به گزارش ایرنا، دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا با کنگره‌ای تحت کنترل جمهوری‌خواهان که هم‌راستا با او عمل می‌کند، توانسته است آزادی عملی قابل‌توجه برای آغاز بازسازی ساختار دولت فدرال و تغییر در سیاست خارجی ایالات متحده داشته باشد.
ترامپ تاکنون بیش از ۲۰۰ فرمان ( دستور) اجرایی صادر کرده است؛ از جمله فرمان‌ها، اعلامیه‌ها و یادداشت‌هایی که در راستای پیشبرد اهداف دولت او صادر شده‌اند. با فرا رسیدن صدمین روز ریاست جمهوری ترامپ، آثار اقدامات ترامپ همه‌جا مشهود است، اما پیامدهای بلندمدت اقدامات او اغلب هنوز نامشخص هستند.
برخی از دستورات اجرایی ترامپ، بیشتر بیانیه‌هایی نمادین یا مقدمه‌ای برای اقدامات بعدی هستند. برای مثال، او در نخستین روز کاری خود، وضعیت اضطراری انرژی اعلام کرد تا تولید انرژی را افزایش دهد، اما وعده کاهش هزینه‌های انرژی را برای سال آینده داده و از مردم خواسته است تا آن زمان صبر کنند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس در این زمینه می گوید: اهداف ترامپ گاه با یکدیگر در تعارض هستند. او وعده داده هم هزینه‌های زندگی را کاهش دهد و هم بر واردات خارجی تعرفه وضع کند؛ اقدامی که به گفته کارشناسان، به احتمال زیاد قیمت‌ها را افزایش خواهد داد. در برخی زمینه‌ها نیز پیشرفت چندانی دیده نمی‌شود.
مساله‌ای که همچنان در ابهام است، قانونی بودن اقدامات ترامپ است. برخی اقداماتش با شکایت‌های قضایی روبه‌رو شده‌اند، به طوری که احتمال دارد بسیاری از آنها با صدور رأی دادگاه‌ها لغو شوند.
کاهش هزینه‌ها و مهار تورم
تورم از اوج ۹.۱ درصدی در سال ۲۰۲۲ به ۳ درصد در ژانویه ۲۰۲۵ و ۲.۴ درصد در مارس کاهش یافت. ترامپ این کاهش روند را به خود نسبت داده و اعلام کرده است : «ما قبلاً تورم را حل کرده‌ایم.»
با این حال، فدرال رزرو (بانک مرکزی آمریکا) هشدار داده است که تعرفه‌های گسترده ترامپ بر واردات می‌توانند به افزایش قیمت‌ها منجر شوند.
او همچنین وعده پرداخت کل بدهی ملی را داده است، اما کاهش مالیات‌ها در برنامه او می‌تواند درآمد دولت را کاهش داده و پرداخت بدهی‌ها را دشوارتر کند؛ وعده‌ای مشابه که در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش در سال ۲۰۱۶ محقق نشد و بدهی ملی افزایش یافت.
مقابله با مهاجرت غیرقانونی
ترامپ به وضوح در تحقق وعده امضا شده برای کنترل مرز پیشرفت داشته است. تعداد افرادی که سعی در عبور غیرقانونی از مکزیک به ایالات متحده داشتند، در سال گذشته ریاست جمهوری جو بایدن به شدت کاهش یافت و از بالاترین میزان ۲۴۹ هزار و ۷۴۰ نفر در دسامبر ۲۰۲۳ به ۴۷ هزار و ۳۲۴ نفر در دسامبر ۲۰۲۴ رسید. در دوران ترامپ، این تعداد در فوریه به هشت هزار و ۳۴۶ نفر و در مارس به هفت هزار و ۱۸۱ نفر رسید.
با این حال، هنوز مشخص نیست آیا آمار اخراج‌ها با دوره بایدن برابری می‌کند یا نه. در برخی موارد، افراد بدون سابقه کیفری و بدون برگزاری دادگاه اخراج شده‌اند. پرونده کیلمار آبریگو گارسیا – که بدون محاکمه به زندانی در السالوادور فرستاده شد – نمونه‌ای از این موارد است.
