به گزارش بهداشت نیوز پای انسان ساختار پیچیدهای دارد که از استخوانهای کوچک، تاندونها، رباطها و بالشتکهای محافظ تشکیل شده است. هرگونه آسیب، التهاب یا ناهماهنگی در این اجزا میتواند منجر به درد پا هنگام راه رفتن شود، دردی که گاهی فعالیتهای عادی را ناممکن میسازد.
مشکلات متعددی میتوانند پاها را تحت تاثیر قرار داده و باعث دردی شوند که با هر قدم برداشتن بدتر میشود. در ادامه به بررسی برخی از شایعترین دلایل درد پا و روشهای درمانی موجود میپردازیم.
۱. پلانتار فاشیا (التهاب تاندون کف پا)
این عارضه که حدود ۱۵ درصد مشکلات پا را شامل میشود، باعث درد در ناحیه پاشنه یا کف پا میگردد. علامت بارز آن، احساس درد شدید (مانند فرو رفتن چاقو) به خصوص در ابتدای صبح یا پس از ایستادن طولانی مدت است.
پزشک با معاینه فیزیکی و گاهی تصویربرداری اشعه ایکس (برای رد شکستگی) این وضعیت را تشخیص میدهد.
درمان: استفاده از آتل شبانه، فیزیوتراپی، استراحت، تمرینات کششی و تقویتی، ماساژ یخ، داروهای ضد التهاب و در مواردی تزریق کورتیکواستروئید برای تسکین موقت، از روشهای درمانی هستند.
۲. نوروم مورتون
در این حالت، بافت عصبی بین انگشتان پا (معمولا بین انگشت سوم و چهارم) ضخیم شده و باعث فشار و درد میشود. فرد ممکن است احساس وجود سنگریزه در کفش، سوزن سوزن شدن، بیحسی یا سوزش در انگشتان پا را تجربه کند.
درد معمولا در سینه پا (قسمت جلویی کف پا) و حس سوزش در انگشتان متمرکز است. تشخیص با معاینه و تستهای تصویربرداری مانند اشعه ایکس و سونوگرافی انجام میشود.
درمان: استفاده از کفیهای طبی یا پدهای مخصوص، تغییر کفش و در موارد مقاوم، تزریق یا جراحی برای برداشتن فشار از روی عصب یا حذف عصب.
۳. متاتارسالژیا
این عارضه با درد شدید و سوزناک در سینه پا (زیر پنجهها) مشخص میشود. علائم میتواند شامل بیحسی، سوزن سوزن شدن انگشتان و احساس وجود جسم خارجی در کفش باشد. درد عمدتا پشت انگشتان پا حس میشود.
به دلیل شباهت علائم با نوروم مورتون، پزشک ممکن است برای رد شکستگی یا مشکلات دیگر، تصویربرداری اشعه ایکس درخواست کند.
درمان: درمانهای خانگی مانند استراحت، یخ، استفاده از کفش مناسب با کفی طبی معمولا موثر است. تمرینات کششی خاص (مانند کشش روی پله) و تمرینات پوسچرال نیز کمک کننده هستند. جراحی برای اصلاح ناهنجاریهای استخوانی (مثل انگشت چکشی) تنها در موارد شدید و به عنوان آخرین راه حل مطرح میشود.
تمرین کششی فعال (برای متاتارسالژیا):
قسمت میانی پا را روی لبه پله قرار دهید.
پاشنه را تا حد ممکن پایین بیاورید و ۱۰ ثانیه نگه دارید.
این حرکت را ۲۰ بار تکرار کنید (۳ بار در روز).
تمرین پوسچرال: ایستادن روی تخته شیبدار به مدت ۳۰ ثانیه (میتوان همزمان با مسواک زدن انجام داد) به بهبود وضعیت بدن و کاهش فشار کمک میکند.
۴. تاندونیت (التهاب تاندون)
التهاب تاندونها، به خصوص تاندون آشیل که به پاشنه متصل میشود، میتواند باعث درد پا هنگام راه رفتن یا ورزش شود. درد، حساسیت به لمس و سفتی در پشت پا یا پاشنه از علائم آن است.
