از سوی دیگر نکته دوم رفع تحریمها است بالاخره ما با تحریمهای ظالمانه و غیر قانونی و یکجانبهای مواجه هستیم، این هم نکته دوم است، تحریمها باید به گونهای رفع بشود که مردم ما انتفاع عملی ببرند نه این که روی کاغذ تحریم رفع بشود، ما کاری با این نداریم که این تحریم با چه تگی وصل شده حقوق بشر است، هستهای است، موشکی است، منطقهای است، بالاخره اگر تحریمی وضع شده که بر انتفاع اقتصادی ما تاثیر میگذارد آن تحریم باید رفع بشود، ا زنظر ما گفتوگو این دو محور اساسی را دارد، این به اطلاع طرف مقابل رسانده شد طرف مقابل هم این را قبول داشت، نکته دیگر این است که ما فراتر از این موضوعات دیگر موضوعی برای مذاکره نداریم یعنی موضوعات فراهستهای در واقع، ما چیزی تحت عنوان موضوعات فراهستهای برای گفتوگو نخواهیم داشت. از این منظر آمادگی جمهوری اسلامی ایران با توجه به این نکاتی که عرض کردم برای حصول به یک تفاهم برد برد برای طرفین با آن برنامهها و اهدافی که سر میز گفتوگو وارد شدند با تمرکز بر دو موضوعی که خدمت شما عرض کردم به یک تفاهم منصفانه، عادلانه، منطقی و پایدار، یعنی به گونهای نباشد که تفاهمی انجام شود و یک سال بعد این نقض شود سه سال بعد یک دولتی عوض بشود این نقض بشود، این را ما گفتیم که جمهوری اسلامی ایران آماده حصول به این تفاهمی هست بدون هیچگونه تاخیری در این زمینه.
سوال: واقعا الان پذیرفتند؟
غریب آبادی: بله، این چارچوبها مورد پذیرش هر دو طرف قرار گرفت، این دور پایان پیدا کرد و ما الان وارد دور دوم گفتوگوهای غیرمستقیم میشویم، در دور دوم گفتوگوها تمرکز بر تعیین چارچوبها و دستورکار گفتوگوها خواهد بود، که باید ببینیم اگر ما قرار است که در مورد موضوع هستهای یعنی بحث اعتماد سازی نسبت به برنامه هستهای ایران صحبت بکنیم و همچنین رفع تحریمها، به شیوهای ملموس برای جمهوری اسلامی ایران که لمس بکند که این انتفاع دارد، اینگونه نیست که روی کاغذ نفع شده باشد، باید چه کارهایی انجام بدهیم؟ باید روی چه مواردی بحث و بررسی بکنیم؟ چه تحریمهایی باید حذف بشود؟ نه این که به صورت خیلی جزئی وارد متن نویسی بشویم، چارچوب کلی این در دور دوم این دو موضوع مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت، اگر به امید خدا این کار در دور دوم به خوبی انجام بشود این اگر را خواهم گفت خدمت شما برای چه به کار بردم، ما میتوانیم کار متن نویسی را بعد از این شروع کنیم وقتی که چارچوبها و دستور کار تفاهم بشود بین دو طرف، یعنی باید حتما مورد توافق دو طرف بشود، این اگر برای چه هست؟ ما جدی هستیم در گفتوگو، موضوع هم مشخص است، اگر طرف مقابل هم با جدیت وارد گفتوگو بشود این از نظر ما در دور دوم میتوانیم به این چارچوب و دستور کار را بحث کنیم کار سادهای نیست، کار پیچیدهای است، کار سختی است، اما کار غیرممکنی نیست، اگر با همان رویکرد و سیاستی که طرف مقابل ما در دور اول وارد شد همان را در دور دوم ادامه بدهند به نظر من این دور از واقعیت نیست که بتوانیم در دور دوم هم پیشرفت داشته باشیم و این را هم خدمت شما عرض بکنم، صحبتهایی که راجع به این میشود که ما نگرانیم که ایران به سلاح هستهای دست پیدا بکند یا ایران دنبال سلاح هستهای است، این مرجع آن مشخص است آژانس بین المللی انرژی اتمی است هیچ گزارشی هم تا الان در این زمینه ندادند تنها چیزی که برخیها تکرار میکنند این است که ایران الان مواد لازم برای تولید ۷ یا ۹ بمب را دارد، برخی کشورها من الان نمیخواهم پشت این تریبون نام ببرم، کسانی هستند که مواد یعنی عضو ان پی تی هستند، شما وقتی عضو ان پی تی باشید و سلاح هستهای از قبل نداشته باشید مثل آن ۵ کشور عضو دائم شورای امنیت.
