خبرگزاری فارس نوشت:
در طول سالهای منازعه میان جمهوریهای آذربایجان و ارمنستان بر سر قرهباغ در حالی که برخی کشورها مواضعی دوپهلو یا جانبدارانه داشتند، ایران همواره از حاکمیت قانونی و تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان حمایت کرده است.
همچنین فراتر از حمایت سیاسی، ایران در میدان نیز همراه باکو بود. در جریان جنگ دوم قرهباغ نیز، ایران با چشم پوشی از برخی جابجاییهای نظامی باکو مسیر لجستیکی مرزهای شمالغرب نیز را باز گذاشت. همچنین ایران با وجود تبعات امنیتی و خسارتهای انسانی و زیرساختی در عمل اجازه داد آذربایجان از بخشهایی از خاک نزدیک مرز برای پیشروی به سمت قرهباغ استفاده کند.
علاوه بر این تهران برای حفظ توازن به نفع جمهوری آذربایجان، اجازه حمل سلاح به ارمنستان از مسیر خود را نداد لذا یکی از دلایل مهم آزادسازی قرهباغ همراهی سیاسی و میدانی ایران از ابتدای بحران تا جنگ دوم قرهباغ بوده است.
با این وجود پس از پیروزی جمهوری آذربایجان در این منازعه، آزادسازی بخشهایی از قرهباغ و شروع فرآیند بازسازی این منطقه، جمهوری اسلامی ایران از منافع اقتصادی آن بهرهای نبرده است.
این درحالی است برخی رقبای منطقهای مانند ترکیه و دشمنان ایران از جمله رژیم صهیونیستی در بازسازی و اقدامات اقتصادی این منطقه فعالیتهای زیادی دارند که تهدیدکننده منافع ملی کشور است.
سفر پزشکیان به باکو فرصت مهمی برای تامین منافع ملی در بازسازی قرهباغ
جمهوری اسلامی ایران بهعنوان کشوری هممرز، دارای اشتراکات فرهنگی و تاریخی با مردم جمهوری آذربایجان و نیز برخوردار از ظرفیتهای فنی، مهندسی و زیرساختی گسترده است؛ لذا میتواند نقشی مهم و سازنده در بازسازی قرهباغ ایفا کند.
حضور فعال ایران در این عرصه نهتنها منافع اقتصادی قابلتوجهی برای طرفین از جمله افزایش میزان تجارت دوجانبه را به همراه دارد، بلکه به تقویت روابط پایدار بین جمهوری اسلامی ایران و کشور آذربایجان و ایجاد ثبات در منطقه نیز کمک میکند.
در عین حال یکی از روشهای مقابله با حضور بازیگران منطقهای و فرامنطقهای همچون ترکیه، رژیم صهیونیستی و برخی شرکتهای غربی در این منطقه پروژه بازسازی قرهباغ است.
لذا ضرورت دارد یکی از محورهای سفر رئیس جمهور به باکو، طرح و پیگیری حضور شرکتها و پیمانکاران ایرانی در بازسازی قرهباغ باشد. به همین دلیل سفر دکتر پزشکیان فرصتی مهم برای تثبیت نقش ایران در آینده قرهباغ است.
تشکیل یک کمیته مشترک بازسازی میان دو کشور، تعریف پروژههای مشخص برای شرکتهای ایرانی، تسهیل مجوزها برای شرکتهای ایرانی، استفاده از ظرفیت لجستیکی مرزهای مشترک و فعالسازی مسیرهای حملونقل از جمله اقداماتی است که میتواند به این هدف جامه عمل بپوشاند. لذا ضرورت دارد از این فرصت استفاده حداکثری برای تأمین منافع ملی جمهوری اسلامی ایران صورت گیرد.