خبرگزاری مهر؛ گروه استانها - مهدی بخشی سورکی: تاریخ اسلام در اولین روز از ماه ذی‌القعده سال ۱۷۳ هجری شاهد ولادت بانویی بوده است که در دامان پاک امام موسی بن جعفر (ع) و بانویی جلیل‌القدر به نام نجمه خاتون پرورش یافت؛ بانویی که پس از ۲۵ سال، به عنوان نخستین دختر امام کاظم (ع) و خواهر شایسته امام رضا (ع)، به خانواده امامت عطا شد و به برکت وجودش، جایگاه علمی، معنوی و فرهنگی خاندان اهل‌بیت (ع) بیش از پیش تجلی یافت.
حضرت موسی بن جعفر (ع) پس از ولادت این دختر آسمانی، نام مبارک «فاطمه» را بر او نهاد و از آنجا که در رفتار و گفتار و اخلاق این بانو هیچ نشانی از لغزش و خطا دیده نشد، امام رضا (ع) او را به لقب «معصومه» ملقب فرمود؛ لقبی که نشان از طهارت ذاتی و مقام معنوی رفیع حضرت داشت.
از جمله القاب و اوصاف دیگری که در زیارتنامه برای حضرت معصومه (س) ذکر شده، می‌توان به طاهره، حمیده، برّه، رشیده، تقیه، رضیه، مرضیه، سیده صدیقه، سیده نساءالعالمین، عابده، محدثه و کریمه اهل‌بیت (ع) اشاره کرد.
شیخ عباس قمی در کتاب «منتهی الامال» می‌نویسد: فاطمه معصومه (س) از نظر کمالات اخلاقی و علمی در میان دختران امام موسی بن جعفر (ع) سرآمد بود.
مقام علمی و معنوی حضرت معصومه (س)
در دوران زندگی امام کاظم (ع) که شرایط سیاسی عباسیان اجازه حضور علنی امام را نمی‌داد، حضرت معصومه (س) به عنوان پاسخگوی پرسش‌های دینی مردم شناخته می‌شد و نقل شده است که گروهی از شیعیان وارد مدینه شدند و سوالات فقهی خود را مطرح کردند، اما امام موسی کاظم (ع) در خانه نبودند و حضرت فاطمه معصومه (س) پاسخ سوالات را نوشتند و زمانی که امام بازگشتند، پاسخ‌های حضرت را تأیید کردند و فرمودند: «فداها ابوها.» و این روایت نشان‌دهنده جایگاه علمی کم‌نظیر حضرت معصومه (س) در میان اهل‌بیت (ع) و شیعیان آن عصر است.
پس از شهادت امام موسی بن جعفر (ع) و فشارهای سیاسی بر خاندان اهل‌بیت (ع)، امام رضا (ع) به اجبار مأمون عباسی به خراسان دعوت شد و حضرت معصومه (س) که قلبش از فراق برادر آزرده بود، در سال ۲۰۱ هجری قمری همراه کاروانی از برادران و خاندان خود برای دیدار امام به سوی خراسان حرکت کرد.
در مسیر حرکت و در ساوه، دشمنان اهل‌بیت (ع) کاروان او را مورد حمله قرار دادند. در پی این حادثه، بسیاری از همراهان حضرت به شهادت رسیدند و خود ایشان نیز بر اثر اندوه و بیماری، راهی قم شد.
مردم قم با آغوش باز از حضرت معصومه (س) استقبال کردند. موسی بن خزرج، از بزرگان قم، افتخار میزبانی ایشان را پذیرفت. اما پس از ۱۷ روز اقامت در این شهر، حضرت در حالی که تنها ۲۸ سال داشت، چشم از جهان فروبست و مکان دفن حضرت معصومه (س) در منطقه‌ای قرار گرفت که بعدها مرکز توسعه فرهنگی و علمی شیعه در جهان شد.
ثواب زیارت حضرت معصومه (س)
فضیلت زیارت حضرت معصومه (س) در روایات بسیاری مورد تأکید قرار گرفته است و امام رضا (ع) فرمودند: «من زار المعصومة بقم کمن زارنی.» هر که حضرت معصومه (س) را در قم زیارت کند، همانند آن است که مرا زیارت کرده باشد.