سوال: آژانس باید به شما نظارت داشته باشد؟
غریب آبادی: بله آژانس باید نظارت داشته باشد و مواد برای اگر اینگونه که دارند محاسبه میکنند، مواد برای تولید صدها کلاهک اتمی را دارند، چرا داد این کشورها راجع به آنها در نمیآید، حالا من کشوری را عرض کردم نمیخواهم نام ببرم ولی مادامی که نظارت آژانس باشد اصلا ابراز این نگرانیها مفهومی ندارد مگر تولید یک سلاح هستهای فقط صرفا به مواد هستهای است؟ اینگونه که نیست ولی میخواهند یک بحران مصنوعی و ساختگی را میخواهند در این زمینه ایجاد بکنند، ما در همین منطقه خودمان رژیم صهیونیستی اسرائیل را داریم اگر واقعا نگرانی آمریکا راجع به سلاح هستهای یک نگرانی واقعی است، بروند یک فشاری به رژیم صهیونیستی بیاورند که بپیوندد به ان پی تی و واقعا یک خلع سلاح واقعی را آغاز بکند در این زمینه، پس این نگرانیها نگرانی خیلی دقیق و واقعی هم نیست ولی با این وجود جمهوری اسلامی ایران همواره آماده بود و الان هم واقعا ما آماده هستیم که اگر میگویند ما نگرانیداریم، بنشینیم صحبت کنیم ببینیم نگرانیها چیست همانگونه که ما هم درخواستهایی داریم و نگرانیهایی داریم و بنشینیم به یک تفاهمی در این چارچوب برسیم.
سوال: پس الان پیش بینی میشود که دور دوم با توجه به محتوایی که جنابعالی به آن اشاره کردید مهمتر از دور اول خواهد بود و احتمالا زمان بیشتری هم به خودش اختصاص خواهد داد، آیا الزاما در یک روز خواهد بود یا ممکن است در چند روز ادامه پیدا کند دور دوم؟
غریب آبادی: در همان دور اول در مسقط هم هم ما و هم طرف آمریکایی این آمادگی را داشتند که اگر آن موضوعاتی که دو طرف برای تبیین آن در دور اول برای خودشان در نظر گرفته بودند بالاخره ما که اطلاع نداشتیم طرف آمریکایی با چه موضوعات و دستور کاری وارد میشود و آنها هم اطلاع نداشتند که ما به چه دستور کار و موضوعاتی وارد میشویم این آمادگی را هر دو طرف داشتند که اگر لازم باشد برای روز دوم هم ادامه بدهند ولی واقعا ما دیدیم که آن موضوعات و آن مطالبی که مدنظر بود در همان روز اول در کمتر از سه ساعت اینها مورد بحث و بررسی قرار گرفت و بالاخره این ارزیابی از دو طرف حاصل شد این احساس برای دور دوم گفتوگوها هم وجود دارد و ما برداشت مان این است که طرف آمریکایی هم همین آمادگی را باید داشته باشد مثل ما.
سوال: پیش بینی شما این است که از دور سوم وارد نوشتن متن احتمالا خواهید شد
غریب آبادی: اگر چارچوبها و دستورکار را تفاهم بکنیم، به نظر من دیگر دور بعدی دوری خواهد بود که باید ما کارشناسان را در دو حوزه درگیر بکنیم که بیایند تخصصیتر وارد جزئیات بشوند و لازم شد متن نویسی را شروع بکنند، این منوط به این است که این دستور کار و موضوعات اساسی برای یک تفاهم مورد توافق دو طرف قرار بگیرد یک کاری است که باید دوجانبه و با تفاهم شکل بگیرد.
