی فعلی میتواند قیمت را تا سطح روانی 80 هزار دلار پایین بکشد.
از سوی دیگر، تتر بهعنوان شاخص انتظارات در بازار ارز ایران، در روز گذشته رفتاری نوسانی اما حساس به فضای روانی داشت. قیمت تتر در 24 ساعت گذشته بین 84 هزار و 505 تا 90 هزار و 830 تومان نوسان کرد و در لحظه نگارش این گزارش در سطح 85 هزار و 345 تومان قرار دارد؛ سطحی که فعلاً بهعنوان تعادل موقت بین خریداران و فروشندگان شناخته میشود.
با توجه به اینکه بازار ارز داخلی تحت تأثیر اخبار مثبت از مذاکرات هستهای قرار دارد، تحلیلگران فنی معتقدند که محدوده حمایتی 84 تا 84 هزار و 500 تومان در روزهای آینده نقش تعیینکنندهای در حفظ روند متعادل تتر ایفا خواهد کرد. در صورتی که این مرز حفظ شود و همزمان سیگنال منفی خاصی از فضای سیاسی منتشر نشود، احتمال بازگشت تدریجی قیمت به سطوح 88 تا 90 هزار تومان وجود دارد. اما در صورت شکست این حمایت، کاهش قیمت تتر تا کانال 82 هزار تومان نیز محتمل خواهد بود. از سوی دیگر، سطح مقاومتی 90 هزار و 500 تومان همچنان بهعنوان سقف نوسانات روزهای اخیر عمل میکند و عبور از آن نیازمند تحولی اساسی در فضای بازار ارز ایران است.
بهطور کلی، بیتکوین در میان یک اصلاح کنترلشده قرار دارد و در حال حفظ روند صعودی خود در چارچوبی منطقی است، در حالی که تتر بهشدت وابسته به فضای مذاکراتی و انتظارات تورمی در بازار داخلی بوده و مسیر آینده آن، بیش از هر چیز به تحولات سیاسی پیش رو و روند قیمت دلار در بازار آزاد بستگی خواهد داشت.
با این همه، براساس پیگیری اقتصادنیوز، تحلیلهای فنی نشان میدهد که دلار تهران اکنون در حال آزمایش مجدد همان سطح کف مهمی است که در اسفند ۱۴۰۳ به آن برخورد کرده بود. آن زمان، دلار با سقوطی سنگین تا مرز کانال هفتم از کریدور نهم عقبنشینی کرد، اما بهدنبال آن، بازار شاهد بازگشتی پرقدرت و صعود تا آستانه کف کریدور یازدهم بود. اکنون اما با بازگشت فضای مذاکراتی و تعدیل انتظارات تورمی، این حمایت مجدداً در معرض آزمون جدی قرار گرفته است.
معاملهگران معتقدند در صورت شکسته شدن کف فعلی، احتمال ورود به سطوح پایینتر از جمله کف کانال دوم کریدور نهم وجود دارد؛ جایی که ممکن است مجدداً خریداران وارد میدان شوند و مانع از ریزش بیشتر قیمت شوند.
در سوی مقابل، محدوده مقاومتی نخست بین میانه کانال نهم تا کف کریدور یازدهم تعریف شده است؛ جایی که تحلیلگران معتقدند عبور از آن بدون سیگنالهای سیاسی قوی تقریباً غیرممکن است. تثبیت قیمتها بالای این سطح، نیازمند تحولی اساسی در جریان اخبار و کاهش ابهامات سیاسی است.
از نگاه معاملهگران، حمایت کلیدی درهم در حوالی ۲۳ هزار و ۴۰۰ تومان قرار داردو در صورت حفظ این سطح، میتوان به بازگشت نسبی قیمت امیدوار بود. اما اگر این مرز نیز شکسته شود، درهم وارد کانالهای قیمتی پایینتری خواهد شد. مقاومت جدی در سطح ۲۴ هزار و ۶۰۰ تومان قرار دارد و عبور از آن میتواند مسیر بازگشت صعودی را هموار کند.
روز یکشنبه، با گشایش بازارها، جو منفی به سرعت غالب شد. مرز مهم ۹۰ هزار تومانی برای دلار که در ماههای گذشته همچون سد روانی عمل میکرد، شکسته شد. این اتفاق باعث شد تا فروشندگان دست بالا را در بازار پیدا کنند و خریداران در موقعیت انتظار قرار بگیرند. با از دست رفتن این سطح حمایتی، حجم فروش به شدت افزایش یافت و بازار وارد مرحلهای از «خلأ تقاضا» شد؛ جایی که حتی قیمتهای پایینتر نیز خریدار نداشتند.
در نیمه دوم معاملات، با نزدیک شدن قیمتها به کفهای قیمتی، بار دیگر تقاضا کمی فعال شد، اما بازگشتها ضعیف و ناپایدار بودند.
برخی معاملهگران تلاش کردند افت قیمتی شدید را به مداخله و تزریق ارز از سوی نهادهای رسمی نسبت دهند. اما تحلیلگران این گزاره را مردود دانستهاند. به باور آنها، فضای روانی فعلی بهاندازهای سنگین است که خودِ بازار در نقش بازارساز عمل میکند؛ فشار فروش تا حدی بالاست که حتی بدون عرضه رسمی هم مسیر نزولی حفظ میشود.
صف فروش گستردهای که در بازار روز گذشته شکل گرفت، نشانهای روشن از «فروش مبتنی بر ترس» است. بسیاری از معاملهگران تنها بهخاطر اخبار مذاکراتی، بدون تحلیل بنیادی اقدام به فروش کردند. این در حالی است که کارشناسان، ارزش ذاتی دلار را در بازه ۸۲ تا ۸۵ هزار تومان برآورد میکنند؛ محدودهای که اکنون قیمت بازار به آن نزدیک یا حتی پایینتر از آن شده است.
با احتساب ریزش سنگین دو روز اخیر، دلار از ابتدای فروردین تاکنون، بازدهی منفی ۱۵.۵۶ درصدی ثبت کرده است؛ یک افت کمسابقه که در دورههای مشابه کمتر دیده شده است. نکته جالب آنکه در اسفندماه، قیمت دلار تا سطح تاریخی ۱۰۵ هزار تومان نیز پیشروی کرده بود، اما اکنون با چرخش فضای سیاسی، روند کاملاً معکوس شده است.
تحلیلگران معتقدند تداوم یا توقف این روند، بیش از هر چیز به سرنوشت مذاکرات هستهای و جلسات تصمیمگیری درباره لوایح مرتبط با FATF بستگی دارد. در همین راستا، جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام در روز چهارشنبه برای بررسی لوایح CFT و پالرمو میتواند نقش کلیدی ایفا کند. اگر خروجی این جلسه با سیگنال مثبت همراه شود، بازار ارز ممکن است باز هم به سقوط ادامه دهد یا حداقل در سطوح فعلی تثبیت شود.
کاهش قیمت دلار در شرایطی اتفاق میافتد که هنوز تحریمها به قوت خود باقیاند و گشایش عملی در مسیر FATF صورت نگرفته است. این تناقض روشن میسازد که نیروی اصلی ریزش قیمتها، بیش از آنکه واقعیت اقتصادی باشد، حاصل مدیریت انتظارات و امید به تحولات سیاسی است.