هاب-۱ (Hab-1) که کوتاه شده هابیتات-۱ (Habitat-1) است، نخستین «مأموریت شبیه‌سازی» سازمان فضایی هند، ایسرو، است که هدف آن شبیه‌سازی شرایط فضا برای آماده‌سازی فضانوردان جهت مأموریت‌های واقعی فضایی است.
به گزارش بی بی سی، آستا کاچا-جالا، معمار فضایی از شرکت آکا واقع در گجرات، گفت این شبیه‌سازی‌ها پیش از مأموریت‌های فضایی، به شناسایی و حل مشکلاتی که ممکن است فضانوردان و تجهیزات با آن روبرو شوند، کمک می‌کنند.
هاب-۱ از تفلون با کیفیت مناسب فضا ساخته شده و با فوم صنعتی عایق‌بندی شده است. این سازه شامل یک تخت‌خواب، یک سینی تاشو که می‌تواند به عنوان میز کار استفاده شود، فضای ذخیره‌سازی برای نگهداری ملزومات و بسته‌های اضطراری، یک آشپزخانه کوچک برای گرم کردن غذا و یک توالت است. یکی از فضانوردان در حین شبیه‌سازی، سه هفته در این فضا محصور بود.
خانم کاچا-جالا می‌گوید: «هاب-۱ با در نظر گرفتن محدودیت فضا در ماه یا مریخ طراحی شده است. با توجه به کمبود آب برای فضانورد، ما یک توالت خشک طراحی کردیم. سیستمی برای دفع مناسب پسماند نیز در نظر گرفتیم و اطمینان حاصل کردیم که زیستگاه عاری از بوی نامطبوع باشد.»
قرار است نخستین مرکز دائمی شبیه‌سازی فضایی هند در لَداخ ساخته شود.
آستا کاچا-جالا معمارسازه‌های فضایی می‌گوید هاب-۱ با در نظر گرفتن اینکه فضا در ماه یا مریخ محدود می‌شود، طراحی شده است
این مأموریت هنگامی انجام شده که هند در حال آماده‌سازی برای فرستان نخستین فضانوردان خود به فضا است.
در مأموریت گاگانیان ایسرو برنامه‌ریزی شده است تا سه فضانورد سه روز در مدار پایین زمین در ارتفاع ۴۰۰ کیلومتری قرار گیرند. اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، این مأموریت تیمه دوم امسال آغاز خواهد شد. هند همچنین قصد دارد تا سال ۲۰۳۵ اولین ایستگاه فضایی خود را راه‌اندازی کرده و تا سال ۲۰۴۰ انسانی را به ماه بفرستد.
ناسا، آژانس‌های فضایی اروپا، روسیه، چین و دیگر کشورها و شرکت‌های خصوصی که برنامه‌های فضایی دارند، ده‌ها مأموریت شبیه‌سازی را اجرا می‌کنند. در حال حاضر، دو نفر از چهار فضانورد هندیِ انتخاب شده برای مأموریت گاگانیان در ناسا تحت آموزش قرار دارند.
پروفسور سوبرات شارما، رئیس بخش تحقیقات دانشگاه لَداخ که در این پروژه همکاری داشته، می‌گوید: «با داشتن مأموریت شبیه‌سازی خودمان، دیگر مجبور نخواهیم بود برای آموزش فضانوردانمان به آژانس‌های فضایی خارجی وابسته باشیم.»
او می‌گوید که منطقه لَداخ به این دلیل برای این آزمایش انتخاب شد که «از منظر جغرافیایی، زمین سنگی و بیابانی و خاک آن شباهت‌هایی با مواد و سنگ‌های موجود در مریخ و برخی از بخش‌های سطح ماه دارد که آن را برای تحقیق‌های فضایی مناسب می‌سازد».
دانشگاه در حال آزمایش نمونه‌های خاک جمع‌آوری شده طی مأموریت است تا مشخص شود آیا فضانوردان می‌توانند از مواد موجود در محل برای ساخت سکونتگاه در فضا استفاده کنند.