سوال: این وسط از طرف آمریکاییها مشخصا آقای ویتکاف یک اظهارنظرهایی مطرح شد که اینها یک مقدار محل سوال است او اخیرا یک توئیتی را منتشر کرد مبنی بر این که ایران حق داشتن غنی سازی را نخواهد داشت در صورتی که پیش از این در مصاحبه اش در شبکه فاکس نیوز گفته بود که اگر تا سقف ۳ و ۶۷ صدم اتفاق بیفتد همان سقفی که در برجام مشخص شده آمریکا هم با آن مشکلی نخواهد داشت، این اظهارات متناقض را شما ناشی از یک سردرگمی میدانید یا فکر میکنید این یک راهبرد است یا یک فنونی است که در مذاکره میخواهند با آن امتیاز بگیرند؟
غریب آبادی: من یکی دو سه نکته را این جا عرض کنم، نکته اول این است که طبیعتا برای هیئت مذاکره کننده، رئیس هیئت مذاکره کننده آن چیزی که مهم است اطلاع و آگاهی از نظرات و مواضع طرف مقابل سر میز گفتوگو است، البته نمیشود در تحلیلهای خودمان مواضع رسانهای طرف مقابل را نادیده بگیریم طبیعتا باید آن مواضع را با دقت رصد بکنیم، هرگونه تغییری را باید رصد بکنیم، اندازه گیری بکنیم و تحلیل خودمان را داشته باشیم ولی باید روی مواضعی حساب بکنیم و سیاست خودمان را تنظیم بکنیم که سر میز گفتوگو بیان میشود بعنوان نظر کلیدی طرف مقابل و یا نظر اصولی و اساسی طرف مقابل، این یک نکته کلیدی است که باید به آن توجه داشته باشیم، نکته دوم این است که بحث غنی سازی را شما الان بعنوان مثال شروع کردید گفتید که نظرات شان زیگزاگی تغییر پیدا کرده در این زمینه، من میخواهم یک موضوع کلیدی و اساسی را خدمت شما و مردم شریف مان عرض کنم، برنامه غنی سازی جمهوری اسلامی ایران یک برنامه کاملا بومی است متکی بر تلاش دانشمندان جوان خودمان، سازمان انرژی اتمی و حاصل این دانش بومی است، این یک نکته، ما هیچ وقت هم در فعالیتهای غنی سازی خودمان از تعهدات خودمان فراتر نرفتیم و انحرافی هم در این زمینه نداشتیم و نکته سوم این است که ما هیچ مقررهای را هم در اساسنامه آژانس و معاهده ان پی تی نداریم که بگوید کشورها حق غنی سازی ندارند، یا تا چه درصدی میتوانند غنی سازی کنند یعنی هیچ محدودیتی ندارد تنها محدودیت این است که غنی سازی شما نباید به سمت انحراف شما به سمت مقاصد نظامی برود، نکته چهارم: ما در خصوص این صنعت هستهای و غنی سازی شهید دادیم، دانشمندان شهید دادیم ما آیا واقعا میتوانیم دست از این موضوع برداریم؟ این فعالیت غنی سازی فعالیتی نیست که وجه المصالحه سر میز مذاکره قرار بگیرد، آنها اگر دغدغه شان راجع به تسلیحاتی شدن است این قابل بحث و بررسی است ولی اگر هدف شان تعطیلی صنعت هستهای و غنی سازی است با آن ادعای واهی که هست طبیعتا این مسموع نیست و اینها موضوعاتی نیست که سر میز مذاکره شما بخواهید راجع به آن بحث و بررسی بکنید، این را در دور قبلی هم برای طرف مقابل بسیار شفاف اعلام شد، امروز هم وزیر محترم امور خارجه ما این را به صراحت اعلام کردند و از این منظر ما درخواست مان این است که طرف مقابل اگر در گفتوگو جدی است باید با یک درخواستهای منطقی وارد گفتوگو بشود نه یک درخواستهایی که غیرواقعی است یا واقعی نیست و حاکی از این است که حس بی اعتمادی بیشتری را در جمهوری اسلامی ایران ایجاد بکند، این نکته دوم راجع به این موضوع است، توکل به خدا باید ما ببینیم که در دور دوم گفتوگوها طرف مقابل با چه سیاست و یا با چه مواضعی وارد خواهد شد، اما توصیه ما این است که حتما این موضع اصولی جمهوری اسلامی ایران مدنظرشان حتما باشد همانگونه که به طریق مقتضی هم به اطلاع شان رسانده شده است.
سوال: حالا در این میان تحریمهای وزارت خزانهداری آمریکا پیش از آغاز دور دوم راجع به نفتکشهای جمهوری اسلامی ایران ناوگان نفتکشها این دومین تحریمی که بعد از دور اول مذاکرات دارد اتفاق میافتد این تهدید، تحریم و مذاکره کنار هم خیلی جور در نمیآید آقای دکتر تحلیل شما چیست چرا اینها همزمان با هم پیش میآید؟