وعده کاهش هزینه انرژی
ترامپ در مبارزات انتخاباتی خود وعده داد که در ۱۲ تا ۱۸ ماه آینده، هزینه قبوض انرژی را تا ۵۰ یا حتی ۷۵ درصد کاهش خواهد داد. گاه در سخنانش احتیاط می‌کرد و می‌گفت: «اگر هم موفق نشوم، حداقل خیلی آن را کاهش دادم»، اما در مواردی دیگر، وعده خود را قاطعانه مطرح می‌کرد.
او در ماه سپتامبر در یک گردهمایی در مینت هیل، کارولینای شمالی گفت: «طبق طرح من، قیمت انرژی و برق را به نصف کاهش خواهیم داد.»
تعرفه‌های تجاری
ترامپ از همان ابتدا وعده وضع تعرفه‌های سنگین بر کالاهای وارداتی را داد و آن را اجرای عدالت تجاری توصیف کرد. او تعرفه‌هایی سنگین علیه کانادا، مکزیک و چین وضع کرد – تحت عنوان مقابله با قاچاق فنتانیل – و سپس در روز ۲ آوریل، با اعلام «روز آزادی»، تعرفه‌های گسترده‌تری اعمال کرد.
با وجود برخی عقب‌نشینی‌ها و مذاکره، تعرفه‌های سنگین علیه چین (تا ۱۴۵ درصد) همچنان پابرجاست. این اقدامات باعث نوسانات شدید در بازار بورس شده، اما ترامپ برخلاف دوره اول، تحمل بیشتری در برابر بی‌ثباتی بازارها نشان داده است.
ترامپ از بخش‌هایی از طرح تعرفه ها عقب‌نشینی کرد و به جای آن، مذاکرات را دنبال کرد، اما تعرفه‌ها بر چین را تا ۱۴۵ درصد حفظ کرد.
بازار سهام از مالیات‌های سنگین واردات و بی‌نظمی در اعمال آنها، به شدت آسیب دیده است. ترامپ نسبت به دوره اول ریاست جمهوری خود، تحمل بیشتری برای هرج و مرج بازار نشان داده است.
شکست در پایان دادن به جنگ
ترامپ بارها وعده داد که پیش از ورود به کاخ سفید، جنگ میان روسیه و اوکراین را پایان خواهد داد. او این وعده را در همایش گارد ملی در دیترویت در تابستان تکرار کرد. با این حال، جنگ ادامه دارد و هیچ نشانه‌ای از تحقق این وعده دیده نمی‌شود.
گاهی اوقات، او این وعده را به شکل متفاوتی بیان می‌کرد و می‌گفت که جنگ را در یک روز پایان خواهد داد و آن روز هنوز فرا نرسیده است.
ترامپ و وعده کاهش مالیات‌های گسترده
ترامپ با صدور فرمان‌های اجرایی، تا حد زیادی مرزهای اختیارات ریاست‌جمهوری را به آزمایش گذاشته، اما برای عملی‌کردن وعده‌هایش در زمینه کاهش مالیات‌ها، نیازمند همکاری کنگره است.
او وعده داده است مالیات بر انعام، اضافه‌کاری و مزایای تأمین اجتماعی را حذف کند و معافیت‌های مالیاتی تصویب‌شده در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش را دائمی سازد.
هیچ‌یک از این اقدامات تاکنون اجرایی نشده‌اند. و با آغاز اجرای تعرفه‌های سنگین وارداتی، بار مالیاتی ممکن است پیش از آنکه کاهش یابد، افزایش پیدا کند.
با این حال، ترامپ در حال همکاری با جمهوری‌خواهان در کنگره برای پیشبرد قانون جدیدی است. اما با اکثریت شکننده حزب جمهوری‌خواه در مجلس نمایندگان و سنا، جلب حمایت یکپارچه اعضای حزب برای آنچه ترامپ آن را «لایحه‌ای بزرگ و زیبا» می‌نامد، ممکن است دشوار باشد.
حمله به ارکان نظام آموزشی آمریکا
تهدیدهای ترامپ مبنی بر قطع میلیاردها دلار از منابع مالیاتی به مؤسسات آموزش عالی، ریشه در چندین وعده انتخاباتی او دارد. از جمله مقابله با یهودستیزی در دانشگاه‌ها، مبارزه با برنامه‌های تنوع، برابری و شمول (DEI) و پاک‌سازی دانشگاه‌ها از دانشجویان خارجی که از دید او با ارزش‌های آمریکایی در تضاد هستند.