تشخیص معمولا با معاینه فیزیکی صورت میگیرد.
درمان: داروهای مسکن بدون نسخه (ایبوپروفن، ناپروکسن)، فیزیوتراپی، استفاده از کفی طبی و در موارد شدید، جراحی برای ترمیم تاندون.
۵. پای تورف (انگشت تورف)
این آسیب ناشی از کشیدگی یا رگ به رگ شدن مفصل انگشت شست پا است. درد با کشیده شدن انگشت به سمت بالا تشدید میشود. سفتی، تورم و گاهی کبودی نیز ممکن است دیده شود.
تشخیص با معاینه فیزیکی و بررسی دامنه حرکتی انگشت انجام میشود.
درمان: استراحت، یخ، بالا نگه داشتن پا (RICE)، فیزیوتراپی و در موارد خاص، جراحی برای ترمیم آسیب یا برداشتن زائدههای استخوانی.
۶. انحراف شست پا (هالوکس والگوس)
تغییر در ساختار استخوانی پا که باعث خم شدن انگشت شست به سمت سایر انگشتان و ایجاد یک برجستگی استخوانی در کنار پا میشود. این وضعیت میتواند باعث سوزش، قرمزی، تورم، بیحسی و درد پا، به ویژه هنگام پوشیدن کفش شود.
تشخیص معمولا با معاینه بالینی انجام میشود، اما اشعه ایکس میتواند شدت انحراف را مشخص کند.
درمان: پوشیدن کفشهای پنجه پهن، استفاده از پدها و جداکنندههای انگشتی، داروهای مسکن، یخ و در صورت شدید بودن یا عدم پاسخ به درمانهای اولیه، جراحی اصلاحی.
۷. آتروفی پد چربی پاشنه
با افزایش سن یا به دلایل دیگر، بالشتک چربی محافظ زیر استخوان پاشنه تحلیل رفته و نازک میشود. این امر باعث میشود ضربه بیشتری هنگام راه رفتن به استخوان پاشنه وارد شده و منجر به درد، سوزش و ایجاد پینه در ناحیه پاشنه شود.
تشخیص با معاینه و گاهی تصویربرداری صورت میگیرد.
درمان: استراحت، استفاده از یخ، پوشیدن کفیها یا پدهای پاشنه مخصوص برای افزایش نرمی و جذب ضربه.
۸. آرتریت (التهاب مفصل)
استئوآرتریت (آرتروز): ساییدگی و تخریب غضروف مفصلی که باعث سفتی و درد در انگشتان، مچ یا پاشنه پا میشود.
آرتریت روماتوئید: بیماری خودایمنی که باعث التهاب و تخریب مفاصل، رباطها و تاندونها شده و منجر به درد، تورم، گرما و قرمزی در نواحی مختلف پا میشود.
تشخیص با معاینه، اشعه ایکس و گاهی آزمایش خون (برای آرتریت روماتوئید) انجام میشود.
درمان: استراحت، یخ، فیزیوتراپی، داروهای ضد التهاب، استفاده از آتل یا کفی طبی و در موارد پیشرفته یا مقاوم، جراحی (بسته به نوع و محل آرتریت).
۹. خار پاشنه
رشد یک زائده استخوانی کوچک در زیر استخوان پاشنه که میتواند باعث التهاب بافتهای اطراف (اغلب همراه با پلانتار فاشیا) و درد تیز در پاشنه، به خصوص هنگام ایستادن یا راه رفتن شود.
تشخیص قطعی با تصویربرداری اشعه ایکس است.
درمان: استراحت، کمپرس سرد، داروهای ضد التهاب خوراکی یا تزریقی، استفاده از کفیهای طبی مخصوص خار پاشنه و تمرینات کششی.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر درد پا هنگام راه رفتن شدید است، با بدشکلی واضح پا همراه است، فعالیتهای روزانه شما را مختل کرده، یا با تورم و قرمزی مکرر همراه است، حتما برای تشخیص دقیق و درمان مناسب به پزشک یا متخصص ارتوپدی مراجعه کنید. نادیده گرفتن این علائم میتواند منجر به مشکلات جدیتر شود.
منبع: همشهری