غریب آبادی: بله ببینید یکی از دلایل اصلی که جمهوری اسلامی ایران مذاکره مستقیم با آمریکا را نپذیرفت همین استفاده آنها از مدل تهدید و تحریم است، بالاخره ببینید آمریکا کشوری است که حداقل در همین گذشته خیلی نزدیک به یک تعهدی که پیوسته بود پایبند نبودند، از این توافق هستهای خارج شدند نه تنها خارج شدند بلکه به زعم خودشان سیاست فشار حداکثری را در پیش گرفتند و بالاخره اخیراً هم آن سند سیاست فشار حداکثری را امضا کردند حالا اگر قرار است گفتگوی شکل بگیرد مثل این میماند که بالاخره دو نفر دو انسان با هم بالاخره یک اختلافات عمیق دارند با هم درگیر بودهاند بعد یکهو وقتی بخواهند اختلافاتشان را حل کنند بدون هیچ گونه زمینهای نمیآیند که به همدیگر ناهار و شام بدهند به همدیگر کادو بدهند، یا یک طرف یک طرف دیگر یک چنین هدیهای بدهد، دعوتش کند خانهاش بالاخره سعی میکنند یک سری اصولی را بررسی کنند، یک میانجی، یک داوری یا یک محکمه عادلانهای که ببینند اصلاً آیا امکان اینکه اینها به صلح برسند وجود دارد یا ندارند، یعنی شما یک امتیاز بزرگی نمیدهید که طرف مقابلی که در واقع شما را زخمی کرده شما را تهدید کرده دعوا کرده بعد شما وقتی میگویید حالا بیایید بشینید گفتوگو مستقیم کنیم سریع بیاید بنشیند سر میز گفتوگو که از موضع ضعف در واقع تلقی شود این بحث عهدی است این تهدید است و در واقع حالا مصادیق بسیار زیادی ما از آمریکا داریم نسبت به مردم و به نظام جمهوری اسلامی ایران در این زمینه تهدید و فشار که با مذاکره در واقع همخوانی ندارد برای همین بود که جمهوری اسلامی ایران مذاکره مستقیم را پذیرفت و در واقع برای اینکه باب دیپلماسی را باز نگه دارد گفتگوی غیر مستقیم را مورد تاکید قرار داد که مورد قبول طرف مقابل هم قرار گرفت، این را برای این عرض کردم خدمت شما که این سیاست آمریکا از سیاست تهدید و سیاست تحریمها هم سیاست خودمان را داریم اگر تهدیدی کنند بالاخره جمهوری اسلامی ایران هم مکانیزمها و ابزارهای خاص خودش را برای تهدید خودش دارد علیه این کشور و هر کشوری که ما را تهدید کند اگر اقدامی علیه امنیت ملی ما کنند همانگونه که مقام معظم رهبری هم فرمودند ما هم امنیت ملی آنها را تهدید میکنیم و یا اقدام اتخاذ میکنیم علیه امنیت ملی آنها، اما تحریم واقعاً کارآمد نبوده ببینید کارآمد نبودن از به چه منظر از منظر اینکه دولت اصلی که تحریم کننده است اینجا کیست آمریکا است، آیا به اهداف خودش رسیده؟ نه اهداف آمریکا چه بوده است تحریمها اینکه ایران دست از برنامه هستهای خودش بردارد و موجب تغییرات تغییراتی حداقل در رفتار و سیاستهایش شود نسبت به آمریکا و همپیمانانش آیا ما شاهد چنین اتفاقاتی هستیم نه، بله تحریم موجب فشار اقتصادی بر مردم شده، اما همانگونه که مقام معظم رهبری هم بارها فرمودهاند ما در داخل هم باید سیاستهای خودمان را منسجم کنیم سیاست خنثی سازی تحریم، سیاست استفاده از تمامی ظرفیتها که بتوانیم کمتر به بیرون و رفع تحریم از طریق مذاکره محتاج باشیم، ولی علی ایحال خدمت شما عارضم که این موضوع را هم باید در واقع مورد توجه قرار بدهیم که وقتی که با آمریکا مواجه هستیم طبیعتاً این موضوعات هم هست، اما تحریم کارآمدی نداشته اگر امروز آمریکا قبول کرده بیاید با جمهوری اسلامی ایران مذاکره کند ناشی از فاکتورهای مختلف است ناشی از ضعف جمهوری اسلامی ایران که نیست کشوری که ضعیف باشد کشورهای دیگر باهاش مذاکره نمیکنند تحمیل میکنند خواستههایشان را، ما الان با چنین وضعیتی مواجه نیستیم جمهوری اسلامی ایران هیچ وقت تحمیل را نپذیرفته هیچ وقت تهدید را نپذیرفته و محکم در مقابل آن ایستاده، اینکه پذیرش مذاکره کردهاند اینکه ابتدا پیشنهاد مذاکره دادهاند این ناشی از این است که جمهوری اسلامی ایران همچنان در یک موضع قدرت در واقع قرار دارد همچنان یک کشور اثرگذار است و همچنان تحریمها اثرگذار نبوده است اگر اثرگذار بود که باید همین سیاستهای تحریمی خودشان را ادامه میدادند و پای میز مذاکره نمیآمدند و این البته به نفع هیچ طرفی نیست، طبیعتاً رسیدن به یک تفاهم تفاهمی که دغدغههای بالاخره مذاکره دو طرف دارد