در حالی که چند دانشگاه مهم دیگر تمایل خود را برای تبعیت از خواسته‌های ترامپ اعلام کردند، دانشگاه هاروارد در برابر فشارها ایستادگی کرد.
در واکنش، ترامپ خواستار لغو معافیت مالیاتی هاروارد شد و این دانشگاه را تهدید به ممنوعیت پذیرش دانشجویان خارجی کرد که بیش از یک‌چهارم جمعیت دانشجویی آن را تشکیل می‌دهند و بیش از ۲ میلیارد دلار از کمک‌های مالی و قراردادهای تحقیقاتی آن را مسدود نمود.
اما این اقدامات، تنها محدود به هاروارد نمی‌شود. دولت ترامپ سایر دانشگاه‌ها را نیز هدف قرار داده و دست‌کم به‌طور موقت، وضعیت اقامت قانونی بسیاری از دانشجویان خارجی در دانشگاه‌های سراسر کشور را لغو کرده است.
ارکان فرهنگ
دستورکار وعده‌داده‌شده ترامپ برای مقابله با سیاست‌های «بیدارگرایانه» با سرعت در سراسر دولت آمریکا گسترش یافت؛ برنامه‌های تنوع، برابری و شمول (DEI) که از دوران بایدن باقی مانده بود، متوقف شد و هرگونه اشاره به تنوع از مکاتبات و ارتباطات رسمی فدرال حذف گردید.
این تلاش‌ها تنها به حوزه استخدام و محیط کار فدرال محدود نماند و به نهادهای فرهنگی نیز کشیده شد. در پنتاگون به‌ویژه، نوعی تجدید نظر طلبی آشفته و گسترده تاریخ رقم خورد؛ هزاران تصویر در صفحات وب و محتوای دیجیتال دیگر علامت‌گذاری شدند تا حذف شوند.
تصویری از بمب‌افکن انولا گی (Enola Gay) مربوط به جنگ جهانی دوم تنها به‌دلیل وجود واژه همجنسگرا بودن برای حذف علامت‌گذاری شد، همان‌طور که مطالبی در بزرگداشت قهرمانان جنگ سیاه‌پوست، بومی ناواهو و زنان پیشگام نیز هدف حذف قرار گرفتند. بسیاری از این محتوای مورد هدف، در نهایت باقی ماندند.
ترامپ همچنین با صدور یک فرمان اجرایی تحت عنوان «بازگرداندن حقیقت و عقلانیت به تاریخ آمریکا»، اختصاص بودجه فدرال به برنامه‌های مؤسسه اسمیتسونین را که به گفته او «ایدئولوژی نادرست» ترویج می‌کنند، ممنوع کرد.
محدود کردن افراد تراجنسیتی
ترامپ در مبارزات انتخاباتی خود با حضور ورزشکاران تراجنسیتی در رقابت‌های ورزشی مخالفت کرد و به‌طور کلی با تلاش‌های جوامع، به‌ویژه ایالت‌های تحت رهبری دموکرات‌ها، برای به‌رسمیت‌شناختن این دیدگاه که جنسیت ذاتا دوگانه نیست، مقابله کرد. او متعهد شد با آنچه «دیوانگی تراجنسیتی» نامید، برخورد کند.
ترامپ در مقام ریاست‌جمهوری، با صدور دستورات اجرایی، حضور افراد تراجنسیتی ر تیم‌های ورزشی دختران و زنان را ممنوع کرد. او همچنین از دیوان عالی ایالات متحده آمریکا خواسته است تا رأی دادگاه‌های پایین‌تر را که مانع از تلاش دولت او برای حذف افراد تراجنسیتی از ارتش شده‌اند، لغو کند.
اداره کارآمدی به ریاست ایلان ماسک
ایلان ماسک میلیاردر آمریکایی و متحد ترامپ، سال گذشته طرحی را به ترامپ مبنی بر تأسیس «اداره بهره‌وری دولت» (DOGE) پیشنهاد داد که ماموریت آن کاهش ابعاد بوروکراسی فدرال بود.
