به گزارش خبرنگار مهر، کاظم غریب آبادی معاون حقوقی و بینالملل وزارت امور خارجه در برنامه امشب گفتگوی ویژه خبری راجع به دور اول و دوم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا اظهار کرد: تا این لحظه که در برنامه صحبت میکنم تقاضای جدیدی از طرف مقابل برای تغییر مکان دریافت نکردیم و مکان مذاکره دور دوم در «رم» است.
وی ادامه داد: از نظر ما مکان مذاکره و بحثهای پیرامون آن یک موضوع حاشیهای است، بنا به مباحث فنی یا به تقاضای یکی از طرفهای گفتگو و مسائل لجستیکی و پشتیبانی این مباحث مطرح میشود، قرار بود عمان محل ثابت گفتگوها باشد و بعد بحث رم مطرح شد. طرف ایرانی حساسیتی نسبت به این موضوع نداشته، باید تمرکز خودمان را بر محتوا و کار اصلی قرار دهیم تا اینکه خودمان را گرفتار حواشی کنیم.
معاون حقوقی و بینالملل وزارت امور خارجه گفت: وقتی یک تا دو بار برای درخواست طرف مقابل برای تغییر مکان مواجه شدیم، آن را پذیرفتیم هرچند بهتر است که یک ثبات وجود داشته باشد. نکته مهم این است که این گفتگو در هر جایی انجام شود؛ برای هر دو طرف یک مسافت مساوی داشته باشد. عمان به ما نزدیک است و برای کشور مقابل دور است و اینها مد نظر قرار میگیرد.
غریبآبادی خاطرنشان کرد: مذاکرات در هر جایی که برگزار شود عمان واسط هست، وزیر امور خارجه عمان گفتگوها را تسهیل خواهد کرد و میانجیگری انجام میدهد، تغییر مکان پروژه کلیدی نیست اما اگر ثبات وجود داشته باشد بهتر است و به هر تقاضایی که دریافت کنیم با نظر مثبت نگاه میکنیم مگر آنکه کشوری برای مذاکره پیشنهاد شود که با آن مشکلات اساسی سیاسی یا ملاحظات دیگری داشته باشیم. برای رسانهها و مردم این حواشی مهم است و اما بر محتوا تأثیر ندارد.
معاون حقوقی و بینالملل وزارت امور خارجه دور اول مذاکرات را با هدف ارزیابی دو طرف از یکدیگر دانست و ادامه داد: دو طرف میخواستند ارزیابی کنند که آیا برای گفتگوها جدی هستند آیا امکان شکلگیری یک مذاکره با هدف رسیدن به یک تفاهم ممکن هست یا خیر؟ اینکه خطوط اصلی خود را با هم سهیم شوند و مواضع خود را به اطلاع طرف مقابل برسانند، از این زاویه این موضوعات در مسقط انجام شد.
غریب آبادی بیان کرد: زمان گفتگوها در دور اول کمتر از سه ساعت به پایان یافت و نقطه اختلاف کلیدی در دور اول وجود نداشت. در گفتگوهای غیر مستقیم گفتگوها به درازا میانجامد. اینکه دور اول با موفقیت پایان پذیرفت مبنی بر این نیست که تا پایان مذاکرات این دور از مذاکرات را مبنا قرار دهیم، مذاکره و گفتگو یک فرآیند است و باید ببینیم در ادوار بعدی گفتگوها با چه موضوعاتی مواجه خواهد شد. آیا طرف مقابل در نیت خود برای تداوم گفتگوها برای رسیدن به هدف قابل قبول برای طرفین جدی هست یا خیر؟ چه مقدار از فشارهای طرفهای ثالث تأثیر میپذیرد و این در ادوار بعدی مشخص خواهد شد.
وی افزود: مقام معظم رهبری فرمودند ما نه دچار خوشبینی افراطی هستیم و نه دچار بدبینی افراطی بلکه متکی بر واقعیات حاکم بر گفتگو برنامههای خود را تنظیم میکنیم. در دور اول مذاکرات وقتی نظرات جمهوری اسلامی را به اطلاع طرف مقابل رساندیم خطوط اصلی خودمان را برای شکلگیری گفتگو و تفاهم به اطلاع رساندیم و کاملاً این موارد مشخص هستند.