دو طرف را در آن چارچوبی که اول خدمتتان عرض کردم در نظر بگیرد این برای هر دو طرف مفید خواهد بود. سوال:همین را میخواستم بپرسم شما اشاره کردید به آن چهارچوبها و اینکه ما فناوری هستهای مان، دستاوردهایمان اینها حفظ شود و تحریمها هم با هر پسوندی که اتفاق افتاده از بین برود تنها تحریم هستهای نه همه تحریمها این به عنوان دستاورد ما خواهد بود متقابلاً جناب عالی اشاره کردید که آن طرف هم هر حال درخواستهایی دارد آنها دنبال چه هستند فکر میکنید که اگر چنین اتفاقی از سمت ما برای آنها بیفتد آنها به آن دستاورد تلقی خواهند کرد برای خودشان؟ غریب آبادی: ببینید موضوع اینکه بالاخره طرف آمریکایی مکرراً هم اعلام کرده حالا در مواضع رسمیشان در مواضع مکتوبشان و یا در همین گفتوگوها این است که ایران به سلاح هستهای دست پیدا نکند ما این را قبول داریم ما اصلاً دستیابی به سلاح اتمی در برنامه ما نیست، در دکترین هستهای ما و یا حتی در دکترین نظامی ما قرار ندارد و تا الان هم رفتار عملی ما این را نشان داده اگر واقعاً این چیزی است که اینها میخواهند و فراتر از این نیست و نباید هم باشد، چون فراتر از این مورد پذیرش جمهوری اسلامی ایران قرار نمیگیرد یعنی موضوع مذاکره موضوع چی خواهد بود هستهای و رفع تحریم در واقع خواهد بود این در واقع برایش فرمول داریم ما این فرمول در واقع بحث اعتمادسازی در برابر رفع تحریم به شیوه عملی و ملموس با انتفاع اقتصادی برای مردم کشورمان است این هم در واقع میشود روی برخی از موضوعات گفتوگو کرد و عناصر این را در واقع تعیین کرد کاری که در توافق هستهای قبلی هم این به نوعی انجام شد یعنی بالاخره یک سری نظارتهای آژانس بین المللی انرژی اتمی پذیرش یک سری محدودیتها، اما نه به شیوهای که غنیسازی ما تعطیل شود این هیچ وقت مورد پذیرش نبود من توجه جناب عالی و مردم شریف را به این نکته عرض میکنم در زمان ریاست جمهوری اوباما هم وقتی گفتوگوها با جمهوری اسلامی ایران شکل گرفت در آن چهارچوب ۵ بعلاوه ۱ آنها با همین سیاست غنیسازی صفر و عدم غنیسازی شروع کردند، ولی خوب خروجی کار که این نبود چرا، چون ایران در واقع این یک موضع اصولی برایش بود، همان موقع که این اصل غنیسازی و فناوری غنیسازی باید در ایران بماند، چون فناوری بومی است ما از کسی این را گدایی نکردهایم یا کسب نکردهایم که الان بخواهیم بهشون برگردانیم یا متوقفش کنیم وقتی پرسیدند از آقای اوباما بعد از این تفاهم که چی شد شما که از موضعتان این بود و رسیدید به اینکه این فناوری را به ایران دادید هست کلیپش در شبکهها هست ببینند هموطنانمان گفت که اگر دست من بود من پیچ و مهرههای صنعت هستهای ایران را هم باز میکردم، منظورش مثل مدل لیبی و این را منتقل میکردند، اما بالاخره میز مذاکره است، باید در واقع در یک جای دو طرف با هم تفاهم کنند و ببینید این هیچ وقت ممکن نبود و الان هم ممکن نیست این موضوع ولی آن نگرانی بحث تسلیحاتی شدن این فرمول دارد و راجع به این میشود در واقع راجع به عناصرش صحبت کرد و آژانس بینالمللی انرژی اتمی هم ذیصلاحترین نهاد برای راستی آزمایی در خصوص این تعهدات این گونهای خواهد بود
سوال: مدیر کل آژانس آقای گروسی امروز عصر وارد تهران شد پیش از دوره دوم و ساعاتی پیش هم با آقای عراقچی دیدار و مذاکره داشتند هدف ایشان از سفر به تهران چیست و ارتباطی با مذاکرات عمان دارد این سفر؟
غریب آبادی: ببینید ما با آژانس همواره تعامل داشتهایم فراز و نشیب داشتهایم بالاخره ببینید آژانس بین المللی انرژی اتمی یکی از سازمانهای بینالمللی است که وجود دارد بالاخره سازمانهای بینالمللی تحت تاثیر سیاستهای اعضای خودشان قرار دارند در این زمینه و ما با آژانس همواره تعامل و همکاری داشتهایم، هیچ وقت ما همکاری و تعاملمان با آژانس قطع نشد، اگر در قضیه تفاهم هستهای که ما تمامی تعهدات فرا پارلمانی خودمان را متوقف کردیم و نظارتهای آژانس را این در واقع برخورد با آژانس بینالمللی انرژی اتمی که نبود چرا؟ چون ما تعهدی در آن زمینه نداشتیم فراتر از پارلمان این برای چی بود برای اینکه بالاخره طرفهای مقابل هم در آن تفاهم هستهای تمام تعهدات خودشان را کنار گذاشتند تعهدات رفع تحریمی بود طبیعی بود که جمهوری اسلامی ایران هم همین کار را بکند میخواهم، عرض کنم که ما همکاریمان با آژانس همیشه در یک فرایند و به صورت مداوم بود بالاخره مدیران کل آژانس به تناسب به ایران رفت و آمد میکنند مقامات ما همچنین به وین رفت و آمد میکنند برای کشوری که این برنامه هستهای گستردهای دارد در حوزههای مختلف شامل غنیسازی، چرخه سوخت هستهای و فعالیتهای مختلف در حوزههای صلحآمیز تحقیقاتی پزشکی و تولید رادیوداروها کارهای تحقیقاتی دیگر، این بالاخره طبیعی است که با آژانس بین المللی و با بخشهای مختلف آن یک رابطه مستحکمی در واقع داشته باشد این یک نکته است، نکته دوم این است که بالاخره اگر هر تفاهمی شکل بگیرد یک طرفش که برای بحث تعهدات هستهای است راستی آزمایی، آژانس بین المللی انرژی اتمی خواهد بود البته الان بسیار زود است که ما آژانس را وارد این فرایند کنیم، من دیدم امروز آقای گروسی گفتند که بدون آژانس در واقع هر تفاهمی یک تکه کاغذ است این هم خیلی عجول بوده آقای گروسی طبیعتاً الان خیلی زود هنگام است که راجع به این موضوع صحبت کنیم ولی هر وقت تفاهمی شکل بگیرد طبیعتاً آژانس بین المللی انرژی اتمی دعوت خواهد شد و این موضوع راستی آزمایی با آژانس مورد بحث قرار خواهد گرفت و تفاهم خواهد شد همچنان که در زمینه رفع تحریم هم همین اتفاق باید بیفتد بالاخره ما باید یک سازوکارهایی داشته باشیم که ببینیم که آیا طرف مقابل در حوزه تحریم به تعهدات خودش در رفع تحریم دارد عمل میکند یا نمیکند که این سری این موضوع مد نظر هیئت مذاکره کننده جمهوری اسلامی ایران قرار دارد و از این منظر بالاخره این تعاملات با آژانس به نظر من بسیار مهم است و باید ادامه پیدا کند البته ما همواره یکی دو نکته را هم همیشه به آژانس تذکر دادیم و به مدیر کل آژانس یکی اینکه نباید تحت فشار سیاسی برخی کشورهای خاص قرار بگیرند این آژانس متعلق به تمامی کشورهای عضوام پی تی یا کشورهای عضو آژانس هست این یک و نکته دوم در واقع تهدیداتی که بعضاً جمهوری اسلامی ایران باهاش مواجه میشود راجع به تهدیدات علیه تاسیسات هستهای خودش، بالاخره آژانس باید یک موضع شفاف بگیرد آژانس نباید همیشه در آن لاک سیاسی خودش قرار بگیرد و جایی که شما یک تعهد دارید راجع به پارلمان بیاید سفت و سخت دنبال اجرا باشد، ولی جایی که همان تاسیساتی که میآید راستی آزمایی میکند و مورد تهدید قرار میگیرد در واقع سکوت کند این را همین امشب هم آقای دکتر عراقچی در واقع به ایشان تذکر لازم را در این زمینه هم دادند و این انتظارات را طرح کردند به شفافیت.
سوال: از این طرف هم سفر آقای عراقچی را به روسیه را داریم پیش از دور دوم آیا ارتباطی به مذاکرات دارد با چه هدفی این سفر دارد اتفاق میافتد؟
غریب آبادی: ببینید روسیه یک کشور مهمی است برای جمهوری اسلامی ایران ما روابطمان با روسیه کاملاً یک روابط راهبردی است آن معاهده مشارکت جامع راهبردی که در واقع بین دو کشور منعقد شد و اخیرا هم در دومای روسیه به تصویب رسید و فرایند تصویب به آن در مجلس شورای اسلامی هم در جریان هست حاکی از همین موضوع است که روابط ایران و روسیه یک روابط راهبردی است، روابط راهبردی اقتضائات خاص خودش را دارد و همکاری در همه زمینهها سفر جناب آقای دکتر عراقچی در واقع با دو هدف کلیدی صورت میگیرد، نکته اول در واقع این است که پیام مقام معظم رهبری را به آقای پوتین رئیس جمهور روسیه ابلاغ خواهند کرد و ملاقاتی با پوتین ایشان خواهند داشت و نکته دوم راهکارهای گسترش و تقویت همکاریهای دوجانبه چند جانبه و بینالمللی را مورد بررسی قرار خواهند داد دو کشوری که روابط راهبردی دارند باید در سطوح مختلف با یکدیگر تعامل کنند و برنامهریزیهای مختلفی در واقع داشته باشند در موضوع هستهای هم ما با روسیهو از جمله چین تعاملات بسیار