به گزارش خبرگزاری صداوسیما آقای کاظم غریب آبادی با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری، چشم انداز مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا را تشریح کرد و به پرسش ها در این باره پاسخ داد. متن کامل این برنامه به شرح زیر است:
مقدمه مجری : آقای دکتر عراقچی وزیر امور خارجه با تاکید بر این که اصل غنی سازی ایران قابل مذاکره نیست گفت اظهارات متناقض آمریکایی ها به روند گفتگوها کمکی نمی کند ویتکاف فرستاده ویژه دونالد ترامپ در مذاکرات یک روز پس از آن که عنوان کرده بود ایران می تواند به غنی سازی در سطوح پایین ادامه دهد گفت که ایران باید غنی سازی اورانیوم را متوقف کند و آن را کاملا کنار بگذارد ، ویتکاف گفته که اظهارات قبلی او یک اشتباه بوده آقای دکتر پزشکیان رئیس جمهور هم در نشست امروز هیئت دولت با قدردانی از رهنمودهای حکیمانه رهبر معظم انقلاب گفت که امور کشور در مسیر طبیعی خودش در حال اجرا و پیگیری است و به هیچ وجه حتی برای ثانیه ای معطل مذاکرات نمی شود. آقای پزشکیان گفت که البته به طور طبیعی از این که توافقی صورت بگیرد استقبال می کنیم همانطور که مطلع هستید در آستانه برگزاری دور دوم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا با میانجی گری عمان قرار داریم.
سوال: دور اول مذاکرات خیلی بحث ها سر مستقیم و غیر مستقیم در رسانه ها و محافل سیاسی می چرخید الان در رسانه ها دور دوم خیلی راجع به مکان دور دوم صحبت می شود و مدام بین عمان ، مسقط و رم در ایتالیا جابجا می شود ، آخر مشخص شد که دور دوم کجا خواهد بود و چرا اینقدر راجع به مکان اقوال مختلف نقل می شود؟
غریب آبادی: من تا الان که خدمت شما هستم تقاضای جدیدی از طرف مقابل دریافت نکردیم برای تغییر مکان و مکان تا همین الان رم است البته از نظر ما واقعا این موضوع یک موضوع حاشیه ای است بالاخره بنا به تقاضای یکی از طرف های گفتگو بنا به مباحث فنی یا لجستیکی و پشتیبانی این مباحث مطرح می شود ، ابتدا همان عمان ، در واقع عمان که قرار بود محل ثابت گفتگوها باشد بعد بحث رم مطرح شد بعد دوباره بحث عمان الان مجددا بحث رم ، این ها تقاضایی بود که ما دریافت کردیم ولی از آنجایی که اعتقاد ما بر این است که در مورد مکان گفتگوها یا زمان نباید وقت خودمان را واقعا صرف این بکنیم و یک پروژه این را تلقی کنیم که بیاییم روزها یا ساعت ها بحث کنیم که کجا برویم گفتگو کنیم یا مذاکره کنیم ، برای همین واقعا حساسیت خاصی نسبت به این موضوع طرف ایرانی واقعا نداشته ما باید تمرکز خودمان را بر محتوا و کار اصلی قرار بدهیم تا این که خودمان را گرفتار حواشی بکنیم برای همین وقتی ما یک یا دوبار با درخواست طرف مقابل برای تغییر مکان مواجه شدیم واقعا آن را پذیرفتیم هر چند بهتر این است که یک ثباتی وجود داشته باشد ولی اگر تقاضاهایی هم برای تغییر مطرح می شود به نظر من این را نباید خیلی پروژه بزرگی تلقی کرد .
