به گزارش رکنا، سلامت روان به اندازه سلامت جسم اهمیت دارد و هماهنگی این دو عنصر، نقش کلیدی در بهبود کلیت انسان دارد. شناسایی و توجه به علائم هشداردهنده‌ی وخامت روانی می‌تواند گامی مهم در پیشگیری از آسیب‌های جدی باشد.
نشانه‌های اولیه مشکلات روانی ممکن است مخفی و کمتر قابل تشخیص باشند و گاهی به‌طور ناگهانی بروز کنند. اگرچه مشکلاتی مانند افسردگی، اضطراب یا احساس خستگی مفرط بسیار ملموسند، اما برخی علائم کمتر آشنا نیز می‌توانند نشانگر وجود مشکل باشند. خبر خوب این است که هرقدر زودتر این نشانه‌ها شناسایی شوند، فرصت برای درمان بهتر و مؤثرتر بیشتر خواهد بود.
دکتر «نیکیل نایار»، روان‌پزشک بیمارستان شاردا در هند، توضیحاتی درباره نشانه‌های نادیده‌گرفته‌شده وخامت روانی ارائه می‌دهد. در ادامه، با این علائم آشنا می‌شویم:
۱. علائم جسمی بی‌اثر و بدون علت
سر دردهای مکرر، دردهای معده یا مشکلات دیگر جسمی که دلیل پزشکی مشخصی ندارند، ممکن است ارتباط مستقیم با مشکلات روانی داشته باشند. این موارد می‌تواند نشان‌دهنده بروز دردهای روانی در قالب نشانه‌های جسمانی باشد. به عنوان مثال، مشکلاتی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) یا دردهای مزمن اغلب با استرس، اضطراب یا افسردگی مرتبط هستند.
۲. تغییر در الگوی خواب
نه فقط بی‌خوابی یا خواب‌آلودگی زیاد، حتی تغییرات جزئی در نحوه خوابیدن هم می‌تواند هشداردهنده باشد. خواب نامنظم، خواب‌های عجیب‌وغریب یا حس ناآرامی هنگام استراحت ممکن است از مشکلات روانی یا استرس پنهان خبر دهد.
۳. کاهش تمایل به فعالیت‌های لذت‌بخش
از دست دادن علاقه به فعالیت‌هایی که قبلاً مورد علاقه‌تان بوده‌اند، لزوماً به افسردگی مربوط نمی‌شود. این تغییر می‌تواند نشانه‌ای از خستگی روانی یا حتی اضطراب شدید باشد و باید برای یافتن علت آن بررسی‌های لازم صورت گیرد.
۴. عصبانیت یا تحریک‌پذیری بی‌دلیل
اگر اغلب احساس خشم کرده یا بی‌دلیل عصبی می‌شوید، ممکن است با اضطراب یا سایر اختلالات روانی مواجه باشید. این نوع واکنش‌ها معمولاً زمینه‌ساز مشکلات روحی از جمله استرس یا اختلالات خلقی هستند.
۵. عادات غذایی نامنظم
تغییرات ناگهانی در اشتها، از پرخوری گرفته تا بی‌اشتهایی، می‌تواند از نخستین نشانه‌های مشکلات روانی باشد. مصرف مکرر غذاهای تسکین‌دهنده یا کاهش ناگهانی علاقه به غذا ممکن است بیشتر به احساسات عاطفی مرتبط باشد تا گرسنگی واقعی.
۶. دوری از روابط اجتماعی
کناره‌گیری و دوری از جمع تنها مختص افسردگی نیست. حتی رفتارهایی مانند اجتناب از پاسخ به تماس‌ها یا لغو مکرر برنامه‌ها نیز می‌تواند نشانگر مشکلات روانی باشد. اما بین نیاز به تنهایی و کناره‌گیری اجتماعی تفاوت وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد.
۷. اختلال در تمرکز
مشکلات مربوط به تمرکز، فراموشی مکرر یا سختی در یادآوری اطلاعات می‌تواند علامتی از اضطراب، افسردگی یا حتی فرسودگی ذهنی باشد. این اختلالات ممکن است تأثیر قابل توجهی بر عملکردهای ذهنی فرد بگذارند.
اقدامات اولیه برای رسیدگی
دکتر نایار تأکید دارد که بی‌توجهی به این نشانه‌ها خطرناک است. در صورت مشاهده این علائم در خود یا دیگران، اقدامات زیر پیشنهاد می‌شود:
• صحبت کردن با افرادی که به آنها اعتماد دارید، مانند یک دوست صمیمی، اعضای خانواده یا یک روان‌شناس.
• مشاوره با متخصصین سلامت روان برای تشخیص دقیق و دریافت درمان مناسب.
• انجام فعالیت‌های آرامش‌بخش مانند ورزش کردن، مدیتیشن یا نوشتن خاطرات.
• آگاهی بیشتر از مشکلات روانی با مطالعه منابع معتبر می‌تواند به شما کمک کند تا باورهای غلط را کنار بگذارید و علائم را بهتر تشخیص دهید.
در پایان
سلامت روانی همانند سلامت جسمانی، مسئله‌ای حیاتی و ارزشمند است. با توجه کردن به نشانه‌های
مشکلات روانی ، شما می‌توانید خطرات احتمالی را کاهش داده و به موقع اقدام کنید. اهمیت دادن به هماهنگی سلامت جسم و روان گامی مؤثر برای ساختن زندگی بهتر است.