نزدیکی داریم ما در هر دوری که با اروپاییها گفتوگو کردیم دوستان چینی و روسی را دعوت کردیم و نکات را منتقل کردیم موضع چین و روسیه یک موضوع اصولی است در خصوص برنامه هستهای ایران و اینکه هم تهدیدات باید متوقف شود و هم تنها راهکار راهکارهای مبتنی بر مذاکره و گفتوگو است و هم ضرورت رفع تحریمهای ظالمانه و این یک موضوعی است که در واقع ما آن را مد نظر قرار میدهیم که با شرکای چینی و روسی خودمان تعامل خودمان را همواره حفظ کنیم و تقویت کنیم. سوال: موضعشان را که فرمودید آنها الان در جریان این مذاکرات ما قرار دارند که در مذاکرات چه اتفاقاتی میافتد؟ غریب آبادی: عرض کردم ما بعد از دور اول گفتوگوهای غیر مستقیم در مسقط من خودم در روسیه بودم و با مقامات ذیربط وزارت خارجه روسیه ملاقات داشتم آنها را در جریان قرار دادم جناب آقای دکتر عراقچی که بالاخره فردا به روسیه میروند شخص رئیس جمهور روسیه را مجدداً در جریان قرار خواهند داد این یک کار بسیار لازم و ضروری است و در واقع در خصوص چین هم ما با سفیر چین دیداری همکاران ما در وزارت خارجه داشتند و نکات لازم و مورد گفتوگوها به اطلاع طرف چینی هم رسیده و این تعامل و تماس همچنان ادامه پیدا خواهد کرد.
سوال: اروپاییها موضع اروپاییها چیست آقای دکتر و آیا از مذاکرات کنار گذاشتهاند اروپاییها الان؟
غریب آبادی: الان ما مذاکراتی که داریم مذاکرات غیر مستقیم بین ایران و آمریکا است ما با اروپا گفتوگوهای خودمان را داشتهایم چهار دور گفتوگو کردهایم و البته همچنان هم با آنها در تماس هستیم روز گذشته معاون محترم سیاسی وزارت خارجه در واقع سه سفیر اروپایی را انگلیس، آلمان و فرانسه را در واقع دعوت کردند و راجع به همین مباحث با آنها صحبت کردند ما در تعامل و در تماس هستیم ولی یک نکته کلیدی هست تحریمها، چون این سوال پیش میآید که چرا با آمریکا در واقع شما گفتوگو و مذاکره میکنید کشوری که تحریمها را علیه جمهوری اسلامی ایران وضع کرده آمریکا است اگر شما قرار است برای رفع تحریم مذاکره کنید، طبیعتاً باید آن کشوری که تحریمها را وضع کرده در نقطه ثقل گفتوگوها قرار داشته باشد که متعهد شود به رفع تحریم اروپا مهم است، اما خودشان هم به ما همواره اذعان کردهاند که اگر این گفتوگوها قبل از اینکه آمریکا وارد گفتگوی غیر مستقیم با ایران بشود شامل آمریکا نباشد اروپاییها قادر نخواهند بود که مسئولیتهای خودشان در حوزه رفع تحریم را چه کار کنند انجام بدهند ما هم به این واقف هستیم وقتی به این واقف هستیم طبیعتاً این گفتوگوها الان بین ایران و آمریکا است با هدف رفع تحریم و موضوع هستهای و هرجا هم لازم باشد طبیعتاً با طرف اروپایی هم تنظیمات لازم انجام خواهد شد ولی خوب من خدمتتان عرض کردم که چرا با آمریکا دارد این گفتوگو صورت میگیرد و از این منظر به نظر ما بسیار مسئله ساده و روشن است، ولی ما تماسهای دیپلماتیک خودمان را و تعاملات خودمان را با طرف اروپایی داریم و حفظ خواهیم کرد و به این تماسها هم تداوم خواهیم بخشید.
سوال: شما پیش بینی تان این است که ما در کوتاه مدت در این مذاکرات به توافق و نتیجه برسیم و یا فکر میکنید خیلی فرایند طولانی خواهد بود؟
غریب آبادی: بستگی به اراده و مواضع طرف مقابل دارد. سوال: آنها که خیلی حداقل ترامپ اعلام میکند که ما خیلی سریع به نتیجه خواهیم رسید؟ غریب آبادی: اگر با همان رویکرد دور اول در مسقط وارد بشوند و این ادامه پیدا کند حصور به یک تفاهم از نظر من خیلی بسیار طولانی نخواهد بود، اما بالاخره اگر شاهد تغییرات این مواضع باشیم طبیعتاً هم سازنده نخواهد بود، هم فرایند گفتوگوها پیچیدهتر خواهد شد طبیعتاً باید حالا اجازه بدهید که خیلی در این زمینه با قطعیت صحبت نکنیم و ببینیم در دور دوم چه اتفاقی خواهد افتاد، شاید بعد از آن بشود یک پیشبینی دقیقتری را در مورد اینکه آیا ما به سمت یک تفاهم خواهیم رفت یا نه اینکه چقدر طول خواهد کشید که به یک تفاهمی که برای طرفین قابل قبول باشد برسیم بتوانیم اظهار نظر کنیم.