سوال: دلیل خاصی دارد این که حتما رم باشد مسقط باشد ؟
غریب آبادی: نکته مهم این است که این گفتگو در هر جایی انجام بشود چه مسقط و چه کشورهای دیگر ، چه کشورهای پیرامونی ما ، چه کشورهایی که در اروپا باشند و بالاخره برای دو طرف و دو هیئت یک مسافت مساوی باشد بالاخره این ها هم از لحاظ لجستیکی و پشتیبانی و این ها باید مدنظر قرار بگیرد برای دو طرف ، عمان به ما خیلی نزدیک است به کشور مقابل بسیار دور است این ها بالاخره خودش مدنظر قرار می گیرد ولی نکته کلیدی این است که هر کجایی باشد واسطه و میانجی این گفتگوها عمان است ، چه در مسقط باشد چه در رم باشد چه در کشور دیگری این وزیر امور خارجه عمان خواهد بود که گفتگوها را تسهیل خواهد کرد و میانجی گری خواهد کرد در این زمینه ، از این منظر به نظر من این واقعا یک پروژه کلیدی نیست ثبات بهتر است ولی بالاخره اگر تقاضایی را ما دریافت بکنیم آن را ما با نظر مثبت نگاه می کنیم مگر این که واقعا یک کشوری پیشنهاد بشود که ما مشکل اساسی داشته باشیم ، به ملاحظات سیاسی یا ملاحظات دیگری در این زمینه حتی امکان دارد که خود ما هم مثلا نظری داشته باشیم نسبت به کشور و بخواهیم این را در ادوار بعدی بخواهیم مطرح کنیم ، از این منظر من واقعا این موضوع را خیلی کلیدی نمی بینم ولی طبیعتا برای رسانه ها و مردم این حواشی هم مهم است طبیعتا ولی بر محتوا تاثیری نخواهد گذاشت .
سوال: پس الان رم قطعی شده است ؟
غریب آبادی: بله. ما تا الان تقاضای جدیدی دریافت نکردیم از طرف مقابل که بخواهیم دوباره این را تغییر بدهیم .
سوال: جزئیات و اخبار بیشتری از مذاکرات دور دوم ممکن است به ما بدهید که راجع به چه موضوعاتی بحث خواهد شد چارچوب ها الان مشخص شده تا کجا تا الان پیش رفته است؟
غریب آبادی: من قبل از این که به دور دوم بپردازم اجازه بدهید توضیح مختصری راجع به دور قبلی بدهم هر چند البته در این زمینه جناب آقای دکتر عراقچی وزیر محترم امور خارجه توضیحات لازم را از مسقط به مردم شریف کشورمان ارائه دادند ، در دور اول طبیعتا با این هدف شکل گرفت که دو طرف یک ارزیابی داشته باشند از یکدیگر که آیا جدی هستند برای گفتگوها ؟ و آیا امکان شکل گیری یک گفتگو یا یک مذاکره با هدف رسیدن به یک تفاهم ممکن هست یا نیست ؟ و این که خطوط اصلی خودشان را با یکدیگر سهیم بشوند و به آن مواضع اصولی خودشان را به اطلاع طرف مقابل برسانند ، از این زاویه که نگاه بکنیم این سه موضوع در دور اول در مسقط انجام شد، به دلیل این که واقعا ما نقطه اختلاف کلیدی در دور اول نداشتیم ، زمان گفتگوها هم تقریبا کمتر از سه ساعت پایان پذیرفت با این که غیرمستقیم بود یعنی در گفتگوهای غیرمستقیم بالاخره مرسوم است که زمان طولانی تر خواهد شد باید یک نفر پیغام ببرد پیغام بیاورد ، گاهی اوقات شما باید کتبی نظرات تان را منتقل کنید طرف مقابل کتبی به شما پاسخ بدهد خود همین به درازا کشیدن گفتگوها می انجامد ولی از آنجا که ما واقعا نقطه اختلاف کلیدی در دور اول نداشتیم ، این گفتگوها در کمتر از سه ساعت با موفقیت به پایان پذیرفت البته این را هم عرض بکنم