همشهری آنلاین – گروه سیاسی: در شرایطی که به‌دنبال حضور دونالد ترامپ در کاخ‌سفید، صهیونیست‌ها و جریان‌های ضدانقلاب بر فضاسازی درباره «حمله نظامی به ایران» متمرکز شده بودند و با به کارگیری ابزارهای چندوجهی، درصدد تأثیرگذاری بر افکارعمومی داخل ایران بودند، ارائه درخواست رئیس‌جمهور آمریکا به ایران برای مذاکره، سبب وارد آمدن شوک سنگینی به تل‌آویو و ضدانقلاب شد.
این اما، پایان ماجرا نبود و دست بالای ایران در شکل‌دهی به شرایط مذاکره، از «غیرمستقیم» بودن مذاکرات تا تعیین عمان به‌عنوان محل گفت‌وگوهای غیرمستقیم و همچنین، تن دادن واشنگتن به تمرکز بر موضوع هسته‌ای و رفع تحریم‌های ایران، ضربه دیگری بر پیکر صهیونیست‌ها و جریان‌های ضدانقلاب بود.
در این میان مذاکرات ایران و آمریکا در داخل ایران هم منتقدانی دارد؛ منتقدانی که حساب‌شان به کلی از ۲ جریان پیش‌گفته جداست و استدلال‌های قابل‌توجهی نیز برای نقطه‌نظرات خود مطرح می‌کنند که بیش از هر چیز برآمده از تجربه‌های مذاکراتی گذشته و بی‌اعتمادی به طرف آمریکایی است.
ناامیدی و خشم صهیونیست‌ها
طی روزهای اخیر جریان‌های رسانه‌ای صهیونیستی با تمرکز ویژه‌ای روند گفت‌وگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا در عمان را زیرنظر داشته‌اند و واکنش آنان، پیش از هر چیز نشان‌دهنده ناامیدی آنان از رویکرد «تهدیدمحور» علیه ایران و خشم از طرف آمریکایی است که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌شود.
- انتخاب ترامپ: روزنامه عبری «تایمزاسرائیل» روز یکشنبه به نقل از نداو تامیر، دیپلمات سابق رژیم‌صهیونیستی و مدیر اجرایی لابی «جی‌استریت» که نماینده یهودیان چپ‌گرای این رژیم در آمریکاست، نوشت که «تنها راه نابودی تأسیسات هسته‌ای ایران حمله سنگین و طولانی به این کشور است، اما رژیم صهیونیستی و آمریکا نمی‌توانند به ایران حمله کنند. اکنون ترامپ برخلاف گذشته، بازگشت به دیپلماسی را انتخاب کرده است؛ همان مسیری که نتانیاهو خنثی‌کردن آن را یکی از ماموریت‌های مهم زندگی خود تعریف کرده‌است».
- هشدار درباره تکرار دوران اوباما: مایک پمپئو، وزیر امورخارجه دولت نخست دونالد ترامپ درباره دور نخست مذاکرات عمان در فضای‌مجازی نوشت: «هرگونه توافقی با ایران، نه‌تنها باید به‌صورت قابل راستی‌آزمایی، تمامی اجزای برنامه هسته‌ای این کشور را از میان بردارد، بلکه باید توانمندی موشکی بالستیک آن و همچنین حمایت از گروه‌های نیابتی تروریستی ایران در سراسر جهان را نیز نابود سازد. هرچیز کمتر از این، چیزی جز تکرار دوران اوباما نیست».
- نگرانی ویژه تل‌آویو: دانی سیترینویتچ، کارشناس مسائل ایران و رئیس سابق میز ایران در سازمان آمان ارتش رژیم‌صهیونیستی هم درباره مذاکرات در فضای‌مجازی نوشت: «اگرچه راه دستیابی به توافق بین ایران و آمریکا بسیار طولانی است، اما اگر چیزی قرار باشد اسرائیل را نگران کند، این است که کاخ سفید به فرمت مذاکرات (مذاکرات مستقیم) اهمیت بیشتری می‌دهد تا محتوای آنها».
- این ویتکاف ساده‌لوح: امیلی شرایدر، مجری صهیونیست ساعاتی پس از پایان مذاکرات عمان، در فضای‌مجازی به ویتکاف، نماینده آمریکا در این گفت‌وگوها حمله کرد و او را «به طرز خطرناکی ساده‌لوح» دانست؛ «او هیچ درک درستی از مسائل پیچیده‌ای مانند مذاکرات روسیه و اوکراین، غزه و اسرائیل و ایران و آمریکا را ندارد. ویتکاف نه‌تنها باعث رسوایی ملی شده، بلکه ساده‌لوحی او ایالات‌متحده و متحدانش را احمق نشان می‌دهد».
- شطرنج‌باز ماهر ایرانی: رسانه صهیونیستی معاریو نیز طی گزارشی، مذاکرات عمان را مورد توجه قرار داد و تأکید کرد که «عراقچی، شطرنج‌باز ماهر ایرانی، تعیین‌کننده جهت مذاکرات ایران با آمریکاست». در این گزارش همچنین عنوان شده که «در این مذاکرات، عراقچی به‌عنوان دیپلمات باتجربه باید با استیو ویتکاف، نماینده آمریکایی بدون هیچ تجربه دیپلماتیکی گفت‌وگو کند».