سوال: برخی هم سوالشان راجع به سطح مذاکره کنندگان بود از طرف ما وزیر خارجه ما شرکت میکنند، اما از آن طرف نماینده رئیس جمهور به لحاظ دیپلماتیک و عرف مذاکرات این قاعده است یعنی خیلی با عرف دیپلماتیک در تعارض نیست؟
غریب آبادی: ببینید البته من الان اینجا نباید دفاع کنم که آقای ویتکاف در نظام سیاسی و ساختار آمریکا چه جایگاهی دارد شاید جالب نباشد ولی حالا، چون جنابعالی این سوال را طرح کردید و بالاخره این انتظار در مردم شریفمان پیش میآید که پاسخی بشنوند، من این را عرض میکنم ببینید آقای ویتکاف جایگاهی که در واقع در ساختار سیاسی آمریکا دارد از یک وزیر بالاتر است الان ببینید همین امروز خبری آمد که ویتکاف و وزیر خارجه آمریکا دارند میروند فرانسه چی گفتند گفتند که ویتکاف با رئیس جمهور فرانسه دیدار خواهد کرد و روبیو وزیر خارجه با همتای خودش یعنی شما سطح را ببینید خود آمریکا برای ویتکاف چگونه تعریف کرده من به همین یک مثال بسنده میکنم البته مثالهای دیگر هم بخواهید خدمتتان خواهم گفت ببینید ویتکاف دو سه مرحله به روسیه سفر کرد و آخرین آن یک روز قبل از مذاکرات مسقط بود، یعنی روز جمعه گذشته که در سن پترزبورگ حدود چهار و نیم تا ۵ ساعت با آقای پوتین مذاکره کرد، یعنی در واقع در روسیه طرف حساب ایشان وزیر خارجه نبود و رئیس جمهور پوتین بود و در این خصوص گفتوگو کردند، ولی ما اینجا بالاخره وزیر امور خارجه ما در مقابل ویتکاف قرار دارد و در این زمینه من فکر میکنم شاید به این موضوع که این سطح برابری میکند یا نه باید یک بار برای همیشه خاتمه بدهیم.
سوال: بعد از دور اول مذاکرات با ماجرای خودکار تلاش شد برای خود شما حاشیه سازی شود میخواهیم بدانیم که چرا شما را انتخاب کردند آقای دکتر، بعد هم که منبعش مشخص شد از سمت منافقین بود، من خودم شاید احساسم این بود که شاید ضربهای قبلاً از شما دریافت کردهاند که الان این شایعه را روی شما متمرکز کردند؟
غریب آبادی: البته من الان نباید واقعا از خودم در این زمینه دفاع کنم و بگویم که چه کارهایی انجام دادهایم ولی خوب ببینید دو سه نکتهای که سوال کردید من خدمت شما و مردم شریف اضافه کنم این توضیحات را نکته اول در واقع این است که ما نمایندگان ملت بزرگ ایران هستیم مردم شریف ما باید این اعتماد را داشته باشند که نمایندگانشان در مجامع دیپلماتیک و در چنین گفتوگوهای مهمی نماینده واقعی آنها هستند نماینده ملت بزرگ ایران هستند و سعی میکنند در واقع هم احترام و هم جایگاه آنها را و هم نماد فرهنگ و تمدن ایرانی باشند این نکته اول است و نکته دوم این است که ببینید منافقین هدفشان مشخص است اینها به هر طریقی میخواهند ضربه بزنند در این زمینه ما هم البته تلاش کم نکردهایم برای اینکه با این گروهک تروریستی مقابله کنیم من وقتی در قوه قضاییه در واقع بودم تشکیل پرونده در برای منافقین در دادگاهها یکی از کارهایی بود که با جدیت پیگیری کردیم بحث آزادسازی آقای حمید نوری آقای اسدی دیپلماتمان که در واقع منافقین خیلی کار کرده بودند که اینها را گرفتار کنند و اینها را ما در واقع رها کردیم و آزاد کردیم با تلاشهای نهادهای دیگر بالاخره این ضربهها را منافقین خوردهاند ولی ما در واقع در این مسیر خودمان تزلزلی به خودمان راه نمیدهیم و افتخارمان این است که در راستای منافع ملی کار میکنیم و تلاشمان این است که نماینده شایستهای برای مردم و کشورمان باشیم و این مسائل حاشیهای این گونهای واقعاً کوچکترین تردید و خللی در ادامه کار خودمان برای خدمت به مردم عزیزمان وارد نخواهد کرد.