کتیبهای با نام «رامسس سوم»، فرعون مصر باستان در جنوب اردن کشف شده است.
به گزارش ایسنا، بر اساس بیانیهای که وزارت گردشگری و آثار باستانی اردن منتشر کرده، کتیبهای در جنوب اردن کشف شده است، که کاوشهای باستانشناسان نشان میدهد نام «رامسس سوم»، فرعونی مصری که حدود ۳۲۰۰ سال پیش حکومت میکرد، بر آن نقش بسته است.
«رامسس سوم» (حکومت حدود ۱۱۸۴ تا ۱۱۵۳ پیش از میلاد) در زمانی پرآشوب در تاریخ منطقه حکومت میکرد. شماری از قدرتهای بزرگ منطقه مانند تمدن میسنیها (که در یونان و جزایر اژه مستقر بودند) و هیتیها (که در ترکیه مستقر بودند) سقوط کردند و گروهی به نام «مردم دریا» به بخشهایی از خاورمیانه، از جمله مصر حمله کردند. بر اساس اسناد تاریخی، «رامسس سوم» موفق شد حمله «مردم دریا» به مصر را دفع کند و در مدیترانه شرقی لشکرکشیهایی انجام داد تا امپراتوری مصر را حفظ کند.
این کتیبه که توسط ارتش «رامسس سوم» حک شده است، در منطقۀ حفاظتشده «وادی رم»، صحرایی در جنوب اردن که بقایای باستانی زیادی در خود جای داده، کشف شده است. اگرچه وجود این کتیبه برای چند نفر شناخته شده بود اما در سال گذشته بهطور علمی مستند شد.
«علی المناصر» (Ali Al-Manaser)، رئیس دپارتمان مدیریت منابع فرهنگی و موزهشناسی در دانشگاه هاشمی اردن گفت: این کشف اهمیت ویژهای دارد؛ زیرا این کتیبه نخسیتن نمونه از نوع خود در اردن است. یک کتیبه سلطنتی مصری که روی یک تختهسنگ بزرگ و ثابت که بخشی از یک بافت کوهستانی است، حک شده است. پیشتر، کتیبهای مصری در منطقه شمالی اردن کشف شده بود اما آن روی یک تختهسنگ قابل حمل حکاکی شده بود.
«زاهی حواس»، وزیر پیشین آثار باستانی مصر که با پژوهشگران اردنی همکاری میکند، گفت: این کتیبه نام رامسس سوم را آورده و او را «سا-رع» (Sa-Re) خوانده است که به معنای «پسر رع» (خدای خورشید مصر) است. به گفته «حواس» این نام زمانی حک شده است که رامسس سوم ارتشی را رهبری میکرد که از این منطقه عبور کرد.
این باستانشناس مصری یادآور شد که ارتش رامسس سوم همچنین کتیبهای با نام این فرعون در «تیما»، یک سکونتگاه در شمال غربی عربستان سعودی امروزی، حک کرده است.
به گفته «مناصر» – رئیس دپارتمان مدیریت منابع فرهنگی و موزهشناسی در دانشگاه هاشمی اردن – فرعون رامسس سوم احتمالاً از اردن عبور کرده است تا دسترسی به کالاهای ارزشمند را حفظ کند. او بر این نظر است که «فرعون به دنبال آن بود که این مسیرهای تجاری را ایمن کند تا دسترسی مصر به منابعی مانند مس که در جنوب شرقی اردن فراوان بود، ادامه یابد.»
«مناصر» گفت: هیچ شیء مرتبطی در کنار کتیبه یافت نشده است. با این حال، کاوشهای باستانشناسی در مناطق مجاور ادامه دارد و ممکن است در آینده شواهد بیشتری از لشکرکشیهای رامسس سوم در این منطقه کشف شود.