معاون حقوقی و بینالملل وزارت امور خارجه همچنین بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران برای گفتگو و مذاکره جدی هست و اینطور نیست که به صورت تاکتیکی وارد گفتگو شود و این اولین بار نیست و ایران همواره با جدیت وارد گفتگو شده، ادوار قبلی را مشاهده کنید که وقتی وارد گفتگویی میشود در اجرای تعهدات خود جدی بوده و این جدیت به اطلاع طرف مقابل رسید که ما به دنبال اتلاف وقت نیستیم.
غریبآبادی افزود: ما آمادگی داریم که گفتگوها نه تنها در یک روز بلکه در روزهای مختلف ادامه دهیم و ببینیم که آیا میتوانیم به تفاهم برسیم یا خیر؟ موضوع دوم تهدیدات است که طرف مقابل آیا مانند ایران جدی هست و یا با یک نیت واقعی وارد این گفتگوها نشده است؟ تهدیدات و تجمیع تجهیزات نظامی که آمریکا در منطقه انجام داده است میتواند جدیت و نیت تفاهم را در مذاکرات زیر سوال ببرد.
وی در همین رابطه ادامه داد: این موضوع سوال مهمی بود که از سوی طرف ایرانی مطرح شد اعتقاد ما این است که گفتگوها باید ناظر بر دو موضوع باشد اول موضوع هستهای و آن چیزی که طرفهای مقابل به غلط مطرح میکنند که ما از برنامههای هستهای جمهوری اسلامی ایران نگران هستیم و این نگرانی وجاهتی ندارد چرا که همواره فعالیتهای هستهای ما تحت نظر آژانس بینالمللی انرژی اتمی انجام شده است. هیچ انحرافی از فعالیتهای ما در امور هستهای گزارش نشده و همواره بر صلحآمیز بودن فعالیتهای هستهای ایران تاکید شده است.
معاون حقوقی و بینالملل وزارت امور خارجه ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران همواره آمادگی داشته است که راجع به نگرانیهای فعالیتهای هستهای خود و اعتمادسازی صحبت کند. موضوع دیگر رفع تحریمها است که ما با تحریمهای یکجانبه، ظالمانه و غیرقانونی مواجه هستیم. تحریمها باید به گونهای رفع شود که مردم ارتفاع عملی به برند آنکه روی کاغذ تحریمها رفع شود.
غریبآبادی خاطرنشان کرد: ما به این کاری نداریم که این تحریمها با چه طرحی وضع شده است آیا حقوق بشری و یا هستهای است، اگر تحریمی وضع شده است که بر انتفاع اقتصادی ما تأثیر میگذارد آن تحریم باید رفع شود و از نظر ما این گفتگوها این دو محور اساسی را دارد.
وی با طرح این موضوع که دو محور اساسی ایران در مذاکرات دور اول از سوی طرف مقابل مورد پذیرش بود، ادامه داد: ما فراتر از این موضوعات، موضوعی برای مذاکره نداریم در واقع مسائل فرا هستهای برای گفتگو نخواهیم داشت. از این منظر آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای حصول یک تفاهم برد - برد برای طرفین طبق یک تفاهم عادلانه و منطقی و پایدار، بدون هیچ گونه تأخیری وجود دارد.
معاون حقوقی و بینالملل وزارت امور خارجه با بیان اینکه در دور دوم گفتگوهای غیر مستقیم میان ایران و آمریکا تمرکز بر تعیین چارچوب و دستور کارها است، اظهار کرد: اگر قرار است ما در موضوع هستهای و بحث اعتمادسازی به برنامه هستهای ایران و رفع تحریمها با شیوه ملموس صحبت کنیم، باید روی چه مواردی بحث کنیم و چه تحریمهایی حذف شود؟ باید به طور جزئی وارد متن نویسی شویم.
معاون حقوقی و بینالملل وزارت امور خارجه تصریح کرد: جزئیات تفاهم در مذاکرات دور دوم کار سادهای نیست بلکه پیچیده است و اگر طرف مقابل ما رویکرد و سیاستی را که در دور اول با آن وارد مذاکره شد در دور دوم ادامه دهد، به نظر من دور از واقعیت نیست که بتوانیم در دور دوم هم پیشرفت داشته باشیم.
