به گزارش مشرق، اندیشکده تهران در تلگرام نوشت:
چرا عمان به عنوان میانجی انتخاب شد؟
در حالی که آمریکا تلاش داشت مذاکرات با ایران را از مسیر امارات دنبال کند ایران عمان را به عنوان میانجی انتخاب کرد. در این رابطه برخی نکات حایز اهمیت است:
امارات به مثابه جعبه پاندورای اسراییل و غرب!
امارات را باید یکی از برندگان بهار عربی دانست. امارات توانست در این مدت نفوذ و بازیگری خود را از لیبی تا یمن، از سوریه تا مصر، از کردستان عراق تا شرق افریقا و... گسترش دهد. این کشور توانست رفته رفته خود را از زیر چتر عربستان خارج کند و تبدیل به یکی از بازیگران مهم جهان عرب شود، اما این جایگاه امارات بدون کمک غرب ممکن نبود و نمی‌توان برای امارات سیاست ورزی مستقل قائل بود.
در این مدت ارتباط ابوظبی با تل‌آویو روزبه‌روز بهبود یافت. امروز در منطقه پرونده‌ای نیست که اسرائیل در آنجا کنش‌گری داشته باشد و امارات نقشی برای خود قائل نباشد به نوعی که امارات را می‌توان جعبه پاندورای اسرائیل دانست. رابطه امارات با ترامپ نیز رابطه محکمی است. لذا ترامپ سعی کرد که به جای عمان که مایل نبود پیام‌های تهدید واشنگتن را به تهران برساند، و با توجه به این که عمان در طوفان‌الاقصی مواضع تقریبا نزدیک به محور مقاومت اتخاذ کرده بود، امارات را به جای نقش سنتی عمان انتخاب کند، مساله‌ای که مورد پذیرش اسرائیل و لابی آن در آمریکا نیز قرار می‌گرفت.
چرا عمان؟
یوسف بن علوی وزیر خارجه سابق عمان، در خاطرات خود می‌گوید که عمان هیچ وقت حامل پیام تهدید آمریکا به ایران نبوده است، و از ماجرای تماس کلینتون با سلطان قابوس صحبت می‌کند که سلطان قابوس به کلینتون می‌گوید اگر نامه حاوی تهدید است این کشور مایل به انتقال آن به تهران نیست، مساله‌ای که در مصاحبه‌ای توسط خاتمی، رئیس‌جمهور وقت ایران تایید شد.
به احتمال زیاد سلطنت عمان یکی از گزینه‌های واشنگتن برای ارسال نامه به تهران بوده است، ولی چون مقامات عمان حدس می‌زدند که این نامه حاوی تهدید و یک بازی امنیتی است و نتایج مثبتی نخواهد داشت از حمل آن به تهران سر باز زدند. از سوی دیگر در سوابق میانجی‌گری عمان بین ایران و آمریکا، برای آنها مهم بوده که نتایج به نفع صلح و ثبات منطقه و مورد رضایت ایران قرار بگیرد. آنها زمانی که احساس کنند طرف غربی صادق نیست بلافاصله کنار می‌کشند و اعتبار خود را در تهران خراب نمی‌کنند، مساله‌ای که برای مثال قطر در ماجرای پول‌های مسدود شده در کره جنوبی نتوانست آن را به اتمام برساند.
سازوکار میانجی‌گری عمان!
دکترین میانجی‌گری یکی از اصول سیاست خارجی عمان است. برای تحقق این دکترین، سلطنت عمان باید در بسیاری از مسائل منطقه که به طور مستقیم ربطی به منافع آن ندارد بیطرف باقی بماند و خود را درگیر چالش‌های بی‌شمار منطقه نکند. این امر مستلزم این است که آنها به دنبال نفوذ در کشورهای دیگر نروند، رسانه‌های خود را مانند رسانه‌های قطر، عربستان، امارات و حتی کویت تقویت نکنند و از حاشیه رسانه‌ای فاصله بگیرند. آنها مسقط را به محیطی امن تبدیل کرده‌اند، چراکه امنیت و فراغ خاطر همه بازیگران برای آنها مهم است. این نکات باعث شد ایران به جای امارات، سلطنت عمان را به عنوان واسطه انتخاب کند.
عمان در چندین دوره مذاکرات مهم میان ایران و غرب و با کشورهای منطقه نشان داد که دیپلماسی سری از اصول اصلی دکترین میانجی‌گری آنهاست. خاطرات سیاست‌مداران ایرانی و غربی و عربی نشان می‌دهد که عمان تا چه حدی اجازه درز اخبار مذاکرات پشت پرده و شنود آن را نمی‌داده است. در این دور از مذاکرات نیز شاهد این بودیم که تا زمانی که ترامپ آن را علنی اعلام نکرد، هیچ کسی از مذاکرات شنبه گذاشته خبر نداشت. همچنین اثبات شد که مسقط چگونه می‌تواند محیط امن و پاکیزه برای دو طرف فراهم آورد.
دلالت‌ها و چشم‌انداز
انتخاب عمان یک ابتکار عمل از جانب ایران بود که شروط خود را علنی به افکار عمومی و همچنین فضای نخبگانی سیاست‌مداران کشورهای مختلف برساند. ایران با این کار نشان داد که فضای تهدید به هیچ وجه نباید حاکم بر مذاکرات باشد؛ عمان محل گفتگوهای سازنده است. انتخاب عمان تاکید بر این نکته نیز بود که مساله منطقه‌ای به هیچ وجه نباید مورد مذاکره قرار بگیرد، چرا که اساسا انصارالله در خود مسقط فعال است.
علاوه بر این عمان برای اقناع آمریکا از ظرفیت دیپلماتیک خود نیز استفاده و سعی می‌کند که دو طرف را به هم نزدیک کند، مساله‌ای که شاید در ابوظبی اتفاق نمی‌افتاد و ممکن بود منافع اسراییل و خود امارات مانع بسیاری از دستاوردهای رضایت‌بخش این مذاکرات باشد.
*بازنشر مطالب شبکه‌های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه‌ها منتشر می‌شود.