این که دوراول با موفقیت به پایان پذیرفت به این مفهوم نیست که ما تا انتهای گفتگوها را بر مبنای همین دور اول بخواهیم پیش بینی بکنیم ، نه ، به نظرم این بسیار ساده انگارانه است مذاکره و گفتگو یک فرآیند است ، ما باید ببینیم که در ادوار بعدی گفتگوها چگونه با چه موضوعاتی مواجه خواهیم بود آیا طرف مقابل در نیت خود برای تداوم گفتگوها با هدف رسیدن به یک تفاهم قابل قبول برای طرفین جدی هست یا جدی نیست ؟ چه میزان از فشارهای طرف های ثالث تاثیر می پذیرد ؟ این ها نکاتی است که در ادوار بعدی مشخص خواهد شد ، برای همین ما در گفتگوها همانگونه که مقام معظم رهبری هم فرمودند نه دچار خوشبینی افراطی هستیم نه دچار بدبینی افراطی ، بلکه متکی بر واقعیات حاکم بر گفتگو برنامه های خودمان را تنظیم می کنیم ، از این منظر وقتی بخواهیم نگاه بکنیم دور اول ما نظرات جمهوری اسلامی ایران را وقتی به اطلاع طرف مقابل رساندیم ، خطوط اصلی خودمان را برای شکل گیری یک گفتگو و تفاهم به اطلاع شان رساندیم این ها کاملا مشخص است ، اولا این که جمهوری اسلامی ایران برای یک گفتگو و مذاکره جدی است یعنی اینگونه نیست که ما به صورت تاکتیکی وارد گفتگو بشویم، این اولین بار نیست یعنی یک خط جدیدی نیست جمهوری اسلامی ایران همواره با جدیت وارد گفتگوها شده ببینید، ادوار قبلی را هم ببینید ، وقتی تعهدی روی ایران در اثر گفتگوها می پذیرد نه تنها هسته ای ، بلکه موضوعات دیگر همواره در اجرای تعهدات خودش هم جمهوری اسلامی جدی بوده یعنی یک سابقه بسیار روشنی است که جلوی چشم ما و سایرین قرار دارد در این زمینه ، این جدیت به اطلاع طرف مقابل رسانده شد این که ایران دنبال اتلاف وقت نیست ما آمادگی داریم که این گفتگوها را نه تنها در یک روز بلکه در روزهای مختلف ادامه بدهیم و ببینیم که آیا می توانیم به یک تفاهمی برسیم یا نه ، نکته دوم اشاره به بحث تهدیدات و این ها بود که بالاخره آیا طرف مقابل هم مثل ایران جدی هست یا جدی نیست ؟ آیا با یک نیت واقعی برای رسیدن به تفاهم وارد این گفتگوها شده یا نشده ؟ چون بالاخره اگر جدی هستند با این اقداماتی که در منطقه انجام دادند این تهدیداتی که آمریکا انجام داده این تجمیع و تمرکز تجهیزات نظامی که در منطقه انجام داده می تواند آن جدیت و نیت را زیر سوال ببرد برای همین این موضوع یک سوال مهمی بود که از سمت طرف ایرانی مطرح شد و نکته سوم ما اعتقادمان بر این است که گفتگوها طبیعتا ناظر بر دو موضوع باید باشد ، یک موضوع هسته ای است یعنی آن چیزی که طرف های مقابل بالاخره به غلط می آیند و مطرح می کنند که ما نگران هستیم از برنامه هسته ای جمهوری اسلامی ایران ، از نظر ما واقعا این نگرانی هیچ وجاهتی ندارد ، بالاخره برنامه هسته ای ایران همواره تحت نظارت های آژانس انجام شده همواره بر صلح آمیز بودن آن تاکید شده و هیچ انحرافی هم به سمت مقاصد نظامی در فعالیت های هسته ای ما گزارش نشده است ولی اگر آنها می گویند ما نگرانی داریم جمهوری اسلامی ایران همیشه آماده بوده که راجع به این موضوع و اعتماد سازی صحبت کند و تعهداتی را هم بپذیرد.
ادامه دارد