غریبآبادی در رابطه با نگرانیهای پیرامون دستیابی ایران به سلاح هستهای، گفت: مرجع این نگرانیها کاملاً مشخص است و آن آژانس بینالمللی انرژی اتمی است که هیچ گزارشی تاکنون در این زمینه ارائه نکرده است. صرفاً ادعا میکنند که ایران مواد لازم برای تولید ۷ یا ۹ بمب اتمی را دارد، کشورهایی هستند که عضو NPT هستند و مواد برای تولید صدها کلاهک هستهای را دارند. چرا داد این کشورها راجع به این موارد بلند نمیشود؟ مادامی که نظارت آژانس وجود داشته باشد ابراز این نگرانیها معنایی ندارد.
وی گفت: تولید کلاهک هستهای صرفاً به داشتن مواد آن نیست بلکه آنها میخواهند یک بحران تصنعی ایجاد کنند. ما در منطقه خودمان رژیم صهیونیستی را داریم. اگر واقعاً نگرانی آمریکا راجع به سلاح هستهای واقعی است، به رژیم صهیونیستی فشار وارد کند که به ان پی تی بپیوندد و خلع سلاح هستهای انجام دهد.
معاون حقوقی و بینالملل وزارت امور خارجه یادآور شد: در دور اول هم دو طرف در مذاکره این آمادگی را داشتند که لازم باشد مذاکرات را برای دور دوم ادامه دهند، حالا در دور دوم مذاکرات نیز این آمادگی وجود دارد چه کارشناسان در دو حوزه درگیر شوند و اگر نیاز شد متن نویسی را آغاز کنند. این منوط به این است که دستور کار با تفاهم و دوجانبه صورت بگیرد.
غریبآبادی در رابطه با توئیت ویتکاف مبنی بر اینکه ایران حق داشتن غنیسازی را نخواهد داشت اما پیشتر در مصاحبه با شبکه فاکس نیوز گفته بود اگر غنیسازی تا سقف ۳.۶۷ که در برجام مشخص شده پیش برویم مشکلی نخواهند داشت؛ گفت: طبیعتاً برای رئیس هیئت مذاکره کننده آنچه مهم است اطلاع و آگاهی از نظرات و مواضع طرف مقابل سر میز گفتگو است، نمیشود در تحلیلهای خودمان مواضع رسانهای طرف مقابل را نادیده بگیریم، باید مواضع و تغییرات را رصد و اندازهگیری کنیم و تحلیلهای خودمان را داشته باشیم.
وی با تاکید بر اینکه باید روی مواضعی در مذاکرات حساب کنیم که طرف مقابل سر میز گفتگو به عنوان نظر کلیدی خود مطرح میکند، خاطرنشان کرد: برنامه غنیسازی جمهوری اسلامی ایران کاملاً بومی و متکی بر تلاش دانشمندان سازمان انرژی اتمی است. هیچگاه هم از تعهدات خودم فعالیتهای هستهای فراتر نرفتیم و انحرافی نداشتیم. هیچ مقررهای رو هم در معاهده NPT و آژانس بینالمللی انرژی اتمی نداریم که بگوید کشورها حق غنیسازی ندارند و یا تا چه درصدی باید غنیسازی کنند. صرفاً این موضوع مطرح است که نباید به سمت انحراف و مقاصد نظامی برود.
معاون حقوقی و بینالملل وزارت امور خارجه ادامه داد: ما در رابطه با غنیسازی هستهای دانشمندان شهید دادیم و آیا میتوانیم از این موضوع دست برداریم؟ فعالیت غنیسازی فعالیتی نیست که وجهالمصالحه سر میز مذاکره قرار بگیرد، اگر دغدغه طرف مقابل راجع به تسلیحاتی شدن غنیسازی است این مورد بحث مذاکره است اما با ادعاهای واهی اگر هدفشان تعطیلی صنعت هستهای باشد این مسموع نخواهد بود. این موارد موضوعاتی نیست که بخواهیم سر میز مذاکره آنها را به بحث و بررسی بگذاریم.
غریب آبادی یادآور شد: درخواست ما این است که اگر طرف مقابل در گفتگو جدی است با درخواستهای منطقی وارد گفتگو شود و از درخواستهای غیر واقعی که حاکی از آن باشد که حس بیاعتمادی بیشتری را در جمهوری اسلامی ایران کند، وارد مذاکره نشود.