یک فضانورد در حالت شبیه‌سازی سه هفته را در اولین ماموریت فضایی آنالوگ هند سپری کرد
منطقه هیمالیا در مرز هند و چین در ارتفاع ۳۵۰۰ متری واقع شده و دارای شرایط آب و هوایی سخت و هوای رقیق است. دمای این منطقه در طول یک روز می‌تواند از حداکثر ۲۰ درجه سانتیگراد تا حداقل ۱۸- درجه سانتیگراد تغییر کند.
گرچه این شرایط قابل مقایسه با مریخ (با دمای زیر ۱۵۳- درجه سانتیگراد) یا ماه (با دمای معمول ۲۵۰- درجه سانتیگراد در برخی دهانه‌های عمیق) نیست، اما همچنان آزمونی برای تحمل انسان محسوب می‌شود. پروفسور شارما می‌گوید: «از آنجا که امکان رفتن به فضا برای هر آزمایش وجود ندارد، به چنین تأسیساتی نیاز است تا بتوان شرایط مشابه فضا را شبیه‌سازی کرد».
او اضافه می‌کند که لَداخ یکی از مناطق هند است که زمین‌های بیابانی آن تا کیلومترها امتداد دارد و «حس تنها بودن در سیاره را به شما القا می‌کند».
و این دقیقاً همان احساسی است که فضانورد شرکت کننده در شبیه‌سازی، که سه هفته را در کپسول در بیابان سرد و یخ‌زده گذراند، تجربه کرد.
این جوان ۲۴ساله که مایل به ذکر نامش نبود، به من گفت: «من از محیط انسانی جدا شده بودم. تمام حرکات من طبق برنامه بود؛ زمان بیدار شدن، انجام کارها و خوابیدن. یک دوربین ۲۴ساعته تمام فعالیت‌های مرا زیر نظر داشت و اطلاعات مربوط به فعالیت‌ها و سلامتی‌ام را به مرکز کنترل ارسال می‌کرد.»
فضانورد شرکت کننده در این شبیه‌سازی از دستگاه‌های زیست‌سنجی برای پایش الگوی خواب، ضربان قلب و سطح استرس استفاده می‌کرد. خون و بزاق او روزانه آزمایش می‌شد تا نحوه سازگاری‌اش با شرایط بررسی شود.
سازمان‌های فضایی از سراسر جهان قصد دارند فضانوردان را به ماه بفرستند. این عکس باز آلدرین را در حال قدم زدن روی ماه در سال ۱۹۶۹ نشان می‌دهد
دانشمندان معتقدند که شبیه‌سازی عوامل روانشناختی برای بررسی تأثیر آن‌ها بر انسان در فضا، یکی از مهم‌ترین جنبه‌های این مأموریت است.
با توجه به هدف آژانس‌های فضایی جهان برای اعزام فضانوردان به ماه و ایجاد پایگاه‌های دائمی در آنجا طی چند سال آینده، پیش‌بینی می‌شود مأموریت‌های شبیه‌سازی نقش حیاتی در تحقیقات و آموزش ایفا کنند.
سال پیش گروهی از دانشمندان و مهندسان آزمایش‌هایی را در اورگن آمریکا برای آماده‌سازی سگ رباتیک ناسا - لسی - جهت راه رفتن روی سطح ماه آغاز کردند. چهار داوطلب هم پس از گذراندن یک سال در تأسیسات «شبیه‌سازی شده» که مخصوصاً در تگزاس برای بازسازی شرایط زندگی در مریخ ساخته شده بود، از آن خارج شدند.
ناسا امیدوار است با استفاده از مواد موجود در سطح ماه، یک پایگاه را به صورت سه بعدی چاپ کند، در حالی که چین و روسیه نیز در حال همکاری برای اجرای برنامه‌های خود هستند.
هند نمی‌خواهد از این قافله عقب بماند. پروفسور شارما می‌گوید پس از تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده در لَداخ، «این اطلاعات به ما کمک خواهد کرد تا فناوری پزشکی لازم برای رفع نیازهای فضانوردان در مواجهه با مشکلات احتمالی در فضا را توسعه دهیم».
او می‌افزاید: «ما باید بدانیم بدن‌مان چگونه در ماه، که روزها و شب‌هایش بسیار طولانی‌تر از زمین هستند، عمل خواهد کرد. یا واکنش بدن در فضا، که اکسیژن کافی در آن وجود ندارد، چگونه خواهد بود.»