این طرح، فراتر از حد انتظار به‌صورت عملی اجرا شد. ماسک مستقیماً با دولت همکاری خود را آغاز کرد و تعدادی از متحدانش را نیز با خود همراه کرد. وفاداران به این ایده در سراسر نهادهای فدرال گسترش یافتند تا به داده‌های حساس دسترسی پیدا کنند، مقامات باسابقه را مورد پرسش قرار دهند و برای کاهش نیروها فشار بیاورند.
نتایج این اقدام متفاوت بوده است. ترامپ و ماسک موفق شدند شوک قابل‌توجهی به ساختار بوروکراتیک وارد کرده و ده‌ها هزار کارمند را از کار برکنار کنند، در حالی که تغییرات بیشتری نیز در راه است. با این حال، صرفه‌جویی قابل‌توجهی هنوز حاصل نشده است.
ماسک هدف صرفه‌جویی در هزینه‌های دولت را از حداقل یک تریلیون دلار به ۱۵۰ میلیارد دلار کاهش داده است، و هنوز مشخص نیست که حتی به این هدف کوچکتر نیز دست خواهد یافت یا خیر. اداره کارآمدی نیز دستاوردهای خود را بیش از واقعیت جلوه داده است.
تعدیل نیرو در دولت فدرال
ترامپ و اداره کارآمدی دولت (DOGE) برنامه‌ای گسترده و پرهرج‌ومرج از اخراج کارکنان در دست‌کم ۳۰ نهاد دولتی اجرا کردند. بنا بر تحلیل سی ان ان که بر اساس گزارش‌ها، یادداشت‌ها و اظهارات مختلف تنظیم شده، در سه ماه ابتدایی دوره دوم ترامپ، دست‌کم ۱۲۱ هزار کارمند فدرال اخراج یا تعدیل شده‌اند.
عفو مهاجمان ۶ ژانویه
پس از یورش جمعی از حامیان دونالد ترامپ به ساختمان کنگره آمریکا در تاریخ ۶ ژانویه ۲۰۲۱، ترامپ این حمله «شنیع» را محکوم و اعلام کرد که از «خشونت، بی‌قانونی و هرج‌ومرج» به خشم آمده است.
اما موضع او به‌سرعت تغییر کرد. در جریان مبارزات انتخاباتی، ترامپ از مهاجمان با عناوینی چون «میهن‌پرست» و «گروگان‌های نظام قضایی» یاد کرد و وعده داد: «در همان روز اول، فرمان عفو آنها را امضا خواهم کرد.» او دقیقاً همین کار را انجام داد.
تقریباً یک هزار و ۵۰۰ نفر، از جمله افرادی که به افسران پلیس حمله کرده بودند، مشمول عفو قرار گرفتند.
حذف مقررات زیست‌محیطی
ترامپ در چارچوب وعده‌هایش برای حمایت از تولید نفت، گاز طبیعی و زغال‌سنگ، چندین فرمان اجرایی در این زمینه صادر کرد. اما در عمل، این اقدامات کمتر از آن چیزی هستند که در ظاهر به نظر می‌رسند.
یکی از این فرمان‌ها، آنچه ترامپ آن را «دستورالعمل دولت بایدن برای خودروهای برقی» نامید، لغو کرد. در حالی که چنین الزامی اساساً وجود نداشت. او صرفاً از یک هدف غیرالزام‌آور که بایدن تعیین کرده بود، عقب‌نشینی کرد؛ هدفی که بر اساس آن، خودروهای برقی تا سال ۲۰۳۰ نیمی از فروش خودروهای جدید را به خود اختصاص دهند.
این فرمان همچنین تلاش می‌کند به معافیت فدرالی پایان دهد که به ایالت کالیفرنیا اجازه می‌دهد تا سال ۲۰۳۵ به‌تدریج فروش خودروهای بنزینی را متوقف کند. با این حال، ترامپ اجرای این بخش را به کنگره واگذار کرده تا با تصویب قانونی، این معافیت را لغو کند و هنوز چنین قانونی تصویب نشده است.
افت تاریخی محبوبیت ترامپ
بنا بر نظرسنجی جدید سی ان ان، میزان محبوبیت ترامپ به ۴۱ درصد کاهش یافته است؛ پایین‌ترین میزان محبوبیت برای هر رئیس‌جمهور تازه‌منتخب طی صدمین روز آغاز به کار، از زمان دوایت آیزنهاور تاکنون.