همچنین از امام جواد (ع) روایت شده است: «من زار عمتی بقم فله الجنة» هر که عمه‌ام را در قم زیارت کند، بهشت بر او واجب می‌شود.
در بخش‌هایی از زیارتنامه حضرت معصومه (س) که از امام رضا (ع) نقل شده میز می‌خوانیم: «یا فاطمه اشفعی لی فی الجنة؛ ای فاطمه مرا در بهشت شفاعت کن» و این عبارات گواهی روشن بر مقام شفاعت و جایگاه بلند حضرت معصومه (س) در روز رستاخیز است.
قم، پایگاه علمی و معنوی جهان تشیع
پس از دفن حضرت معصومه (س)، شهر قم به تدریج به کانون اصلی علوم اسلامی و فقه شیعی تبدیل شد. حوزه‌های علمیه‌ای که در جوار حرم مطهر ایشان شکل گرفتند، امروز مرکز نشر معارف اهل‌بیت (ع) در سراسر جهان هستند.
امام صادق (ع) نیز درباره قم فرمود: «به زودی قم مرکز علم و دانش می‌شود و از آنجا حجت بر عالمیان تمام می‌شود.»
دهه کرامت فرصتی برای تبیین جایگاه اهل‌بیت (ع)
میلاد حضرت فاطمه معصومه (س) در اول ذی‌القعده، آغازگر دهه کرامت است؛ دهه‌ای که با میلاد امام رضا (ع) در یازدهم ذی‌القعده به اوج می‌رسد.
در این ایام، مراسم و برنامه‌های فرهنگی، مذهبی و اجتماعی گسترده‌ای در سراسر کشور، به ویژه در قم، برگزار می‌شود تا ضمن بزرگداشت مقام والای اهل‌بیت (ع)، الگویی معنوی برای جامعه به‌ویژه دختران و زنان مسلمان ارائه گردد.
در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ایران، روز میلاد حضرت معصومه (س) به عنوان «روز ملی دختران» نامگذاری شده تا یادآور الگویی از عفت، علم، کرامت و استواری در مسیر ایمان باشد.
حجت الاسلام والمسلمین حبیب فرحزاد در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به روایتی از امام صادق (ع) در خصوص اهمیت شهر قم بیان کرد: امام جعفر صادق (ع) در روایتی فرمودند که قم حرم ما اهل بیت است و آشیانه آل محمد (ص) است و این شهر دارای برکات زیادی است و حتی افرادی که از قم محشور می‌شود جزع و فزع روز قیامت را نخواهند.
استاد حوزه علمیه قم ابراز کرد: مردم قم در تشییع پیشتاز بودند و بزرگان عنوان کرده اند که اگر اهالی قم نبودند دین از بین می‌رفت و در روایت داریم که در آخرالزمان علم و معارف اهل بیت عصمت و طهارت از شهر قم به سایر نقاط جهان منتشر می‌شود.
وی ادامه داد: در روایت دیگری نیز آمده است که در آخرالزمان وقتی فتنه‌ها زیاد می‌شود مردم به قم و اطراف این شهر شهر پناه ببرد چرا که خداوند بلا را از این سرزمین دور کرده است و روایت دیگری نیز این گونه بیان فرموده است که اهل قم از ما اهل بیت (ع) هستند و ما نیز از اهل قم هستیم و سلام خدا بر اهالی قم باشد.
وی با بیان اینکه از جمله بزرگترین نعمت‌هایی که برای قمی‌ها وجود دارد نعمت وجود بارگاه مطهر کریمه اهل بیت (س) است افزود: امام صادق (ع) فرمودند که فرزندی از خاندان ما در شهر قم دفن خواهد شد که نام او فاطمه است و با شفاعت او تمام شیعیان به بهشت می‌روند.
حجت الاسلام فرحزاد گفت: سه امام معصوم در خصوص زیارت حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه (س) توصیه کردند که هر کس این بانو را زیارت کند بهشت بر او واجب می‌شود.
استاد حوزه علمیه قم عنوان کرد: باید زندگی در شهر مقدس قم را قدر بدانیم و از کریمه اهل بیت (س) بخواهیم که مشکلات دنیوی و اخروی ما را برطرف کند.
