عصر ایران؛ مجله تصویری سلاح - پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) ابتکار جدیدی را برای توسعه اقدامات متقابل در برابر بمب های گلاید هدایت شونده روسیه آغاز کرده است. به عنوان بخشی از پلتفرم نوآوری فناورانه ناتو، پانزدهمین نسخه «چالش نوآوری» اکنون باز است و بر شناسایی، رهگیری یا خنثی سازی این تهدیدات هوایی تمرکز دارد.
به گفته فرماندهی تحول ناتو، این چالش با عنوان «مقابله با بمب های گلاید»، برای شناسایی راه حل های موثر در برابر تسلیحات پرتاب شده از هواپیماهای روسیه، به ویژه بمب های سری فاب (FAB) مجهز به ماژول یکپارچه گلاید و تصحیح یا به اختصار یو ام پی کی (UMPK) و یو ام پی بی دی-30 (UMPB D-30) طراحی شده است. این تسلیحات به طور گسترده در اوکراین مورد استفاده قرار گرفته و یک چالش عملیاتی قابل توجه ایجاد کرده اند.
پرتاب بمب گلاید فاب 3000 از جنگنده سو-34 روسیه
راه حل های بالقوه باید به طور یکپارچه با سیستم ها و پروتکل های موجود ناتو ادغام شوند و در عین حال سهولت استفاده با حداقل آموزش اپراتور را حفظ کنند.
این چالش بر استفاده از فناوری های نوظهور مانند هوش مصنوعی، دید ماشینی و روش های غیر سنتی که اثربخشی عملیاتی را افزایش می دهند، تأکید دارد. راه حل های مقیاس پذیر و به راحتی قابل استقرار برای اطمینان از سازگاری در محیط های عملیاتی مختلف در اولویت قرار دارند.
در حالی که این چالش بر اوکراین متمرکز است، ابتکار ناتو نشان دهنده نگرانی های گسترده تر در مورد افزایش برد و قابلیت های بمب های گلاید روسیه است.
بمب هوایی نوعی سلاح انفجاری یا آتش زا است که برای حرکت در هوا طراحی شده است. بمب هوایی غیر هدایت شونده به عنوان «بمب کودن» و بمب هدایت شونده به عنوان «بمب هوشمند» شناخته می شود.
بمب گلاید یک بمب هوشمند است زیرا توسط ناوبری ماهواره ای هدایت می شود. باله هایی به آن متصل شده است که می توانند در پاسخ به دستورات اصلاح شوند و بمب را به سمت هدف خود سر بدهند، نه اینکه مانند بمب های کودن فقط برای فرو افتادن روی هدف رها شوند.
بمب فاب 1500 با کیت یو ام پی کی
از سال 2023، روسیه از کیت تبدیل ساده ای به نام ماژول یکپارچه گلاید و تصحیح (یو ام پی کی) استفاده می کند. این کیت بمب کودن سقوط آزاد را به یک بمب گلاید هوشمند ارزان تبدیل می کند.
اوکراینی ها عملاً هیچ اقدام متقابلی ندارند، زیرا بمب های گلاید می توانند خارج از محدوده رها شوند و بمب های سری فاب روسیه می توانند تا حدود 80 کیلومتر در هوا سر بخورند. نیروهای روسی می توانند جت های سو-34 و سو-35 خود را که بمب های فاب را پرتاب می کنند، در داخل خاک روسیه نگه دارند. آنها می توانند بمب ها را از داخل حریم هوایی خود پرتاب کنند. این به روسیه کمک می کند تا بمب ها، خلبانان و هواپیماهای خود را از پدافند هوایی اوکراین در امان نگه دارد.
بمب های گلاید سلاحی به طور فزاینده محبوب در زرادخانه روسیه هستند و اخیراً به طور انبوه مورد استفاده قرار گرفته اند. آنها به یک تاکتیک کلیدی در تلاش برای تصرف خاک اوکراین تبدیل شده اند.
روسیه در سال 2023 پرتاب بمب های گلاید را آغاز کرد که به زودی ناظران غربی را با قدرت خود شگفت زده کرد. موسسه سلطنتی خدمات متحد انگلیس خاطرنشان کرد: "در حالی که این بمب ها در ابتدا به صورت انفرادی خطرناک، اما نه تغییر دهنده بازی، یا حتی نشانه ای از ناامیدی روسیه تلقی می شدند، قابلیت تولید انبوه آنها به سرعت به یک مزیت کلیدی تبدیل شد."
نیروی هوایی روسیه توانسته است بمب های گلاید را در سراسر خط مقدم پرتاب کند، در حالی که هواپیمای پرتاب سرنشین دار در فاصله ایمن بین 30 تا 90 کیلومتر، بسته به اندازه و در نتیجه کارایی بمب گلاید، باقی می ماند.
بمب فاب 500 با کیت یو ام پی کی
بمب های گلاید روسی که در مقایسه با همتایان غربی خود از دقت کمتری برخوردارند، با قدرت انفجاری بیشتر این نقطه ضعف را جبران می کنند. بمب های مهمات حمله مستقیم مشترک (JDAM) آمریکا از 227 تا 907 کیلوگرم وزن دارند. در مقابل، بمب فاب-1500 روسیه حدود 1588 کیلوگرم و فاب-3000 بیش از 2722 کیلوگرم وزن دارد.
در آخرین هفته ژوئن 2024، روس ها برای اولین بار از زمان آغاز حمله به اوکراین، از دو بمب گلاید فاب500-تی (FAB 500-T) علیه خارکف استفاده کردند. هیچکدام از آنها منفجر نشدند.
اولکساندر فیلچاکوف، رئیس دفتر دادستانی منطقه ای، خاطرنشان کرد: "این بمب دو برابر قدرتمندتر از کاب (KAB) و فاب-250 است که قبلاً روزانه برای بمباران خارکف استفاده می شد."
کاب یک بمب هدایت شونده لیزری است. مواد منفجره فاب-250 تقریباً 50 درصد از وزن کل بمب را تشکیل می دهد که در این مورد حدود 250 کیلوگرم است.
نیروهای روسی به طور معمول از فاب-500ام62 با کیت یو ام پی کی استفاده می کنند. این نوع دارای وزن انفجاری 300 کیلوگرم است، در حالی که نوع فاب 500-تی حدود 260 کیلوگرم است. با وزن کمتر و آیرودینامیک بهتر، فاب 500-تی از دقت بیشتری برخوردار است.
