ناهید سبزیان در گفتگو با خبرنگار مهر، با پرداختن به مضامین نورانی سوره مبارکه انفطار از جز سیاُم قرآن کریم و با اشاره به اینکه تکذیب روز جزا انسان را از پروردگارش غافل و نافرمان میکند، اظهار کرد: این سوره به انسان نسبت به غفلت در اعمالش هشدار میدهد و با لحن توبیخی، آثار و عواقب این غفلت را در قیامت متذکر میشود.
مدرس تدبر در قرآن کریم در چهارمحال و بختیاری با ذکر اینکه انسان اگر به ثبت و ضبط اعمالش باور داشته باشد هرگز غفلت نمیکند، ادامه داد: خداوند کریمی است که مقدمات وجود را برای انسان فراهم ساخته و غفلت از فرامین خدا، پیامد تکذیب روز قیامت و مشاهده نتایج اعمال در روز جزاست.
سبزیان با تأکید بر اینکه در آیات ابتدایی سوره انفطار صحنههایی از پایان دنیا و قیامت برای انسان توصیف میشود، افزود: انسان در این روز نسبت به اعمال و کردارش در دنیا آگاه میشود. در اینجا اشاره دارد که بستر گرم و آرام دنیا باعث غفلت و نافرمانی انسان میشود و از روز بزرگ حساب و کتاب غافل میماند.
در هم ریختن نظام هستی در روز رستاخیز
وی اظهار کرد: این سوره توصیفهایی از به هم ریختن نظم و انسجام هستی در روز رستاخیز اشاره دارد تا انسان را متوجه قیامت کند، در این روز آسمان شکافته و ستارگان پراکنده میشوند، دریاها از هم باز شده و قبرهایی که پیکر انسانها با انواع اعمالشان را در خود جا دادند، زیر و رو میشود.
سبزیان ادامه داد: در چنین روزی با این اوصاف، انسانها از اعمال خوب و بدی که در زمان حیاتشان انجام دادند و نیز اعمالی که پس از مرگشان در کارنامه آنها ثبت شده است، آگاه میشوند و آثار نیک یا بد اعمال خود را مشاهده میکنند.
این مدرس قرآن کریم با بیان اینکه انسان در این دنیا دچار فراموشی و غفلت نسبت به روز هولناک رستاخیز میشود، گفت: در این روز که نظام منتظم عالم در هم میریزد، انسان باید حساب و کتاب اعمالش را در محضر پروردگار پاسخ بدهد و آثار و دستاوردهای اعمالش را ببیند.
سبزیان نتیجه مهم و خطرناک غفلت انسان نسبت به قیامت را یادآور شد و توضیح داد: تکذیب روز جزا باعث میشود انسان پروردگارش را نادیده بگیرد و در نوع ارتباطش با او فریب بخورد که پرسش «یَا أَیُّهَا الْإِنْسَانُ مَا غَرَّکَ بِرَبِّکَ الْکَرِیمِ» به همین نکته اشاره دارد و از انسان میپرسد چه چیزی تو را به پروردگار بزرگوارت مغرور کرده است؟
وی با بیان اینکه در این سوره اشاره دارد انسان نسبت به پروردگار دچار غفلت و در نتیجه فریب میشود، افزود: انسان از یاد خدا غافل میشود لذا خدا از انسان میپرسد چه چیزی باعث این غفلت و فریب در تو شده است. در ادامه آیات به نقش خداوند متعال هستیبخش در حیات انسان تأکید دارد تا زشتی غفلت از چنین پروردگاری بیشتر آشکار شود.
تکذیب روز جزا؛ ریشه غفلت و نافرمانی
سبزیان تکذیب روز جزا را ریشه و خاستگاه غفلت انسان دانست و تصریح کرد: هیچ عاملی ارزش غفلت از چنین پروردگاری را ندارد و تنها عامل این است که انسان پیوسته روز جزا را دروغ میپندارد، انسان اگر روز جزا را باور داشت هیچ مظهری از مظاهر دمنیوی باعث غفلت او نمیشد.
وی با اشاره به آیه «وَإِنَّ عَلَیْکُمْ لَحَافِظِینَ»، بیان کرد: در این آیه اشاره دارد که خداوند حافظ انسان است و همچنین مأمورانی را نگهبان او قرار داده تا اعمالش را بنویسند که این فرشتگان همواره مراقب انسانند و اعمالش را ثبت و ضبط میکنند. لذا اعمال انسان هیچگاه از بین نمیرود بلکه در سابقه او درج میشود و ریزترین اعمال او از قلم نخواهد افتاد.
سبزیان تأکید کرد: این آیات تلاش دارند تا انسان را از غفلت و فریب و نافرمانی نسبت به اوامر الهی و تکذیب روز جزا باز دارند.
وی نتیجه عملی غفلت از پروردگار را خروج از دایره بندگی عنوان کرد و گفت: در آیات پایانی سوره انفطار به بیان عاقبت انسانها میپردازد و تأکید دارد که توجه به پروردگار عالم چه پاداشی در پی دارد. در آیه «إِنَّ الْأَبْرَارَ لَفِی نَعِیمٍ» عاقبت ابرار یعنی نیکان را مورد تأکید قرار میدهد که غرق در نعمت خواهند بود.
سبزیان ادامه داد: در مقابل، در آیه «وَإِنَّ الْفُجَّارَ لَفِی جَحِیمٍ» عاقبت دردناک فجار یعنی بدکاران را جز آتش دوزخ نمیداند. آنها گرفتار همان روزی میشوند که تکذیبش میکردند و در قیامت عذابی سخت خواهند دید که راه فراری هم از آن ندارند.
وی در خصوص تعبیر «یَوْمُ الدِّینِ» در این سوره، گفت: حقیقت روز جزا به قدری عظیم و وسیع است که انسانها از درک آن عاجزند و در آیه پایانی میفرماید در یوم الدین، هیچ پشتوانه مادی به درد انسان نمیخورد و خداوند متعال تنها اراده حاکم مطلق بر عالم است.