- تحقیر نتانیاهو: تامیر موراگ، خبرنگار شبکه۱۴ اسرائیل هم در فضای‌مجازی نوشت: «نمی‌دانم توافق هسته‌ای میان آمریکا و ایران چگونه خواهد بود، اما چپگرایان آن را «شکستی کامل» و «تحقیر نتانیاهو» اعلام خواهند کرد».
- پایان فرصت دیپلماسی: پایگاه تحلیلی آمریکایی «گیت استون» طی روزهای اخیر عصبانیت خود را از مذاکرات عمان پنهان نکرد و در گزارشی با طرح این ادعا که «فرصت دیپلماسی مدت‌هاست که تمام شده» تأکید کرد: «تهران بارها نشان داده مذاکرات را فرصتی برای وقت‌کشی می‌بیند: پذیرفتن گفت‌وگو، دادن وعده‌های مبهم، کسب تخفیف تحریم‌ها و ادامه مخفیانه توسعه هسته‌ای».
عصبانیت ضدانقلاب
علاوه بر صهیونیست‌ها، جریان‌های مختلف ضدانقلاب نیز نتوانستند عصبانیت خود را از مذاکرات عمان پنهان کنند؛ موضوعی که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌شود.
- انتقاد تلویحی از ترامپ: مذاکرات عمان صدای رضا پهلوی را هم درآورده است؛ او که طی ماه‌های اخیر با انتقادهای تندی ازسوی جریان‌های معاند مواجه شد، در روزهای اخیر طی گفت‌وگویی با روزنامه انگلیسی «ساندی تایمز» به‌صورت تلویحی از آنچه «معامله ترامپ با ایران» خواند، انتقاد کرد.
- نامه‌ای به ترامپ: سعید بشیرتاش، فعال ضدانقلاب در گفت‌وگویی رسانه‌ای، از نامه جریان متبوع خود به رئیس‌جمهور آمریکا خبر داد؛ نامه‌ای که طی آن به‌صورت تلویحی از «مذاکره» انتقاد و درخواست براندازی جمهوری اسلامی از ترامپ مطرح شده‌است.
- درخواستی از نتانیاهو: این فعال رسانه‌ای ضدانقلاب هم از دیگر چهره‌هایی بود که نتوانست عصبانیت خود را از مذاکرات عمان پنهان کند و طی پستی در فضای‌مجازی، از رژیم‌صهیونیستی خواست فشار خود را بر ترامپ به‌منظور «تصمیم سریع و قاطع» افزایش دهد.
- ترس از گشایش اقتصادی: فروغ کنعانی از دیگر فعالان سیاسی ضدانقلاب بود که در گفت‌وگویی با ایران‌اینترنشنال از نگرانی‌های خود درباره مذاکرات عمان سخن گفت و تأکید کرد که نباید اجازه داده شود چراغ براندازی خاموش شود؛ حتی به قیمت گشایش اقتصادی برای مردم ایران.
دغدغه‌هایی از جنس بی‌اعتمادی به آمریکا
اگرچه مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در عمان زمینه‌ساز مخالفت صهیونیست‌ها و ضدانقلاب شده است، اما این گفت‌وگوها منتقدانی هم در داخل دارد که استدلال آنان برای این مخالفت، برآمده از تجربه‌های گذشته و بی‌اعتمادی به طرف آمریکایی است که البته مصداق‌های بسیاری نیز برای آن مطرح است.
- بدعهدی آمریکایی‌ها: یکی از اصلی‌ترین محور استدلال‌های مخالفان داخلی مذاکره با آمریکا، سابقه تیره و تار آمریکایی‌ها در اجرای توافق‌ها و تعهدهایشان است؛ موضوعی که برجام اصلی‌ترین مثال آن به‌حساب می‌آید.
- شرطی‌سازی اقتصادی: انتقاد مهم دیگر این دست منتقدان، هشدار درباره شرطی‌سازی اقتصاد کشور و به‌ویژه بازار ارز با موضوع مذاکره است؛ موضوعی که وضعیت اقتصادی کشور در دولت یازدهم و دوازدهم به‌عنوانی مصداقی برای آن ذکر می‌شود.
- درس گرفتن از برجام: یکی دیگر از محورهای انتقاد منتقدان مذاکره در داخل کشور، اعتماد دوباره به آمریکایی‌ها، مانند آنچه در دوران برجام اتفاق افتاد، است. این منتقدان بر این اعتقادند که با توجه به تجربه مذاکرات برجام، نباید در تله مذاکره گرفتار آمد.
- غفلت از توان داخل: موضوع مهم دیگر در میان جریان منتقد مذاکره، هشدار درباره غفلت از ظرفیت‌ها و توان داخلی در مسیر گشایش اقتصادی و پیوند زدن اقتصاد کشور به موضوع مذاکرات است.
